Ας ρίξουμε μια ματιά στην οικονομική καταστροφή της Ισλανδίας και στην μετέπειτα αναγέννηση της, και ας δούμε ποια είναι τα μαθήματα που μπορεί να πάρει η υπόλοιπη Ευρώπη.
Η Ισλανδία μόλις ανακοίνωσε την έναρξη ενός νέου οικονομικού προγράμματος. Το πρόγραμμα δίνει βάση στην βιώσιμη ανάπτυξη, τη βελτίωση των επενδυτικών ευκαιριών και την αύξηση της παραγωγικότητας. Ακριβώς πριν από τρία χρόνια η χώρα ήταν κολλημένη σε βαθιά οικονομική κρίση. Το πρόγραμμα που ανακοινώθηκε δείχνει πόσο έχει αλλάξει.
Το 2008 χρεοκόπησαν οι τράπεζες της Ισλανδίας
Οι Ισλανδικές τράπεζες όφειλαν περισσότερο από έξι φορές το συνολικό ΑΕΠ της χώρας, και όταν οι παγκόσμιες πιστωτικές αγορές στέρεψαν, δεν μπορούσαν να ξεπληρώσουν τα δάνειά τους.
Οι τράπεζες τελικά ‘κούρεψαν’ περισσότερα από 85 δισεκατομμύρια δολάρια.
Πηγή: BBC
O αλόγιστος δανεισμός ήταν η αιτία της χρεοκοπίας
Οι ισλανδικές τράπεζες δανείστηκαν περισσότερα από όσα μπορούσαν να αντέξουν οικονομικά και χορηγούσαν επισφαλή δάνεια, χωρίς να εφαρμόζουν πιστωτικούς ελέγχους.
Αρχές του 21ου αιώνα η Ισλανδία γνώρισε θεαματική οικονομική άνθηση. Για αιώνες, η Ισλανδία ήταν μια απλή κοινωνία με κύρια ασχολία την αλιεία, αποκλεισμένη κατά ένα μεγάλο μέρος από την ηπειρωτική Ευρώπη. Στην αιχμή της άνθησης, οι ψαράδες άφηναν το αλιευτικό σκάφος τους και ασχολούνταν με επενδυτικά τραπεζικά προϊόντα. Αγόραζαν μεγαλύτερα σπίτια, μεγαλύτερα και περισσότερα αυτοκίνητα. Σε όλα αυτά συνέβαλε ο αλόγιστος δανεισμός από τις τράπεζες. Μέχρι που έσκασε η φούσκα.
Πηγή: ABC
Αντί να χρηματοδοτήσει τις τράπεζες με χρήματα των φορολογουμένων, η Ισλανδική κυβέρνηση άφησε τις τράπεζες να χρεοκοπήσουν
Η Ισλανδία μετέφερε τα εγχώρια δάνεια και τις αποταμιεύσεις σε νέες τράπεζες, και άφησε πίσω στις χρεοκοπημένες τράπεζες τα υπάρχοντα ξένα συναλλαγματικά διαθέσιμα (ή στοιχεία ενεργητικού) και τα ξένα χρέη.
Πηγή: The New York Times
Οι Ισλανδοί ψηφοφόροι αρνήθηκαν την αποπληρωμή του εξωτερικού χρέους της χώρας
Σε δύο ξεχωριστά δημοψηφίσματα, οι Ισλανδοί πολίτες ψήφισαν ότι η χώρα δεν θα πρέπει να πληρώσει στους ξένους πιστωτές τα χρήματα που έχασαν όταν οι Ισλανδικές τράπεζες χρεοκόπησαν.
Πηγή: BBC News
Οι αποφάσεις τους εξόργισαν το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Κάτω Χώρες
Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ολλανδία πίεσαν την Ισλανδία για την αποπληρωμή των 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων που έχασαν οι πολίτες τους όταν χρεοκόπησαν οι Ισλανδικές τράπεζες.
