Γκύντερ Γκρας – Δυσοίωνα κοάσματα


Μια σύμπτωση έφερε το χήρο δίπλα στη χήρα. Ή μήπως δεν ήταν σύμπτωση αφού η ιστορία τους άρχισε το Ψυχοσάββατο; Πάντως η χήρα ήταν ήδη εκεί όταν ο χήρος σκόνταψε, παραπάτησε αλλά δεν έπεσε.

Στάθηκε δίπλα της. Παπούτσια νούμερο σαράντα τρία δίπλα σε παπούτσια νούμερο τριάντα εφτά. Ο χήρος και η χήρα συναντήθηκαν μπροστά στην πραμάτεια μιας αγρότισσας που πουλούσε κάστανα μέσα σε ένα καλάθι, μανιτάρια απλωμένα πάνω’ σε εφημερίδα και λουλούδια μέσα σε τρεις κουβάδες. Η αγρότισσα είχε τον πάγκο της πλάι στη σκεπαστή αγορά ανάμεσα σε άλλες αγρότισσες και τα προϊόντα των μπαξέδων τους: σέλινα, γογγύλια μεγάλα σαν κεφαλάκι παιδιού, πράσα και κοκκινογούλια.

Το ημερολόγιό του επιβεβαιώνει το Ψυχοσάββατο και αποκαλύπτει το νούμερο των παπουτσιών. Είχε σκοντάψει στο ρείθρο του πεζοδρομίου. Αλλά δεν αναφέρεται η λέξη σύμπτωση. «Ίσως να ήταν θείο θέλημα να συναντηθούμε εκείνη τη μέρα, εκείνη την ώρα, δέκα νταν…» Η προσπάθειά του να αναπαραστήσει με ενάργεια το τρίτο βουβό και μεσολαβητικό πρόσωπο παραμένει θολή, όπως και οι επανειλημμένες του απόπειρες να προσδιορίσει το τσεμπέρι της. «Όχι ακριβώς ούμπρα, μάλλον προς το φαιό της γης, παρά προς το μελανό χρώμα της τύρφης…» Πιο πετυχημένη η περιγραφή της πλίθινης τοιχοποιίας της μονής: «Γεμάτη ρωγμές και ξεφλουδισμένη τόπους τόπους…» Τα υπόλοιπα είμαι αναγκασμένος να τα φανταστώ.

Λίγα μόνο είδη λουλουδιών είχαν απομείνει στους κουβάδες: ντάλιες, νεκράνθεμα, χρυσάνθεμα. Το καλάθι ήταν γεμάτο κάστανα. Τέσσερα ή πέντε καλομανίταρα, ανέγγιχτα σχεδόν από τα αδηφάγα σαλιγκάρια, ήταν αραδιασμένα σε ένα παλιό πρωτοσέλιδο της τοπικής εφημερίδας Glos Wybrezeza, κι ακόμη υπήρχε ένα ματσάκι μαϊντανός και χαρτί περιτυλίγματος. Τα λουλούδια ήταν τρίτης διαλογής.

«Καθόλου απορίας άξιον», γράφει ο χήρος, «που η πάγκοι δίπλα στην Αγορά του Δομίνικου φάνταζαν τόσο φτωχικοί· στο κάτω κάτω τα Ψυχοσάββατα τα λουλούδια είναι περιζήτητα. Από την παραμονή κιόλας, των Αγίων Πάντων, η ζήτηση είναι συχνά μεγαλύτερη από την προσφορά…» Παρότι οι ντάλιες και τα χρυσάνθεμα θα έφτιαχναν πλουσιότερο μπουκέτο, η χήρα προτίμησε τα νεκράνθεμα.

Ο χήρος παρέμεινε αναποφάσιστος: «Μπορεί να ’ναι αλήθεια ότι με τράβηξαν τα ανέλπιστα για την εποχή καλομανίταρα και τα κάστανα σ’ αυτόν ειδικά τον πάγκο, στην πραγματικότητα όμως μετά από σύντομο ξάφνιασμα -ή μήπως ήταν το χτύπημα της καμπάνας; – υπάκουσα σε έναν ιδιαίτερο πειρασμό ή μάλλον σε κάποια άλλη ακαταμάχητη έλξη …» Όταν η χήρα πήρε από τους τρεις ή τέσσερις κουβάδες το πρώτο, έπειτα ένα ακόμα και αναποφάσιστη ένα τρίτο νεκράνθεμο, που όμως το έβαλε πάλι στη θέση του για να το ανταλλάξει με ένα άλλο, κι έπειτα ένα τέταρτο που επίσης ξαναμπήκε στη θέση του για να αντικατασταθεί κι αυτό, άρχισε και ο χήρος να βγάζει νεκράνθεμα από τους κουβάδες και να τα αντικαθιστά, εκλεκτικός όπως κι η χήρα, τραβώντας από εκείνα στο χρώμα της σκουριάς που τραβούσε κι εκείνη· γιατί υπήρχαν ακόμα νεκράνθεμα στο χρώμα ωχρής βιολέτας και ασπριδερά.


Αυτή η χρωματική συνήχηση τον τρέλαινε: «Τι διακριτική αρμονία… Όπως εκείνης έτσι και εμένα μου αρέσουν ιδιαίτερα τα νεκράνθεμα στο ερυθρό της σκουριάς που καίνε και σβήνουν σιωπηλά …» Πάντως και οι δύο επέμειναν πεισματικά στο χρώμα τη: σκουριάς, ώσπου οι κουβάδες δεν είχαν πια άλλα να δώσουν.

Ούτε στο χήρο ούτε στη χήρα έφταναν για ανθοδέσμη. Εκείνη ετοιμαζόταν κιόλας να ρίξει την ισχνή συλλογή της στον κουβά, όταν άρχισε αυτό που ονομάζουμε «πλοκή»: ο χήρος παρέδωσε στη χήρα τη σκωριόχρωμη λεία του. Της έτεινε τα λουλούδια κι εκείνη τα πήρε. Μια βουβή παράδοση, αδύνατον πλέον να ανακληθεί. Νεκράνθεμα που φλέγονταν άσβεστα. Έτσι δέθηκε το ζευγάρι.

Günter Grass – Δυσοίωνα κοάσματα

Αντικλείδι , https://antikleidi.com

Συναφές: 

…Ο γαρ εάν σπείρη άνθρωπος, τούτο και θερίσει”

 

Σχετικά Άρθρα

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -


- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -