Κατηγορία -Ιστορία

Το ήθος στους αρχαίους Έλληνες

scenes-of-ancient-greece-1903-2Για ν’ αρχίσουμε με το σημαντικότερο, το ήθος, οι αρχαίοι Έλληνες ήταν ηθικοί όσο ήταν και ανήθικοι. Αυτοί ουσιαστικά πρωτοδίδαξαν στον κόσμο τι είναι ελευθερία και υπευθυνότητα, πατριωτισμός και ευσέβεια. Οι ανατολικοί λαοί δεν γνώριζαν αυτές τις ηθικές αξίες στην αμιγέστερη έκφρασή τους.


Περισσότερα

9 Μαΐου 1936 – Η ματωμένη απεργιακή εξέγερση στη Θεσσαλονίκη

tusis2Με δραματικό τρόπο στις 9 Μαΐου 1936  εξελίχθηκαν οι απεργιακές εκδηλώσεις στη Θεσσαλονίκη, στις οποίες αρκετοί εργάτες έχασαν τη ζωή τους χτυπημένοι από τη χωροφυλακή. Ήταν ίσως το κορυφαίο γεγονός που σηματοδότησε την αλλαγή της περιόδου, αφού η  ήττα του εργατικού κινήματος εκείνης της εποχής, διευκόλυνε τον ερχομό της δικτατορίας του Μεταξά. Λίγα χρόνια μετά μία άλλη 9η Μαΐου, αυτή του 1945, σηματοδοτούσε το επίσημο τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, κλείνοντας μία αιματηρή ιστορική περίοδο και ανοίγοντας μία άλλη.


Περισσότερα

Κατάρρευση – Γιατί μερικές κοινωνίες παίρνουν καταστροφικές αποφάσεις;

theplagueinromeΗ εκπαίδευση είναι μια διαδικασία στην οποία εμπλέκονται δυο ομάδες, οι οποίες υποτίθεται ότι παίζουν διαφορετικούς ρόλους: δάσκαλοι που μεταδίδουν γνώση σε σπουδαστές και σπουδαστές που απορροφούν γνώση από τους δασκάλους. Στην πραγματικότητα, όπως ανακαλύπτει κάθε ανοιχτόμυαλος δάσκαλος, η εκπαίδευση αφορά επίσης τη μετάδοση γνώσης από τους σπουδαστές στους δασκάλους τους, με την αμφισβήτηση όσων οι δάσκαλοι υποθέτουν και με την υποβολή ερωτήσεων τις οποίες εκείνοι δεν είχαν ξανασκεφθεί.


Περισσότερα

Πέρα από τις θάλασσες…

world-leadersΧάρη στο σιδηρόδρομο και στο ατμόπλοιο ο κόσμος έγινε πιο μικρός. Δεν ήταν πια ένα επικίνδυνο και περιπετειώδες τόλμημα να μπει κάποιος σ’ ένα πλοίο και να σαλπάρει για τις Ινδίες ή την Κίνα. Η Αμερική ήταν σχεδόν δίπλα. Γι’ αυτό και από το 1800 και μετά δεν είναι πια δυνατό να βλέπουμε την ιστορία του κόσμου μόνο ως ευρωπαϊκή ιστορία. Πρέπει να ρίξουμε μια ματιά πέρα από τα σύνορά μας, στις καινούριες γειτονικές χώρες της Ευρώπης, και ειδικά στην Κίνα, την Ιαπωνία και την Αμερική.


Περισσότερα

Αϊνστάιν. Στον ελεύθερο χρόνο του σχεδίαζε μοντέρνα παγοκούτια

refrigaΕίναι εκπληκτικό πόσες εικόνες φέρνει στο νου αυτό το όνομα. Ιδιοφυΐα. Επιστήμονας. Θεωρία της σχετικότητας. E=mc2. Αχτένιστα μαλλιά. Κι όμως, ελάχιστοι γνωρίζουν ότι ο Αϊνστάιν πέρασε μερικά χρόνια από τη ζωή του εφευρίσκοντας ψυγεία. Κι αυτό συνέβη χρόνια μετά την ανάδειξή του σε έναν από τους διασημότερους επιστήμονες στον κόσμο.


