Μυστικά από το Παρίσι, για την ανατροφή των παιδιών

Μια μαμά από τις ΗΠΑ ανακαλύπτει το “γαλλικά κλειδιά” για την ανατροφή υπάκουων, ανεξάρτητων, ευτυχισμένων παιδιών.

Ένα παιδί που δεν κάνει ζαβολιές. Που τρώει όλο του το φαγητό. Που σηκώνεται από το τραπέζι μόνο όταν έχει φάει και η υπόλοιπη οικογένεια. Που ήδη από δύο μηνών, κοιμάται ένα οκτάωρο χωρίς να ξυπνήσει κατά την διάρκεια της νύχτας. Που καταλαβαίνει την επιθυμία του γονιού του από ένα νεύμα και υπακούει χωρίς δεύτερη κουβέντα.

Μα που βρίσκονται αυτά τα παιδιά; Σύμφωνα με την δημοσιογράφο της “Wall Street Journal” Πάμελα Ντάκερμαν, αυτά τα ιδανικά παιδιά ζουν στην Γαλλία. Και έχουν αυτές τις ιδιανικές συνήθειες χάρη στον ιδανικό τρόπο με τον οποίο μεγαλώνουν τα βλαστάρια τους οι γαλλίδες μαμάδες.

Έτσι τουλάχιστον γράφει στο βιβλίο της “Οι μικροί Γάλλοι δεν σκορπάν τριγύρω το φαγητό τους – Μυστικά για την ανατροφή των παιδιών από το Παρίσι”, που προέκυψε ύστερα από την δεκάχρονη παραμονή της στο Παρίσι.

Ας αποκωδικοποιήσουμε κάποια πολύ βασικά σημεία από την εμπειρία της.

Χαιρετά, άρα υπάρχει

Οι γάλλοι γονείς μαθαίνουν στα παιδιά τους να χρησιμοποιούν από πολύ μικρή ηλικία τέσσερις λέξεις: ευχαριστώ, παρακαλώ, καλημέρα (ή καλησπέρα) και γεια σας. Το “ευχαριστώ” και “παρακαλώ” είναι μεν απαραίτητα, αλλά δεν φτάνουν, Οι λέξεις-κλειδιά είναι το “καλημέρα” και το “γεια σας”, ειδικά το “καλημέρα”. Το να μάθουν τα παιδιά να λένε “καλημέρα” όταν συναντούν κάποιον και να μην κρύβονται πίσω από τον χαιρετισμό των γονιών τους τα βοηθά να συνειδητοποιήσουν ότι δεν έχουν μόνο αυτά συναισθήματα και ανάγκες. Τα βγάζει, κατά κάποιον τρόπο, από την προστατευτική σκιά των μεγάλων και τα κάνει να εμπεδώσουν το”χαιρετώ, άρα υπάρχω”.

Για να φάει πρέπει να πεινάει

“Μην πεινάσει το παιδί!”. Αυτός είναι ο πανικός των ελληνίδων μαμάδων. Και γι’ αυτό θεωρούν καθήκον τουςνα μπουκώνουν το παιδί συνέχεια. Αντίθετα, στις διατροφικές συνήθειες που υιοθετούν οι γάλλοι γονείς έχουν καθιερώσει το gouter.

Το επίσημο δηλαδή απογευματινό. Αλλά αυτό είναι όλο ! Τα παιδιά δεν τσιμπολογούν κατά την διάρκεια της ημέρας και τρώνε τα κανονικά τους γεύματα με όρεξη γιατί, πολύ απλά έχουν πεινάσει. Αποτέλεσμα; Στην Γαλλία ένα στα έξι παιδιά είναι υπέρβαρο, ενώ στην Ελλάδα ένα στα τρία.

Περάστε το μήνυμα με μία ματιά

Οι Γάλλοι το λένε gros yeux. Δηλαδή “μεγάλα μάτια”. Μια ματιά που είναι το απόλυτο συνώνυμο της νουθεσίας. Μια γκριμάτσα ταυτισμένη, ακόμη και τους ενήλικους, με το “ως εδώ και μη παρέκει”. Ένα καμπανάκι στο “παρά ένα” της τιμωρίας.

