Φιλοσοφία
Για να δημιουργήσουμε αυτό τον τόσο ωραίο κήπο με τις περιποιημένες αλέες και τους καλοκλαδεμένους θάμνους, πρέπει να σκαλίσουμε πολύ, να κλαδέψουμε, να κόψουμε. Η προβολή του ενός ή του άλλου συγγραφέα, μιας σκέψης περισσότερο από μια άλλη, η ανάδειξη ενός ρεύματος, η αξιοποίηση όλου του χρήσιμου εξοπλισμού για το θρίαμβο μιας θέσης, μας υποχρεώνουν να θάψουμε ονόματα, διατριβές, βιβλία, έννοιες στα υπόγεια…
Ο φιλόσοφος που γράφει για την ερωτική αγάπη αντιμετωπίζει ένα ενοχλητικό ερώτημα: ποια είναι η αξιόπιστη σκοπιά από την οποία θα πρέπει να περιγράψει κανείς και να εξετάσει το φαινόμενο; Και πώς μπορεί να υποστηριχθεί ότι αυτή η σκοπιά είναι η αξιόπιστη και κατάλληλη;
Το χαμένο έργο “Περί αλυπίας” του Γαληνού ανακαλύφθηκε τυχαία το 2005 στη Θεσσαλονίκη. Το χειρόγραφο βρέθηκε στη Μονή Βλατάδων από τον νεαρό Γάλλο ερευνητή Antoine Pietrobelli, που έτυχε να εργάζεται εκεί.
Το θέμα του Γαληνού είναι η αποφυγή της θλίψης με τη βοήθεια της φιλοσοφίας.
Η θεωρία του «δίκαιου πολέμου» παραδοσιακά έχει την αφετηρία της στον Άγιο Αυγουστίνο (354-430) ο οποίος εξαρτά τον πόλεμο από το θεϊκό σχέδιο, αποδίδοντας ακόμη και τη διάρκειά του στη βούληση του Θεού (De civitate Dei contra paganos, V, 22). Ο πόλεμος είναι αποτέλεσμα της θεϊκής κρίσης, απομακρύνει από την αμαρτία και τιμωρεί τους ηττημένους. Ο πόλεμος υπό αυτή την έννοια (όταν διατάσσεται από τον Θεό) μπορεί να είναι δίκαιος.
Σαν σήμερα, 18 Οκτωβρίου 1909, γεννήθηκε ο Ιταλός φιλόσοφος, πολιτειολόγος και πολιτικός Νορμπέρτο Μπόμπιο (Norberto Bobbio). Μια καλή αφορμή για να ακούσουμε ξανά τη φωνή αυτού του σημαντικού στοχαστή, όπως φτάνει σε μας από μια ομιλία που εκφώνησε.
Ο όχλος, παραπλανημένος από απατηλά οφέλη, επιζητεί, συχνά, την καταστροφή του και συγκινείται, εύκολα, από λαμπρές ελπίδες και απερίσκεπτες υποσχέσεις
Ο Νίκος Δήμου επέλεξε να εκφράσει τα συναισθήματά του για τη σοβαρή περιπέτεια υγείας του Πέτρου Τατσόπουλου μέσω ενός συγκινητικού κειμένου, φιλοσοφώντας παράλληλα για το αναπόφευκτο του θανάτου αλλά και τις χαρές της ζωής.
Περισσότερα
Το έτος είναι 300 π.Χ. Ο Ζήνων, ένας φημισμένος φιλόσοφος και εκπρόσωπος του Στωικισμού, απολαμβάνει τη μέρα του σε ένα Αθηναϊκό λουτρό. Ξαφνικά, θυμάται μια αγόρευση που χρειάζεται να ετοιμάσει για την επόμενη μέρα. Δεν είναι έτοιμος να φύγει• έχει μόλις αρχίσει να χαλαρώνει μετά από μια δύσκολη εβδομάδα. Αλλά δεν θέλει και να ακυρώσει την αγόρευση.
Περισσότερα
Είναι το σύμπαν υπολογιστής; Ποιο είναι το τίμημα της δόξας; Και ποιες είναι οι τρεις απλές συμβουλές που μπορεί να δώσει ένας νομπελίστας φυσικής στον καθένα από εμάς;
Περισσότερα
«Ένας χείμαρρος είναι η αιτία των πάντων και παρασύρει τα πάντα. Λοιπόν, τι γυρεύεις άνθρωπέ μου; Κάνε αυτό που απαιτεί από σένα η φύση, προχώρα αν σου δίνεται η δυνατότητα και μην κοιτάς δεξιά και αριστερά να δεις αν θα το μάθει κόσμος. Μην ελπίζεις στην πλατωνική Πολιτεία. Να είσαι ευχαριστημένος με την παραμικρή πρόοδο και να μην τη θεωρείς μικρή υπόθεση. Πόσο τιποτένια είναι και τούτα εδώ τα ανθρωπάκια της πολιτικής που θαρρούν ότι οι πράξεις τους είναι φιλοσοφημένες. Από μύξες άλλο τίποτε.