Περισσότερα

Ο θάνατος στην “ύψιστη πυρά” ενός φιλοσόφου “μεθυσμένου με θεό”

Εμπεδοκλής (490-430 π.Χ.)

Εμπεδοκλής (490-430 π.Χ.)


Πρόκειται μάλλον για την πιο παράξενη αλλά και για την ελκυστικότερη από τις μορφές που αναφέρονται ως προσωκρατικοί. Και σίγουρα κανείς τους δεν είχε θεαματικότερο τέλος. Όπως επισημαίνει ο Πλούταρχος, με την αποχώρηση του Εμπεδοκλή η φιλοσοφία βρέθηκε σε αναταραχή, κυκλοφορούν δε άφθονες ιστορίες για τη μεταμόρφωσή του σε θεό.

Περισσότερα

Η ιστορία του Ishi και οι απόψεις μερικών διάσημων Αμερικανών για το ινδιάνικο ζήτημα…

ISHI2


… οι Αμερικανοί τρέφουν μια ρομαντική εικόνα για τη σύγκρουση λευκών και Ινδιάνων: μάχες μεταξύ ώριμων, έφιππων ανδρών, με το αμερικανικό ιππικό και τους καουμπόηδες από τη μια πλευρά και τους άγριους νομάδες κυνηγούς βίσονα από την άλλη, ικανούς να προβάλλουν ισχυρή αντίσταση. Η σύγκρουση ακριβέστερα περιγράφεται ως εξόντωση μιας φυλής χωρικών αγροτών από μια άλλη. Στην πραγματικότητα είχαμε να κάνουμε με μια τεραστίου μεγέθους γενοκτονία… Περισσότερα

Ένα φυσικό πείραμα της ιστορίας.

morioriΣτα νησιά Τσάταμ, 800 χιλιόμετρα ανατολικά της Νέας Ζηλανδίας, αιώνες ανεξαρτησίας για τον λαό των Μοριόρι τερματίστηκαν με βάναυσο τρόπο τον Δεκέμβριο του 1835. Στις 19 Νοεμβρίου εκείνου του έτους έφτασε ένα πλοίο με 500 Μαορί οπλισμένους με πυροβόλα όπλα, λοστούς και τσεκούρια, ακολουθούμενο στις 5 Δεκεμβρίου από μια καραβιά με 400 ακόμα Μαορί.


Περισσότερα

Β.Ραφαηλίδης – Μακεδονία είναι οι Μακεδόνες

artemisΕίναι δύσκολο να κατανοήσει κανείς την ιστορία των λαών της Βαλκανικής, αν ήδη δεν έχει κατανοήσει την ιστορία των Μακεδόνων, του σπουδαιότερου λαού των Βαλκανίων. Άλλωστε, χωρίς τους Δωριείς Μακεδόνες είναι βέβαιο πως σήμερα δεν θα υπήρχε ίχνος ελληνικού πολιτισμού στη γεωγραφική περιοχή που λέγεται Ελλάδα. Διότι ο ελληνικός πολιτισμός, αφού έκανε το γύρο του τότε γνωστού κόσμου με τους επιγόνους του Μεγάλου Αλεξάνδρου, επέστρεψε στην κοιτίδα του όχι ακριβώς ως ελληνικός, δηλαδή ιωνικός, αλλά ως ελληνιστικός.


