Ο John Rawls (1921- 2002) ήταν αμερικανός πολιτικός φιλόσοφος, υποστηρικτής της φιλελεύθερης παράδοσης. Η θεωρία του περί δικαιοσύνης ως ακριβοδικίας αποσκοπεί σε μια κοινωνία ελεύθερων πολιτών με ίσα βασικά δικαιώματα, οι οποίοι συνεργάζονται στο πλαίσιο ενός εξισωτικού οικονομικού συστήματος. Περισσότερα
Κατηγορία -Φιλοσοφία
Φιλοσοφία
Ξεκινώντας την Διάλεξή Περί Ηθικής (που δόθηκε ανάμεσα στα τέλη του 1929) ο Wittgenstein λέει ότι «στην αρχή σκέφτηκα, μια και μου δόθηκε η ευκαιρία να σας μιλήσω, καλό θα ήταν να σας μιλήσω για κάτι που επείγομαι να ανακοινώσω…»… Παρ’ ότι στη συνέχεια λέει ότι «τελικά αποφάσισα να σας μιλήσω για ένα θέμα που μου φαίνεται πως είναι σημαντικό για τον καθένα…», η αρχική του πρόθεση δεν είναι σίγουρο ότι παραμερίστηκε. Τι ήταν αυτό που επείγονταν να ανακοινώσει; Περισσότερα
Προκαταβολικά πρέπει να ειπωθεί ότι εκείνος πού δεν έχει καμία σχέση με το μηδενισμό είναι ό Νίτσε. Εάν o ευρωπαϊκός μηδενισμός σημαίνει την άρνηση και την παρακμή, τον εκφυλισμό, τη σήψη, τη φθορά, και την απαισιοδοξία, το πνεύμα του Νίτσε είναι σε όλα αυτά το ακριβώς αντίθετο. Η ομολογία είναι ρητή και γίνεται με το στόμα του ίδιου του Νίτσε: Περισσότερα
Ένα μέτρο που υιοθετήθηκε στην αρχαία Ελλάδα για να εξασφαλίσει την ισότητα και προκάλεσε πολλές συζητήσεις ήταν η εκλογή αξιωμάτων με κλήρο. Ας δούμε τι λέει για το θέμα η Jacqueline de Romilly στο βιβλίο της “Προβλήματα της αρχαίας ελληνικής δημοκρατίας” . Περισσότερα
Συχνά αναφέρουμε τις «δεδομένες κοινωνικοιστορικές συνθήκες» και πώς αυτές επηρεάζουν τη ζωή των ανθρώπων και την διαμόρφωση του περιβάλλοντος που φιλοξενεί τις δραστηριότητές τους. Ακόμα και μόνο οι μορφές έκφρασης των συνθηκών αυτών στο επίπεδο των κοινωνικών σχέσεων, πρέπει να αποτελούν κομμάτι συμπληρωματικό προς την μελέτη του χώρου που αυτές φιλοξενούνται. Περισσότερα
Κύριοι, Όσοι από εσάς με ακούτε μόλις αυτή τη στιγμή για πρώτη φορά- και δεν έτυχε ίσως στο μεταξύ να πάρει το αυτί σας πάρα πολλά για την προηγούμενη διάλεξή μου πριν από τρεις βδομάδες- πρέπει να έχετε την καλοσύνη να μεταφερθείτε χωρίς άλλη προετοιμασία στο κλίμα μιας σοβαρής συζήτησης που είχα αρχίσει να τη διηγούμαι την τελευταία φορά και που σήμερα θα σας θυμίσω τα τελευταία σημεία της Περισσότερα
Παρ’ ότι αυτό το συγκεκριμένο ζήτημα απασχόλησε τα λαμπρά πνεύματα όλων των εποχών, δεν κατάφερε ποτέ κανένα από αυτά να εκφράσει κατάλληλα την περιδιάβασή του σε αυτά τα πυκνά σκοτάδια του ανθρώπινου νου. Και ενώ οι άνθρωποι δεν ανέχονται να τους αποσπάσει κανείς την περιουσία, και πολεμούν με νύχια και με δόντια όποτε προκύπτει η παραμικρή φιλονικία για τα όρια της γης που τους ανήκει, επιτρέπουν στους άλλους να καταπατούν την ίδια τους τη ζωή για να μην πούμε ότι οι ίδιοι διευκολύνουν αυτούς που τελικά εξουσιάζουν τη ζωή τους. Περισσότερα
Για να καθορίσει ποια είναι τα γνωρίσματά του Έρωτα, ο Σωκράτης στο “Συμπόσιο” του Πλάτωνα, κατέφυγε σε μια συνομιλία του με μια γυναίκα από τη Μαντίνεια, τη Διοτίμα. Περισσότερα
Αγαπητή μου Σοφία! Οι άνθρωποι έχουν πολλά και διάφορα χόμπι. Αλλοι μαζεύουν παλιά νομίσματα ή γραμματόσημα, άλλοι ασχολούνται με τη χειροτεχνία, άλλοι, πάλι, αφιερώνουν κάθε ελεύθερη στιγμή τους σε κάποιο άθλημα. Υπάρχουν κι άνθρωποι που ευχαριστιούνται με το διάβασμα. Διαβάζουν ένα σωρό διαφορετικά πράγματα. Μερικοί διαβάζουν μόνο εφημερίδες ή κόμικς άλλοι προτιμούν τα μυθιστορήματα, άλλοι, πάλι, διαλέγουν βιβλία με διάφορα θέματα, όπως η αστρονομία, η ζωολογία ή οι εφευρέσεις. Περισσότερα
Ένα μέτρο που υιοθετήθηκε στην αρχαία Ελλάδα για να εξασφαλίσει την ισότητα και προκάλεσε πολλές συζητήσεις ήταν η αμοιβή για τις πολίτικες δραστηριότητες. Ας δούμε τι μας λέει η Jacqueline de Romilly μέσα από το βιβλίο της “Προβλήματα της αρχαίας ελληνικής δημοκρατίας” για το θεσμό αυτόν. Περισσότερα
Η θέσμιση της κοινωνίας είναι κάθε φορά θέσμιση ενός μάγματος κοινωνικών φαντασιακών σημασιών, που μπορούμε και πρέπει να καλέσουμε κόσμο φαντασιακών σημασιών. Περισσότερα
Οι περισσότεροι θνητοί, Παουλίνε, παραπονιούνται πικρά για τη μοχθηρία της Φύσης, καθώς γεννιόμαστε για να ζήσουμε ένα σύντομο χρονικό διάστημα και ο χρόνος που μας αναλογεί περνά με ρυθμό τόσο γρήγορο και φρενήρη, ώστε οι περισσότεροι είμαστε προετοιμασμένοι για τη ζωή όταν αυτή πλησιάζει στο τέλος της. Περισσότερα
…οι έλληνες στάθηκαν ένας κόσμος άκρα μελαγχολικός. Το καθημέρα των ελλήνων είναι το όρος Σίπυλο της Νιόβης, όπου όλες οι βρύσες στάζουνε λύπη. Η λιγνή Ελλάδα ήταν μία κλαίουσα ιτιά. Εδώ ως και τα ζώα μύρουνται και δακρύζουν. Θυμήσου, για παράδειγμα, τα δάκρυα που χύνανε τα άλογα του Αχιλλέα Περισσότερα
10. Φαντάζομαι, αγαπητοί μου, ότι κανένας από σας δεν αγνοεί ότι και οι πιο μεγάλοι πόλεμοι έγιναν εξαιτίας ΓΥΝΑΙΚΩΝ.
Ο Τρωικός πόλεμος έγινε εξαιτίας της Ελένης, ο λοιμός εξαιτίας της Χρυσηίδας, η οργή του Αχιλλέα εξαιτίας της Βρισηίδας, Περισσότερα
Στο δεύτερο βιβλίο ο Αριστοτέλης προσπαθεί να εφοδιάσει τους ρήτορες με τα εργαλεία πειθούς που απευθύνονται στο θυμικό του ακροατηρίου τους. Ο ρήτορας οφείλει να γνωρίζει πώς θα διεγείρει ή θα κατευνάσει στην ψυχή των ακροατών του τα λεγόμενα πάθη (ως πάθη θεωρεί ο φιλόσοφος όσα προκαλούν μεταβολές στην ψυχική, σωματική και νοητική κατάσταση των ανθρώπων και συνοδεύονται από ευχαρίστηση ή δυσαρέσκεια). Μετά την οργή και την πραότητα εξετάζονται η φιλία και το μίσος . Περισσότερα
Η οικολογία αποτελεί την κατανόηση του βασικού γεγονότος ότι η κοινωνική ζωή δεν μπορεί να μη λαμβάνει υπόψη, με έναν κεντρικό τρόπο, το περιβάλλον μέσα στο οποίο ξεδιπλώνεται αυτή η κοινωνική ζωή. Όλως περιέργως, αυτή η κατανόηση μοιάζει να έχει υπάρξει σε μεγαλύτερο βαθμό προηγουμένως, σε άγριες ή παραδοσιακές κοινωνίες. Περισσότερα
Δεν υπάρχει τελευταία λέξη. Ούτε πρώτη. Όλες οι λέξεις έχουν την ιστορία τους. Υπάρχουν ωστόσο λέξεις κατά κάποιον τρόπο διιστορικές, οι οποίες ανήκουν ταυτόχρονα στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Περισσότερα
Και μία τελευταία ερώτηση*: Τι σας απασχολεί, τι σας ανησυχεί περισσότερο, όταν αναλογίζεστε το μέλλον;
«Ήδη, σας το είπα. Είναι η βαρβαρότητα. Τη βλέπω να ‘ρχεται μεταμφιεσμένη, κάτω από άνομες συμμαχίες και προσυμφωνημένες υποδουλώσεις. Περισσότερα