Κάποιοι Βρετανοί και Ολλανδοί πολίτες είχαν καταθέσεις σε Ισλανδικές τράπεζες λόγω των υψηλών επιτοκίων που προσέφεραν οι τράπεζες, αλλά όταν οι τράπεζες κατέρρευσαν η Ισλανδία δεν μπορούσε να διασφαλίσει τα περιουσιακά τους στοιχεία.
Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ολλανδία έχουν υποβάλει μήνυση κατά της Ισλανδίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ελεύθερου Εμπορίου, για τη μη εξόφληση των οφειλών .
Πηγή: The New York Times
Παρ’ όλα αυτά, η Ισλανδική οικονομία έχει ισχυρή ανάκαμψη
Η οικονομία της Ισλανδίας αναμένεται να αυξηθεί κατά 3% το τρέχον έτος, ενώ η κυβέρνηση αναμένει την επίτευξη δημοσιονομικού πλεονάσματος το 2013.
Πηγή : ΟΟΣΑ
Η άρνηση πληρωμής δεν προκάλεσε καταστροφή
Τα Ιρλανδικά ομόλογα παραμένουν σε κατάσταση “σκουπίδια”, σύμφωνα με τις μεγάλες εταιρείες αξιολόγησης. Όμως σύμφωνα με πηγές από το ΔΝΤ : “οι πιο δυσμενείς προβλέψεις, δεν επιβεβαιώθηκαν.”
Πηγή: BBC
Βασικοί οικονομικοί δείκτες της Ισλανδίας είναι τώρα καλύτεροι από τους δείκτες των χωρών που έλαβαν οικονομική βοήθεια
Η οικονομία της Ισλανδίας συρρικνώθηκε κατά μέσο όρο 0,75% το χρόνο την περίοδο των 4 ετών μεταξύ 2008-2012. Για λόγους σύγκρισης, η οικονομία της Ιρλανδίας συρρικνώθηκε σε ποσοστό σχεδόν 2%, ενώ η Ελλάδα κατά μέσο όρο 1,6% ετησίως.
Πηγή: ΟΟΣΑ και το BBC
Επιπλέον η ανεργία είναι μικρότερο πρόβλημα στην Ισλανδία
Πρόσφατοι δείκτες ανεργίας:
- Ισλανδία: 5,8%
- Ιρλανδία: 14%
- Ελλάδα: 15%
- Πορτογαλία : 12,4%
Πηγή: ΟΟΣΑ και το BBC
Αυτό οδήγησε αρκετούς οικονομολόγους να υποστηρίξουν ότι η Ιρλανδία και η Ελλάδα θα έπρεπε να αφήσουν τις τράπεζες τους να χρεοκοπήσουν
Ο βραβευμένος με Νόμπελ οικονομολόγος Joseph Stiglitiz είπε: “η Ισλανδία έπραξε σωστά διασφαλίζοντας την λειτουργία του συστημάτος πληρωμών, ενώ οι πιστωτές (και όχι οι φορολογούμενοι) επωμίστηκαν τις απώλειες των τραπεζών. Αντίθετα, η Ιρλανδία έχει κάνει όλα τα λάθη. Ακολούθησε ίσως το χειρότερο μοντέλο. “
Πηγή: Bloomberg
Και ο Κρούγκμαν επαίνεσε την Ισλανδία
Ο Πολ Κρούγκμαν (βραβευμένος με το Βραβείο Νόμπελ Οικονομικών) έγραψε άρθρο στην εφημερίδα New York Times με το οποίο εξήρε την Ισλανδία που αρνήθηκε την πληρωμή του χρέους, λέγοντας ότι είναι πια σε καλύτερη θέση από τις χώρες που ακολούθησαν το μοντέλο διάσωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΔΝΤ.
Τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, ο μέσος Ισλανδός δεν έχει επωφεληθεί.
Η κατάρρευση της κορόνας είχε ως αποτέλεσμα οι τιμές για τα εισαγόμενα προϊόντα να εκτιναχθούν στα ύψη. Οι Ισλανδοί που δανείστηκαν σε ξένο νόμισμα, βρέθηκαν να έχουν διπλάσιας ή και τριπλάσιας αξίας δάνειο, λόγω της διακύμανσης των νομισμάτων.
Το εισόδημα των Ισλανδών έπεσε κατά 18% το 2009.