Περισσότερα

Ποιο ήταν το καλύτερο φαγητό των αρχαίων Αθηναίων; Ψάρι φυσικά!

fish_ancient_greeeTo  πάθος των αρχαίων Αθηναίων για τα ψάρια


Γινόταν ένα συμπόσιο και ο κόσμος συζητούσε και, όπως μαθαίνουμε τόσο συχνά από περιγραφές συμποσίων εκείνης της περιόδου, εκεί Βρισκόταν και ο Σωκράτης. Το θέμα ήταν η γλώσσα: η προέλευση των λέξεων και το αληθινό νόημά τους, οι σχέσεις τους με άλλες λέξεις. Περισσότερα

5+1 Μύθοι Από Την Καλύτερη Χώρα Του Κόσμου

greece-island«Όταν πήγαινα τρίτη γυμνασίου, πρώτη λυκείου, δε θυμάμαι ακριβώς, μου συνέβη μια μοναδική και κρίσιμη εμπειρία που άλλαξε για πάντα τη ζωή μου. Είναι ένα από τα ελάχιστα πράγματα που θυμάμαι από το σχολείο. Αυτό, και οι καταλήψεις του ’90. Και μία Μαρία. Τέλος πάντων, ήμασταν στο μάθημα της ιστορίας, και είχαμε φτάσει στο 19ο αιώνα, προς το τέλος, εκεί που έλεγε για τον Χαρίλαο Τρικούπη. Το κεφάλαιο κατέληγε σε μία παράγραφο που έλεγε πάνω κάτω τα εξής: “Και στη συνέχεια ακολούθησε ο πόλεμος του 1897, ένα δυσάρεστο επεισόδιο της ελληνικής ιστορίας, το οποίο καλύτερα να μη θυμόμαστε”. Κάπως έτσι το έγραφε.


Περισσότερα

Αρβελέρ – “Να γίνουμε αυτό που είμαστε”

arveler1


Η Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ έχοντας αφιερώσει τη ζωή της στη μελέτη του Βυζαντίου μιλάει για την ελληνική ιστορική συνέχεια και τη διαλεκτική ανάμεσα στην πολιτική εμβέλεια του Βυζαντίου και τη διαμόρφωση της νεοελληνικής ταυτότητας. Περισσότερα

Θεσσαλονίκη – 1821

1821kapaniΌλοι σίγουρα έχουμε διαβάσει και γνωρίζουμε καλά για τα ιστορικά γεγονότα του 1821. Περισσότερα -όπως είναι λογικό- θα γνωρίζουμε για τον πυρήνα της εξέγερσης, τον Μοριά τη Ρούμελη ή τα νησιά. Τι συνέβαινε όμως το ίδιο διάστημα στη Μακεδονία; πως βίωσε ο ελληνικός πληθυσμός της περιοχής το γεγονός;


Ας διαβάσουμε πως εξιστορεί ο Mark Mazower στο εκπληκτικό βιβλίο του “Θεσσαλονίκη, πόλη των φαντασμάτων” το ιστορικό πλαίσιο των χρόνων αυτών.

Περισσότερα

Το πρώτο άρθρο των N.Y. Τimes (1922) για τον Χίτλερ

hitler-


Στις 21 Νοεμβρίου 1922 η εφημερίδα New York Times δημοσίευσε το πρώτο της άρθρο για τον Αδόλφο Χίτλερ, υπό τον τίτλο μάλιστα «New popular Idol rises in Bavaria» (μτφρ. Νέο δημοφιλές είδωλο αναδύεται στη Βαυαρία»). Κοιτώντας πίσω στο χρόνο και έχοντας πλέον γνώση των θηριωδιών στις οποίες επιδόθηκε το καθεστώς των Νάζι, αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον ο ισχυρισμός του συντάκτη πως «ο αντισημιτισμός του Χίτλερ δεν ήταν ούτε τόσο βίαιος ούτε τόσο γνήσιος όσο ακουγόταν».
Περισσότερα

Β.Ραφαηλίδης – Η Μεγάλη Ιδέα κι o τρίτος δρόμος

scenes-of-ancient-greece-1903-2Η Μεγάλη Ιδέα


Τώρα που η Μεγάλη Ιδέα σκοτώθηκε κατά τη μικρασιατική καταστροφή, ας της κάνουμε ένα μνημόσυνο, πριν προχωρήσουμε στα όσα οικτρά θα συμβούν στην Ελλάδα μετά το 1922. Περισσότερα