Το άρθρο του Ουμπέρτο Έκο που ακολουθεί δημοσιεύτηκε στην ιταλική εφημερίδα ‘La Repubblica’ στις 14/01/2012, με τον ιταλικό τίτλο «Pericle il Populista».
Tag - ετικέτα Ουμπέρτο Έκο
Ο Ουμπέρτο Έκο (ιταλ.: Umberto Eco, 5 Ιανουαρίου 1932 – 19 Φεβρουαρίου 2016) ήταν Ιταλός σημειολόγος, δοκιμιογράφος, φιλόσοφος, κριτικός λογοτεχνίας και μυθιστοριογράφος.
Η κοινωνική θεωρία της συνωμοσίας… είναι συνέπεια της ανεπάρκειας των αναφορών στο Θεό και της παρεπόμενης ερώτησης: «Ποιος βρίσκεται στη θέση του;» (Καρλ Πόπερ, Conjectures and refutations, Λονδίνο, Routledge, 1969,1,4)
Στη διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων παρακολούθησα με προσοχή, αλλά και γεμάτος ανησυχία, τα γεγονότα και τις συζητήσεις που έγιναν και που αφορούν τη λεγάμενη μηχανή της αλήθειας.
Σαν σήμερα, στις 2 Οκτωβρίου 1950, ο Charles Monroe Schulz (με το παρατσούκλι «Sparky») ξεκινούσε το καθημερινό κόμικ των «Peanuts» (Σνούπι στην Ελλάδα).
Μια ιστορική συνομιλία του Ουμπέρτο Εκο με τους εκδότες του περιοδικού «Linus» Ελιο Βιτορίνι και Ορέστε ντελ Μπουόνο, η οποία αποτέλεσε το «διαβατήριο» για να περάσουν τα κόμικς τα «σύνορα» της κοινωνίας των διανοουμένων
Όταν ήμουν μικρός, οι μεγάλοι αγόραζαν στα παιδιά δύο τύπους παγωτών από κείνα τα άσπρα καροτσάκια με τα στρογγυλά ασημί καπάκια: ή το χωνάκι που στοίχιζε δύο σολδιά ή την «τσιάλντα» που στοίχιζε τέσσερα. Το χωνάκι ήταν πολύ μικρό, ταίριαζε ακριβώς στο χέρι ενός παιδιού και ο παγωτατζής το ετοίμαζε βγάζοντας το παγωτό απ’ το δοχείο. Περισσότερα
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να φτιάξετε έναν καλό καφέ: υπάρχει ο καφές αλά ναπολιτάνα, ο καφές εσπρέσο, ο τούρκικος καφές, ο καφεσίνο μπραζιλιάνο, ο γαλλικός καφές φίλτρου, ο αμερικάνικος καφές. Κάθε καφές είναι στο είδος του εξαιρετικός. Περισσότερα
“Αν επιχειρήσει κανείς μια σφαιρική αναθεώρηση των ανθρωπίνων σχέσεών μας, ας δοκιμάσει να αγγίξει τον αθλητισμό. Θ’ ανακαλύψει σ’ αυτόν τα ελαττώματα του ανθρώπου σαν κοινωνικό ζώα: τότε θα φανούνε τα στοιχεία της κοινωνικότητας που είναι άσχετα με τον άνθρωπο. Τότε θα γίνει σαφής η απατηλή φύση του κλασικού ουμανισμού, που είναι βασισμένος στην ελληνική ανθρωπολατρεία, βασισμένη με τη σειρά της όχι στην ενόραση ή την ιδέα της πόλης ή τη δράση, αλλά στον αθλητισμό σαν προμελετημένη σπατάλη, απόκρυψη του προβλήματος, “φλυαρία” διογκωμένη στο έπακρο.
Διαβάζω την περιγραφή ενός ρολογιού. Πρόκειται για το Patek Philippe C 89. Είναι ένα ρολόι τσέπης με διπλή κάσα από χρυσάφι 18 καρατιών και κάνει 33 διαφορετικές δουλειές. Το περιοδικό στο οποίο διαβάζω την περιγραφή δεν γράφει την τιμή. Υποθέτω λόγω ελλείψεως χώρου (θα μπορούσε όμως να τη γράψει περιληπτικά σε εκατομμύρια κι όχι σε λιρέτες). Νιώθοντας μια τρομερή ψυχική κατάπτωση, πήγα κι αγόρασα ένα καινούργιο Casio, πολύ φτηνό, όπως κάνουν εκείνοι που λαχταρώντας απερίγραπτα μια Ferrari, για να ηρεμήσουν πηγαίνουν και αγοράζουν ένα ραδιοφωνάκι με ξυπνητήρι. Στο κάτω κάτω, για να κουβαλάω ένα ρολόι τσέπης θα’ πρεπε ν’ αγοράσω και το κατάλληλο γιλέκο.
Στον νεοπλατωνικό φιλόσοφο Συνέσιο τον εκ Κυρήνης (370-413) τα εγχειρίδια δεν αφιερώνουν πολλές σελίδες. Το έργο του έγινε γνωστό την εποχή της Αναγέννησης, ιδιαίτερα ένα δοκίμιό του για τα όνειρα που μεταφράστηκε από τον Ficino και σχολιάστηκε από τον Cardano. Το δοκίμιο αυτό, όταν μελετήθηκε μετά τον Φρόυντ, έδειξε ότι περιέχει ορισμένα πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία. Για τις διάφορες απόψεις του Συνέσιου καθώς και για την κυκλοφορία τους την εποχή της Αναγέννησης μπορούμε να βρούμε χρήσιμες πληροφορίες στο βιβλίο του loan Couliano «Έρως και μαγεία κατά την Αναγέννηση» (1987). Περισσότερα
Οι πραγματικοί και μεγάλοι ριγκοριστές* ποτέ δεν είναι άνθρωποι αναίσθητοι στις επιθυμίες της σάρκας και στις επίγειες απολαύσεις. Γίνονται ριγκοριστές ακριβώς επειδή αντιδρούν σ’ ένα πάθος που το γνώρισαν και κατόρθωσαν να το καταπνίξουν. Η πασίγνωστη επιστολή με την οποία ο άγιος Βερνάρδος καταδικάζει με οργή και απέχθεια τα στολίδια των ρομανικών εκκλησιών, αποτελεί ένα από τα πιο ζωντανά παραδείγματα μεσαιωνικής κριτικής της τέχνης, μιας κριτικής που δε μπορεί ν’ αντισταθεί στη γοητεία του καταδικαζόμενου αντικείμενου.
Εκεί όμως που η ταύτιση ασχήμιας και κακίας φτάνει σε ασύλληπτα επίπεδα είναι στη διάρκεια των αιώνων, στην ανάλυση των χαρακτηριστικών του Εβραίου. Περισσότερα
Συχνά, μπροστά στο άγνωστο φαινόμενο, αντιδρούμε κατά προσέγγιση: αναζητούμε τη λεπτομέρεια του περιεχομένου, που ήδη είναι παρούσα στην εγκυκλοπαίδειά μας, που καλώς είτε κακώς φαίνεται να εξηγεί το νέο γεγονός. Περισσότερα
«Εδώ που τα λέμε», έκανε ο γεροντάκος, «βλέπετε εκείνο το σχεδόν αόρατο συννεφάκι εκεί που δείχνει το δάχτυλό μου;»
Ο ανατολίτης γύρισε αργά προς την κατεύθυνση που του έδειχναν, και προσπαθούσε να διακρίνει το συννεφάκι που θα έφερνε τη θύελλα, όταν ένιωσε να του ρίχνουν μια κλοτσιά στα οπίσθια. Περισσότερα
Ένα ατέλειωτο πολύχρωμο πλήθος έμπαινε σιγά σιγά μες στις εγκαταστάσεις, με τσάντες, φουσκωτές μπάλες και κάθε είδους λουτρικά. Θα ’λεγε- κανείς ότι ήταν οι πιστοί μιας μυστηριώδους θεότητας που έμπαιναν στο ναό. Οι ξυπόλητοι φύλακες έτρεχαν να ανοίξουν τις καμπίνες και να σπρώξουν στο νερό τις βάρκες και τα κανό που προσφέρονταν για ενοικίαση. Περισσότερα
Αναρωτιόταν ο Μονταίνι (Δοκίμια, II, 5): «Τι έκανε η γενετήσια πράξη -τόσο φυσική, τόσο αναγκαία και τόσο δίκαιη- στoυς ανθρώπους ώστε να μην τολμούμε να μιλήσουμε γι’ αυτή δίχως ντροπή και να την αποκλείουμε από τις σοβαρές και τακτικές συζητήσεις μας; Δεν αισχυνόμαστε προφέροντας τις λέξεις σκοτώνω, κλέβω, προδίδω. Εκείνες όμως τις άλλες τολμούμε να τις προφέρουμε μόνο μέσα από τα δόντια μας». Περισσότερα