«Μα καλά, δεν πιστεύεις σε τίποτα;» ρωτάει φίλος.
Κατηγορία -Φιλοσοφία
Φιλοσοφία
Αφού είδαμε πως φαντάστηκαν μερικοί από τους μεγαλύτερους ζωγράφους τους αρχαίους έλληνες φιλόσοφους, ας δούμε και πως απεικόνισαν γενικότερα τα μεγάλα μυαλά της ιστορίας Περισσότερα
«Ποτέ το μάτι δεν θα μπορούσε να δει τον ήλιο αν δεν ήταν ηλιοειδές [=αν δεν διέθετε ηλιακή μορφή ή φύση], ούτε η ψυχή θα μπορέσει να αντικρίσει το ωραίο, αν δεν έχει γίνει πρώτα ωραία η ίδια». Περισσότερα
[…] Δυο φωνές μέσα μου παλεύουν. O νους: “Γιατί να χανόμαστε κυνηγώντας το αδύνατο; Μέσα στον ιερό περίβολο των πέντε αιστήσεων χρέος μας ν΄ αναγνωρίσουμε τα σύνορα του ανθρώπου.
Περισσότερα
«Οι άνθρωποι δημιούργησαν την εικόνα της Τύχης για να δικαιολογήσουν τη δική τους αβουλία. Διότι η τύχη ελάχιστα αντιμάχεται τον συνετό, αλλά η οξυδερκής προνοητικότητα εξομαλύνει τα περισσότερα προβλήματα της ζωής» (Δημόκριτος) Περισσότερα
Ο Παλαμήδης ήταν ήρωας της Τρωικής εκστρατείας, εφευρέτης, συγγραφέας και δημιουργός. Ήταν γιος του Ναύπλιου και της Ησιόνης και ξεχώριζε για τη σοφία του. Στον Παλαμήδη αποδίδονται η επινόηση των μέτρων και των σταθμών, η διαίρεση του έτους σε ώρες ημέρες και μήνες και η εφεύρεση διαφόρων παιχνιδιών (επιτραπέζιων και στρατηγημάτων) που ονομάζονται και του Παλαμήδους ή αθύρματα ή πεσσοί ή πεττοί.
Ο Γάλλος ανθρωπολόγος Κλοντ Λεβί-Στρος ήταν ένας από τους μεγαλύτερους διανοητές του 20ού αιώνα. Ας διαβάσουμε γι αυτόν ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Γκυ Σορμάν “Οι μεγάλοι στοχαστές της εποχής μας” Περισσότερα
Κοίτα την αγέλη που βόσκει περνώντας μπροστά σου: δεν γνωρίζει τι είναι χθες ή σήμερα· αναπηδά εδώ και εκεί, τρώει, ξαπλώνει, χωνεύει, αναπηδά και πάλι, και το ίδιο από το πρωί ως το βράδυ κι από μέρα σε μέρα, στενά δεμένη με τις ευχαριστήσεις και τις δυσαρεστήσεις της, προσδεμένη δηλαδή στον πάσσαλο της στιγμής και γι’ αυτό δεν είναι ούτε βαρύθυμη ούτε μπουχτισμένη.
Ένας φιλόσοφος της σύγχρονης εποχής που αναμφισβήτητα γνώριζε τον Όσκαρ, ο Δανός Σέρεν Κίρκεγκορ, στοχάστηκε, μεταξύ πολλών άλλων πραγμάτων, γύρω από τις συμπεριφορές που διατηρούν το πνεύμα νέο και όσες το φθείρουν.
Αγάπη και φιληδονία! Αλήθεια, πόσο διαφορετικά ακούγονται στις καρδιές μας οι δυο αυτές λέξεις. Κι όμως, θα μπορούσαν να εκφράζουν και οι δυο αυτές λέξεις το ίδιο ένστικτο, βαφτισμένο δυο φορές. Η πρώτη εγκωμιαστικά, απ’ την άποψη των ανικανοποίητων και των ακόρεστων που βρίσκουν «καλό» το ένστικτο αυτό· τη δεύτερη με τη χυδαία έννοια, από την άποψη εκείνων που γνωρίζουν καλά πλέον, που έχουν ένα ένστικτο κατοχής κατασιγασμένο κάπως, και που τώρα φοβούνται για τα «αγαθά» τους.