Ο Λοκ ξεκινά από την υπόθεση ότι ο νους είναι tabula rasa (άγραφος πίνακας) που δέχεται αισθήσεις κι είναι ικανός να παράγει ιδέες για τις λειτουργίες του. Οι δύο πηγές της γνώσης είναι, επομένως, οι αισθήσεις και οι σκέψης και οι δύο προϋποθέτουν την εμπειρία, με τη σειρά της, των εξωτερικών πραγμάτων και των εσωτερικών διαδικασιών.
Ο Αριστοτέλης αναφερόμενος στο ζήτημα της ανδρείας καθιστά σαφές ότι το θάρρος ή η δειλία δεν είναι τίποτε άλλο από τη στάση του ανθρώπου απέναντι στο φόβο: «Είναι προφανές ότι φοβούμαστε τα πράγματα που προκαλούν φόβο, και αυτά είναι, για να το πούμε με δυο λόγια, τα κακά πράγματα – εξού και ο ορισμός του φόβου ως “προσδοκίας κακού”. Φοβούμαστε λοιπόν όλα τα κακά πράγματα, π.χ. το κακό όνομα, τη φτώχεια, την αρρώστια, την έλλειψη φίλων, το θάνατο, ο ανδρείος όμως άνθρωπος δε θεωρείται ότι έχει σχέση με όλα αυτά». (1115a 6, 9-14).
Ο Ιερός Αυγουστίνος έζησε περί το 400 μ. Χ. Γεννήθηκε στη Βόρεια Αφρική και έλαβε λατινογενή παιδεία. Έτσι εξηγείται και η δυσκολία που είχε με την ανάλυση της αρχαίας ελληνικής γραμματείας.
Αναπόληση της γενέθλιας γης, δυσπιστία απέναντι στη μεγαλούπολη, ύμνος της αγροτικής ζωής: ένα κείμενο με βιογραφικές αντηχήσεις, που χρησιμοποιήθηκε σαν συμβολή στην ιδεολογία «volkisch».
“Το μνημειώδες έπος του Λουκρήτιου “Για την Φύση των Πραγμάτων”, προάγγελος και μοναδικός αρχαίος πρόγονος της σύγχρονης επιστήμης, είναι η ποιητική εκδοχή του χαμένου ελληνικού έργου Περί Φύσεως του Επίκουρου, της λαμπρότερης έκφανσης της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας: ένας αριστουργηματικός ύμνος στην ελευθερία από τα δεσμά της θρησκείας, του φόβου, των παθών, της άγνοιας”. Διαβάστε ένα απόσπασμα για τον χρόνο και τα άτομα:
Σαν σήμερα, 29 Ιουλίου 1805, στο Παρίσι, γεννήθηκε ο μεγαλύτερος πολιτικός στοχαστής που ανέδειξε η Γαλλία από την εποχή του Μοντεσκιέ, ο Αλεξίς ντε Τοκβίλ (Alexis-Charles-Henri Clérel de Tocqueville), ο πιο βαθυστόχαστος εκπρόσωπος του πολιτικού φιλελευθερισμού στην Ευρώπη το πρώτο μισό του 19oυ αιώνα
Σαν σήμερα, 28 Ιουλίου 1902, γεννήθηκε ένας από τους σημαντικότερους φιλοσόφους της επιστήμης του 20ού αιώνα, ο Αυστριακός φιλόσοφος και καθηγητής Καρλ Πόπερ. Διαβάστε ένα ενδιαφέρον απόσπασμα από το βιβλίο του “Η ανοιχτή κοινωνία και οι εχθροί της”
Η ζωή του
ο Γκότφριντ Βίλχελμ Λάιμπνιτς(Gottfried Wilhelm Leibnitz) γεννήθηκε (σαν σήμερα, 1 Ιουλίου 1646) στη Λειψία. Έμεινε πολύ νωρίς ορφανός από τον πατέρα του, που δίδασκε φιλοσοφία στο πανεπιστήμιο της πόλης. Σε ηλικία 12 ετών δίδασκε τη λατινική και Η ετών έγινε δεκτός στο ίδιο πανεπιστήμιο. Το 1666 ολοκλήρωσε τις σπουδές του και δημοσίευσε την πρώτη μελέτη του.