Πηγή: BBC
Αυτό προκάλεσε κάποια οργή …
Περίπου 2000 Ισλανδοί διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν έξω από το κοινοβούλιο τον περασμένο μήνα και πέταξαν αυγά στους βουλευτές.
Πηγή: B.I.
H Ευρώπη θα πρέπει να είναι προσεκτική αν σκέφτεται το οικονομικό μοντέλο της Ισλανδίας.
Η Ισλανδία είναι μοναδική για δύο λόγους:
Κατ ‘αρχάς, την Ισλανδία δεν ήταν ‘πολύ μεγάλη για να αποτύχει’. Ο πληθυσμός της είναι μόλις 329.000 κάτοικοι, περίπου το μέγεθος του νομού Αχαίας.
Επίσης, σε αντίθεση με την Ιρλανδία, την Ελλάδα ή την Πορτογαλία, η Ισλανδία έχει το δικό της νόμισμα οπότε μπορεί να υποτιμήσει το νόμισμά της.
Ο υπουργός Οικονομικών της Ισλανδίας Steingrimur J. Sigfusson, δήλωσε:
“Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί όταν κάνουμε συγκρίσεις μεταξύ της Ισλανδίας από τη μια πλευρά, και της Ελλάδας, της Πορτογαλίας, της Ισπανίας και της Ιρλανδίας από την άλλη. Η Ισλανδία δεν είχε την δυνατότητα να σώσει τις τράπεζες. Είναι ανεύθυνο να προσπαθήσει κάποιος να επαναλάβει τα εδώ γεγονότα, εξάγοντας αυτό το μοντέλο σε άλλη χώρα. “
Είναι το μέλλον της Ισλανδίας στην Ευρωζώνη;
Υπάρχουν αρκετοί που επιθυμούν την ένταξη της Ισλανδίας στην Ευρωζώνη. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, το σοκ θα ήταν μικρότερο για την Ισλανδία, αν ήταν μέλος της Ευρωζώνης.
Ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Ισλανδίας δήλωσε τον περασμένο Μάιο ότι ακόμα επιθυμούν να ενταχθούν στην Ευρωζώνη.
——
by Αντικλείδι , http://antikleidi.wordpress.com
Συναφές:
Ευρώπη ή χάος? Ευρώ ή δραχμή? Δύση ή ανατολή? Μνημόνιο ή χρεωκοπία? 2012 vs 1453
Εξασφαλίζουν την ευημερία οι πλούσιες πλουτοπαραγωγικές πηγές μιας χώρας;
Πώς θα αλλάξουμε την εικόνα της Ελλάδας
Η Ελλάδα είναι ένα από τα μεγαλύτερα Brands που ποτέ δεν έγινε Branding
Όπότε το συμπέρασμα είναι μάλλον ότι όσο ελκυστικό και αν είναι αυτό το μοντέλο, δεν θα έχει τα ίδια θετικά αποτελέσματα αν εφαρμοστεί σε άλλες χώρες.
Η Ισλανδία διαφοροποιείται πολύ σε σχέση με την περίπτωση της Ελλάδας, αφού είναι πολύ μικρότερη και επιπλέον είχε το δικό της νόμισμα.
Πάντως, δυστυχώς και σε αυτή την περίπτωση, ο λαός δεν γλύτωσε τα δεινά ..
Σε ευχαριστούμε για το comment που μας έκανες, και για τις πληροφορίες που πρόσθεσες στο θέμα μας! Πολύ ωραίο άρθρο!!
Φιλικούς χαιρετισμούς,
Oxia.gr
τι σχέση εχει το μέγεθος της χώρας ??
Αν η ισλανδια ηταν μια απο τις πλουσιοτερες χωρες του κόσμου , που σημαινει οτι και το ΑΕΠ της θα ηταν ασυμμετρα μεγαλητερο του μεγεθους της, άρα και το χρεος της (800% του ΑΕΠ) πολύ μεγαλυτερο απο οτι θα περιμενε κάποιος μια χωρα με 320 χιλ κάτοικους……
O λαός την πλήρωσε και εδώ …