Βάλτε τους όρια και τηρήστε τα

Τα παιδιά έχουν ανάγκη από όρια. Και μάλιστα, όσο πιο ξεκάθαρα τόσο καλύτερα. Αυτό είναι η βασική αρχή διαπαιδαγώγησης των γάλλων γονιών, που θέτουν ένα πλαίσιο συμπεριφοράς στα παιδιά τους. Τα όρια του πλαισίου είναι πολύ αυστηρά, αλλά εντός των ορίων τα μικρά είναι απολύτως ελεύθερα. Έτσι, οι Γάλλοι μπορεί να θεωρηθούν αυστηροί γονείς μεν αλλά όχι μπαμπούλες. Γιατί με αυτό το πλαίσιο δεν έχουν σκοπό να περιορίσουν τα παιδιά, αλλά αντίθετα να τα ενθαρρύνουν ώστε να δημιουργήσουν τον δικό τους μικρόκοσμο. Χωρίς πλαίσιο θα εξουδετερωθούν από τις ίδιες τις παρορμήσεις τους. Αν δεν τεθούν στο παιδί όρια, θα αναστατωθεί παρασυρμένο από τις επιθυμίες του, που δεν ξέρει μέχρι που μπορεί να φτάσουν. Και αυτό του προκαλεί θυμό, ενώ μέσα στο φιλικό γι’ αυτό πλαίσιο μπορεί να γαληνέψει.

Εγώ είμαι το αφεντικό

Αν στις ΗΠΑ άκουγαν μια μαμά να φωνάζει “εγώ διατάζω εδώ μέσα”, μπορεί και να την κατηγορούσαν για άσκηση λεκτικής βίας. Στη Γαλλία έχουν άλλη άποψη περί του τι εστί πολιτική ορθότητα στη διαπαιδαγώγηση. Και αυτή τη φράση την εκστομίζουν συχνότατα οι γονείς. Και για να την ακούν τα παιδιά, αλλά και για να τη συνειδητοποιούν οι ίδιοι.

Μάθετε το παιδί να δέχεται το όχι

Όλοι καταλαβαίνουμε ότι το να μάθει ένα παιδί να αποδέχεται το όχι αποτελεί καθοριστικό σημείο στην εξέλιξη του και την πορεία του ρος την ενηλικίωση. Το βοηθά να συνειδητοποιήσει ότι οι ανάγκες των άλλων μπορεί να είναι το ίδιο σημαντικές με τις δικές του. Οι γάλλοι γονείς μάλιστα είναι επιρρεπείς στο να εκλάβουν τις τυχόν επιθυμίες των παιδιών ους σαν καπρίτσια και δεν έχουν κανένα απολύτως πρόβλημα να βροντοφωνάξουν ένα μεγαλοπρεπές όχι σε αυτά τα καπρίτσια. Ας πούμε, για παράδειγμα, ότι η μαμά είναι με τον γιο της σε ένα κατάστημα και ξαφνικά αυτός ζητά επίμονα να του αγοράσει ένα παιχνίδι. Η μαμά δεν πρέπει ούτε να υποκύψει ούτε όμως να τον μαλώσει. Πρέπει ήρεμα και αποφασιστικά να του εξηγήσει ότι αυτή η αγορά δεν είναι στο πλάνο της ημέρας. Και μετά, για να παρακάμψει το καπρίτσιο, να οδηγήσει την κουβέντα κάπου αλλού. Να αρχίσει, ας πούμε, να του λέει μία ιστορία από τα δικά της παιδικά χρόνια. Αυτό αρέσει πάντα στα παιδιά.