Είναι γνωστό ότι ο Αριστοτέλης είναι ο πρώτος που διέκρινε καθαρά, κατατάσσοντάς τις ιεραρχικά, τις δύο γνωστικές ή΄διανοητικές’ αρετές, την σοφία και την φρόνηση.
Στην ελληνική μυθολογία, ο Χρόνος ήταν μία ασώματη αρχέγονη θεότητα. Παρότι ασώματος, εικονιζόταν και ως τέρας με σώμα φιδιού και τρία κεφάλια: ενός άνδρα, ενός ταύρου και ενός λιονταριού. Ο Χρόνος αυτός και ένα άλλο φίδι που τον συνόδευε και που λεγόταν Ανάγκη, περιελίσσονταν γύρω από το κοσμικό αυγό. Στη συνέχεια έσπασαν το αυγό αυτό και σχηματίστηκε το Σύμπαν . Περισσότερα
Τα αδέλφια* μας είναι οι φυσικοί μας σύμμαχοι. Οι πρώτοι μας φίλοι, στους οποίους λέμε όσα δεν λέμε στους γονείς μας. Είναι οι πρώτοι μας αντίπαλοι στον αγώνα για επικράτηση μέσα στο περιβάλλον μας, αλλά και εκείνοι στους οποίους αισθανόμαστε πως μπορούμε να στραφούμε για βοήθεια σε όλη μας τη ζωή. Τα αδέλφια μας είναι τα πρόσωπα που παραμένουν πάντα στη ζωή μας, είτε ως οι καλύτεροι μας φίλοι, είτε ως πληγή μιας αναντικατάστατης απώλειας, αν η σχέση δεν επιζήσει. Δεν μπορούμε να τους εξαφανίσουμε, όπως κάνουμε με πρώην φίλους και συντρόφους.
Η μόρφωση, όπως ακριβώς μια εύφορη γη, φέρνει όλα τα καλά (“Η παιδεία, καθάπερ ευδαίμων χώρα, πάντα τ’ αγαθά φέρει”) έλεγε ο Σωκράτης και πιθανών ο νέος να είχε περισσότερη “εξυπνάδα” αν έκανε τον κόπο να μελετήσει τον Αθηναίο φιλόσοφο, διότι θα ήξερε ότι όσο δεν βασίζεται στην πνευματική και ψυχική καλλιέργεια του, τόσο περισσότερο θα οδηγείται στον ατομικισμό, ναρκισσισμό και την φαυλότητα.
Παρ’ όλο που κάποιο είδος προτύπου πάντοτε ρυθμίζει την ανθρώπινη ζωή, ο άνθρωπος δεν μπορεί να κατανοήσει και να αποδεχθεί ότι αυτά τα πρότυπα επηρεάζουν τον τρόπο που σκέπτεται και επιλέγει αλλά και αντίστροφα ο τρόπος της αντίληψής του επηρεάζει το είδος των προτύπων που επιλέγει. Αυτό βασίζεται στον εσωτερικό διχασμό που βιώνει ο ίδιος μέσα του και που προκαλεί σύγκρουση με αντιφατικές επιθυμίες καθώς και σύγκρουση με το περιβάλλον.
Δύναμη εξουσιασμού των μαζών
Στο έργο του Tractatus theolocico-politicus (1670) ο Σπινόζα επιχειρεί, μεταξύ των άλλων, να ερμηνεύσει τη δεισιδαιμονία ως εργαλείο στα χέρια της εξουσίας για την υποδούλωση του φρονήματος των μαζών. Ό,τι σχετικό πραγματεύεται στο προαναφερθέν έργο του ο φιλόσοφος απηχεί ένα σύνολο στοχασμών του, διάσπαρτων και στα άλλα κείμενά του.
Η αγγελία ήταν σαφής. “Πωλούνται κουτάβια λύκου 96%”. O Μαρκ Ρόουλαντς όταν τη βλέπει είναι μόλις 27 ετών και λέκτορας φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα. Δεν διστάζει.
Θα επιχειρήσουμε στο παρόν άρθρο να δώσουμε μόνον την εικόνα τού κατά την άποψή μας βασικού προβλήματος, χωρίς αναλυτικότητα των επιμέρους μορφών της ισότητας όπως διαμορφώνονται με τις σημερινές αντιλήψεις.