Διαβάζουμε καθημερινά για το πόσο καταστροφικό είναι το χρέος για την χώρα μας. Όμως, στην οικονομική θεωρία ο δανεισμός θεωρείται κάποιες φορές ως εργαλείο που βοηθάει στην ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων. Εύλογο είναι να αναρωτιούνται πολλοί πως μπορεί να είναι υγιής ο δανεισμός για μια επιχείρηση.
Υπάρχουν δύο λόγοι για τους οποίους μια εταιρεία είναι προτιμότερο να δανείζεται για να χρηματοδοτήσει μέρος των δραστηριοτήτων της.
Πρώτον, η κυβέρνηση ενθαρρύνει έμμεσα τις επιχειρήσεις να δανείζονται, αφού τις επιτρέπει να αφαιρούν τους τόκους του δανείου από τη φορολογία εισοδήματος. Με τον φορολογικό συντελεστή στο 25%, η έκπτωση είναι αρκετά δελεαστική .
Δεύτερον, ο δανεισμός αποτελεί πολύ φθηνότερη μορφή χρηματοδότησης σε σχέση με την χρήση ιδίων κεφαλαίων. Αυτό οφείλεται καταρχήν στο γεγονός ότι τα ίδια κεφάλαια έχουν μεγαλύτερο ρίσκο από ότι ο δανεισμός. Οι μέτοχοι θέλουν ένα ελάχιστο ποσοστό απόδοσης για τα κεφάλαια που βάζουν, και η εταιρεία έχει νομική υποχρέωση να τους καταβάλει μερίσματα. Ο δανεισμός έχει πολύ λιγότερο ρίσκο για τον επενδυτή, αφού η εταιρεία είναι αυτή που είναι νομικά υποχρεωμένη να πληρώσει το δάνειο και τους τόκους. Επιπλέον, οι μέτοχοι (που χρηματοδότησαν την εταιρεία με ιδία κεφάλαια) είναι οι πρώτοι που θα χάσουν τα χρήματα τους όταν η εταιρεία χρεοκοπήσει. Ο επενδυτής, λόγω του ρίσκου που αναλαμβάνει, περιμένει να λάβει απόδοση στο κεφάλαιο του τουλάχιστον 10%, ενώ η επιχείρηση μπορεί να δανειστεί με χαμηλότερα επιτόκια από αυτό το ποσοστό.
Αυτοί οι δύο λόγοι κάνουν τον δανεισμό ελκυστικό στις επιχειρήσεις.
Γιατί όμως μια επιχείρηση να μην χρηματοδοτήσει τις ανάγκες της εξ ολοκλήρου με δανεισμό; Αυτό δεν είναι εφικτό στην πράξη, γιατί κανείς δεν θα δανειοδοτήσει εξ’ ολοκλήρου μία επιχείρηση, αφού κάτι τέτοιο θα ήταν εξαιρετικά επικίνδυνο και θα είχε μεγάλο ρίσκο για τον χρηματοδότη. Η επιχείρηση πρέπει να βρει την σωστή ισορροπία ανάμεσα στην χρήση ξένων και ιδίων κεφαλαίων, με τέτοιο τρόπο ώστε το μέσο κόστος κεφαλαίου να διατηρηθεί στο ελάχιστο.
Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι υπάρχουν εταιρείες που έχουν εκρηκτικά κέρδη και εξαιρετικές ταμειακές ροές (cash flow) για τις οποίες δεν τίθεται καθόλου θέμα δανεισμού. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι η εταιρεία Google που ακόμα έχει μηδενικό δανεισμό. Είναι όμως η εξαίρεση στον κανόνα, και το πιθανότερο είναι πως σύντομα θα επιλέξει και αυτή, τον δανεισμό ως επιπρόσθετη μορφή χρηματοδότησης.
Οπότε, το χρέος δεν είναι απαραίτητα κάτι κακό. Εφόσον ο δανεισμός γίνει με μέτρο και επιπλέον αξιοποιηθούν παραγωγικά τα δανεικά, τότε μπορεί να αποτελέσει ένα πολύ καλό εργαλείο στην αναπτυξιακή πορεία της επιχείρησης.
__________________________________
Επί της ευκαιρίας, μια μικρή εισαγωγή στην θεωρία διάρθρωσης κεφαλαίων :
Θεωρία Διάρθρωσης Κεφαλαίων
Η χρήση ξένων κεφαλαίων (ή δανεικών αν προτιμάτε) προκαλεί το λεγόμενο χρηματοοικονομικό πλεονέκτημα (financial leverage). Όσο μεγαλύτερος είναι ο δανεισμός μιας επιχείρησης, τόσο αυξάνουν τα κέρδη των μετόχων όταν αυξάνει ο τζίρος της επιχείρησης. Οπότε με τον αυξημένο δανεισμό οι μέτοχοι αναλαμβάνουν μικρότερο ρίσκο και επιπλέον όταν η επιχείρηση αναπτύσεται (και μπορεί να καλύπτει τις υποχρεώσεις της) απολαμβάνουν αυξημένα κέρδη .
