Φιλοσοφία
Μάταιος είναι ο λόγος του φιλόσοφου που δε θεραπεύει κανένα ανθρώπινο πάθος. Γιατί, όπως η ιατρική δεν ωφελεί παρά μόνον αν θεραπεύει τις ασθένειες του σώματος, έτσι και η φιλοσοφία δεν προσφέρει τίποτα παρά μόνο αν διώχνει τα πάθη της ψυχής . Επίκουρος
Το 1959 ο σπουδαίος Βρετανός φιλόσοφος Bertrand Russell είχε εμφανιστεί στην τηλεοπτική εκπομπή Face to Face του BBC. O δημοσιογράφος, κλείνοντας τη συζήτηση που είχε μαζί του, τον είχε ρωτήσει: «Τι θα λέγατε στη γενιά που θα ζει χίλια χρόνια από σήμερα για όσα ζήσατε και για τα μαθήματα που πήρατε από τη ζωή ; » Ο Russell, χωρίς να σκεφτεί αρκετά, έδωσε μια σύντομη αλλά πολύ εύστοχη απάντηση.
Περισσότερα
Νέα μελέτη υποστηρίζει ότι έχει εντοπίσει ισχυρές ενδείξεις που δίνουν ένα τέλος στο δίλημμα αν οι πράξεις μας είναι αποτέλεσμα δικών μας προθέσεων ή όχι, αναφέροντας ότι οι “σκέψεις γεννούν τη δράση” και όχι το αντίθετο. Κάποιοι, όμως, δεν βιάζονται να κλείσουν το θέμα που απασχολεί φιλόσοφους, ψυχολόγους και νευροεπιστήμονες εδώ και αιώνες: υπάρχει ή όχι συνειδητή βούληση;
Περισσότερα
Όλοι χρησιμοποιούν τους χαρακτηρισμούς ενάρετο και ηθικό, συχνά χωρίς λόγο και για να δώσουν απλά έμφαση στα λεγόμενά τους (π.χ., «Αυτός συμπεριφέρθηκε και ηθικά και ενάρετα»). Εάν ρωτήσετε τους ανθρώπους, οι περισσότεροι δεν έχουν ιδέα. Απλά επαναλαμβάνουν το ίδιο πράγμα επειδή ακούγεται καλά. Μα μπορούμε να κάνουμε μια διάκριση μεταξύ των δύο, η οποία νομίζω μπορεί να φανεί χρήσιμη. Περισσότερα
«Πρέπει λοιπόν να φιλοσοφεί και ο νέος και ο γέρος. (…) Πρέπει να μελετούμε εκείνα που μας φέρνουν την ευδαιμονία, γιατί όταν την έχουμε, έχουμε τα πάντα». ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ
Κάθε θεωρία της Αγάπης θα έπρεπε να αρχίζει με τη θεωρία τού ανθρώπου, της ανθρώπινης ύπαρξης. Περισσότερα
Το να βλέπουμε τις προσωπικές μας εμπειρίες με τα ίδια μάτια που κοιτάζουμε τα βιώματα των άλλων, – είναι κάτι που μας καθησυχάζει πολύ και είναι ένα αποτελεσματικό φάρμακο. Περισσότερα
Η θεωρία ότι σκοπός της ζωής είναι η ικανοποίηση κάθε ανθρώπινης επιθυμίας διατυπώθηκε για πρώτη φορά καθαρά από τον καιρό του Αρίστιππου, από φιλόσοφους του δέκατου έβδομου και δέκατου όγδοου αιώνα. Ήταν μια θεωρία που εμφανίστηκε, όπως ήταν φυσικό, όταν το «κέρδος» έπαψε να σημαίνει «κέρδος για την ψυχή» (όπως στη Βίβλο και αργότερα στον Spinoza), αλλά κατέληξε να σημαίνει το υλικό, χρηματικό κέρδος. Περισσότερα
Θα έπρεπε να σκεφτούμε σοβαρά: γιατί πηδούμε στο νερό για να ανασύρουμε κάποιον που βλέπουμε να πνίγεται, ενώ δεν τρέφουμε καμιά συμπάθεια γι’ αυτόν; Περισσότερα
Η Γενεαλογία της Ηθικής είναι ένα από τα πιο γνωστά πολεμικά έργο του Φρειδερίκου Νίτσε, το οποίο άσκησε σημαντική επίδραση στην ιστορία των ιδεών του 20ου αιώνα. Όλες σχεδόν οι φιλοσοφικές σχολές, θέλοντας και μη, αναγκάστηκαν να τοποθετηθούν πάνω στα ερωτήματα που έθεσε με συγκλονιστικό τρόπο ο Γερμανός φιλόσοφος. Περισσότερα
Η Αγάπη φέρνει ειρήνη ανάμεσα στους ανθρώπους, γαλήνη στην ταραγμένη θάλασσα, ύφεση στους ανέμους, και γλυκόν ύπνο στους δυστυχείς. Περισσότερα
Ο Αριστοτέλης δεν είχε μια μοναδική μέθοδο που την εφάρμοσε σε όλη του τη φιλοσοφία. Θεωρούσε ότι κάθε τομέας μελέτης είχε τις δικές του διαδικασίες έρευνας και κριτήρια ακρίβειας. “Όπως έγραψε για την ηθική: Περισσότερα
Αν συγκρίνουμε τον τρόπο ζωής μας με αυτόν που έζησε η ανθρωπότητα για χιλιετίες, θα διαπιστώσουμε ότι εμείς οι σημερινοί άνθρωποι, ζούμε σε μια πολύ ανήθικη εποχή: η δύναμη των ηθών έχει εξασθενίσει εκπληκτικά και η ηθική έννοια έχει εκλεπτυνθεί και εξυψωθεί τόσο ώστε μπορούμε να τη θεωρήσουμε ως εξατμισμένη. Περισσότερα
ΘΕΕ ΤΩΝ ΧΑΜΕΝΩΝ ΨΥΧΩΝ, εσύ που είσαι χαμένος ανάμεσα στους άλλους θεούς, άκουσέ με! Εσύ, μοίρα γλυκιά που μας παραστέκεις, κι εσείς τρελά περιπλανώμενα πνεύματα, ακούστε με: Εγώ, ο πιο ατελής, κατοικώ ανάμεσα σε μια τέλεια φυλή.
Περισσότερα
Όταν σκεφτόμαστε την έννοια της ηθικής ευθύνης, συχνά μας έρχεται στο νου ο εθελοντισμός με την καλή έννοια. Αν κάποιος εξαναγκάζεται να προβεί σε μια ενέργεια παρά τη θέλησή του, συνήθως κρίνουμε ότι δεν φέρει την ηθική ευθύνη για την πράξη του. Κι αυτό το λέμε με το δεδομένο ότι δεν έπραξε εκουσίως. Ομοίως, αν κάποιος επιστρατευόταν (παρά τη θέλησή του), δεν θα τον θεωρούσαμε υπεύθυνο για την εμπλοκή του σ’ έναν άδικο πόλεμο.
Η Μεγάλη Υπόσχεση της Χωρίς Όρια Προόδου – η υπόσχεση της κυριαρχίας πάνω στη φύση, της υλικής αφθονίας, της απέραντης ευτυχίας για όσο το δυνατό μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων και της ανεμπόδιστης προσωπικής ελευθερίας-συντηρούσε τις ελπίδες και την πίστη ολόκληρων γενεών από την αρχή της βιομηχανικής εποχής. Περισσότερα
Όλα αυτά τα παράτολμα πουλιά που πετούν για μακρινούς, ολοένα πιο μακρινούς τόπους, – θα έρθει σίγουρα η στιγμή που δεν θα μπορούν πια να πάνε μακρύτερα, που θα κουρνιάσουν πάνω σε ένα κατάρτι ή σε κάποιο άγονο βράχο – πολύ ευτυχισμένα μάλιστα που βρήκαν αυτό το άθλιο καταφύγιο! Περισσότερα
Κάποτε, θα ερχόταν η στιγμή για την Ευρώπη, να συνειδητοποιήσει τις ρίζες της, αφού δεν μπορεί να υπάρξει σαν αυτόνομη μονάδα χωρίς κάποιο θεωρητικό υπόβαθρο. Αλλά και για την Ελλάδα η στιγμή να αποφασίσει αν θα μείνει απομονωμένη στις δικές της αξίες ή θα ενταχθεί σ’ ένα ευρύτερο σύνολο με οφέλη πρακτικής φύσεως, αναμφισβήτητα, αλλά και με τον κίνδυνο ν’ αλλοιωθεί η φυσιογνωμία της.
Περισσότερα