Καλό παιδί ή σοφό παιδί;

Γιατί άλλο το ένα και άλλο το άλλο ! Και οι Γάλλοι παραινούν τα παιδιά να είναι σοφά, όχι απλώς καλά. Η Ντάκερμαν επισημαίνει πως αν, για παράδειγμα, πει στην κόρη της “το απόγευμα που θα πάμε στο τάδε σπίτι φρόντισε να είσαι καλό παιδί”, μοιάζει σαν να της λέει ότι στην πραγματικότητα είναι ένα άγριο θηρίο που πρέπει, για τις ανάγκες της συγκεκριμένης επίσκεψης, να εξημερωθεί.

Αν της πει “να είσαι σοφό παιδί”, της υποδεικνύει μεν να συμποεριφερθεί σωστά, αλλά είναι σαν να της ζητάει επίσης να χρησιμοποιήσει την σωστή κρίση της, να προσέχει και να σέβεται τους άλλους. “Υπαινίσσομαι έτσι ότι διαθέτει ένα είδος κοινωνικής σοφίας και ότι μπορεί να έχει τον έλεγχο του εαυτού της. Υπογραμμίζοντας με αυτές τις κουβέντες ότι τελικά την εμπιστεύομαι”.

Κάποια στιγμή πατήστε το “pause”

Αυτό που για άλλους γονείς είναι το πολυπόθητο, οι Γάλλοι το θεωρούν αυτονόητο. Ότι δηλαδή κάποια στιγμή πρέπει να “κατεβάζουν ρολά”, γιατί χρειάζονται και αυτοί τον ζωτικό τους χρόνο. Μην τρέχετε λοιπόν στο παιδί κάθε φορά που κατά την διάρκεια της νύχτας ακούτε μια υποψία κλάματος. Από μωρό ακόμη, δώστε του την ευκαιρία να ηρεμήσει, να χαλαρώσει από μόνο του.

Η ανεξαρτησία είναι δύναμη

Η σπουδαία γαλλίδα παιδοψυχολόγος Φρανσουάζ Ντολτό υποστηρίζει ότι ένα παιδί πρέπει να αυτονομηθεί, φυσικά υπό συνθήκες απόλυτης ασφάλειας, όσο το δυνατόν νωρίτερα. Το πως λοιπόν θα κατακτήσει ένα επίπεδο ανεξαρτσίας και θα νιώσει αυτοδύναμο  είναι βασικό κεφάλαιο της διαπαιδαγώγησης αλά γαλλικά. Οι γονείς στη Γαλλία προσπαθούν να καλλιεργήσουν στα παιδιά τους τόσο τη φυσική αυτονομία, και γι’ αυτό τα στέλνουν σε κατασκήνωση από 4 ετών, όσο και την συναισθηματική που τα ενθαρρύνει να αποκτήσουν αυτοεκτίμηση και να μη εξαρτώνται από τους επαίνους των μεγαλυτέρων. Γι’ αυτό και δεν επεμβαίνουν όταν τσακώνονται, αλλά ακόμη και όταν πλακώνονται στο ξύλο είναι πολύ πιθανόν να τα παρατηρούν ατάραχοι.

Η σημειολογία του “φτου κακά”

Επιτρέψτε στα παιδιά να χρησιμοποιούν έστω και μία “βρώμικη” λέξη. Συνήθως ανακαλύπτουν αυτές τις λέξεις όταν αρχίζουν να πηγαίνουν μόνα τους στην τουαλέτα, γι’ αυτό και η αγαπημένη λέξη των περισσότερων παιδιών σε αυτή την ηλικία είναι “σκατά” και τα παράγωγα της. Στη Γαλλία πάλι, έχουν το caca boundin. το επαναλαμβάνουν ξέροντας ότι πρόκειται για μία ανοησία, ένα είδος μικρής επανάστασης, αλλά σε έναν κόσμο γεμάτο όρια και κανόνες μια μικρή δόση αταξίας και ανυπακοής δεν έβλαψε ποτέ κανέναν.

by Αντικλείδι , http://antikleidi.wordpress.com

Συναφές: 

Τα λάθη βελτιώνουν την ικανότητα μάθησης των παιδιών.

Θέλεις ένα μπισκοτάκι; Αυτοκυριαρχία και αυτοέλεγχος.

8 τρόποι για να ‘χαλάσετε’ τα παιδιά σας