Όμως, στην αντίθετη περίπτωση που υπάρχει μείωση εσόδων (όπωςσυμβαίνει στις επιχειρήσεις αυτό τον καιρό), το αποτέλεσμα είναι δυσανάλογα μεγαλύτερη ζημιά για τους μετόχους.
Πως βρίσκει κάποιος τη βέλτιστη αναλογία ιδίων κεφαλαίων/χρέους για μια επιχείρηση;
Η βέλτιστη διάρθρωση κεφαλαίων εξετάστηκε αρχικά από τους Franco Modigliani και Merton Miller – γνωστούς και με τα αρχικά ‘ΜΜ’ στο χρηματοοικονομικό μάνατζμεντ – Νομπελίστες στα οικονομικά, ο πρώτος το 1985 και ο δεύτερος το 1990. Οι ‘ΜΜ’ απέδειξαν τις ξακουστές δύο αρχικές προτάσεις τους για τη διάρθρωση κεφαλαίων το 1958, και συμπέραναν ότι η αξία μιας επιχείρησης και το κόστος κεφαλαίων της είναι ανεξάρτητα της διάρθρωσης κεφαλαίων, δεν επηρεάζονται δηλ. από το πόσο χρέος χρησιμοποιεί στη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων της. Η αξία μιας επιχείρησης σε τελευταία ανάλυση, κατά τους ‘ΜΜ’, εξαρτάται από τα πραγματικά της περιουσιακά στοιχεία, όχι από τι χρηματοοικονομικούς τίτλους εκδίδει, δηλ. μετοχές και ομόλογα.
Έτσι σε όλες τις επενδυτικές αποφάσεις η προέλευση των απαιτούμενων κεφαλαίων δεν έχει καμία σημασία. Οι προϋποθέσεις των ‘ΜΜ’ για τις αρχικές προτάσεις τους ήταν πολλές. Οι πιο βασικές είναι ότι οι συναλλαγές μετοχών και ομολόγων γίνονται σε ιδανικές αγορές, δηλ. δεν υπάρχει κόστος συναλλαγών και οι επενδυτές μπορούν να δανεισθούν με τα ίδια επιτόκια όπως και οι επιχειρήσεις, τα κέρδη και μερίσματα των επιχειρήσεων είναι σταθερά, το χρέος επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων είναι χωρίς κίνδυνο, ενώ δεν υπάρχουν προσωπικοί και εταιρικοί φόροι.
Δεδομένου ότι οι τόκοι χρεών εκπίπτουν από τη φορολογία, οι ΜΜ συμπέραναν ότι το χρέος αυξάνει την αξία μιας επιχείρησης μια και περισσότερα κέρδη, λόγω χαμηλότερων φόρων, καταλήγουν στους μετόχους. Η αυξημένη αξία στην περίπτωση αυτή οφείλεται αποκλειστικά στους χαμηλότερους φόρους. Η λογική κατάληξη των συμπερασμάτων αυτών των ΜΜ είναι ότι η αξία της επιχείρησης μεγιστοποιείται όταν η χρηματοδότηση της γίνεται με 100% χρέος.
Από πολλές απόψεις εξέπληξαν πολλούς με τα συμπεράσματα τους, που βέβαια εξαρτώνται από τις παραδοχές πάνω στις οποίες στήριξαν τις προτάσεις τους. Έτσι, πολλοί ακαδημαϊκοί αλλά και επαγγελματίες μάνατζερ έχουν κατά καιρούς διατυπώσει σοβαρές αμφιβολίες για την ισχύ των συμπερασμάτων τους. Για παράδειγμα σε επιχειρήσεις πολλών κλάδων παρατηρείται συγκεκριμένη ομοιόμορφη διάρθρωση κεφαλαίων.
Μπορεί οι ‘ΜΜ’ να συμπέραναν ότι λόγω μειωμένων φόρων πρέπει κανείς να χρησιμοποιεί 100% χρέος για χρηματοδότηση, αλλά κανείς δεν κάνει κάτι τέτοιο, εκτός και αν πρόκειται για επιχειρήσεις που τα ίδια κεφάλαια τους έχουν καταναλωθεί στην κάλυψη ζημιών. Η διαδικασία του arbitrage, που είναι βασικής σημασίας στη θεωρία των ‘ΜΜ’, στην πράξη όμως μπορεί να αντιμετωπίσει πολλά εμπόδια που να την κάνουν σχεδόν ανέφικτη.
______________
by Αντικλείδι , http://antikleidi.wordpress.com
Συναφές: Οι 15 πιο υπερχρεωμένες χώρες του πλανήτη.
Ας δούμε και την Ελληνική πραγματικότερα:
Τα δάνεια των επιχειρήσεων έγιναν κότερα και βίλες.
Τα δάνεια του κράτους χρηματοδότησαν τους κομματικούς στρατούς, τους αργόμισθους, και εξέθρεψαν την διαφθορά.
Τουλάχιστον στην πλειονότητα των περιπτώσεων, γιατί υπάρχουν και οι εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα.