Κατηγορία -Βιβλία

Κλωντ Λεβί – Στρος – Τύχη και πολιτισμός

prehistoric_man_hunting_bears


Διαβάζουμε σε εθνολογικές μελέτες -και όχι στις λιγότερο σημαντικές- ότι ο άνθρωπος χρωστά τη γνώση της φωτιάς στο τυχαίο γεγονός ενός κεραυνού ή μιας πυρκαγιάς σε θαμνώδη έκταση· ότι η ανακάλυψη ενός θηράματος, που ψήθηκε τυχαία κάτω από αυτές τις συνθήκες, του αποκάλυψε το μαγείρεμα της τροφής του· ότι η εφεύρεση της κεραμικής προέκυψε από μια χούφτα πηλού, ξεχασμένου δίπλα στη φωτιά. Θα λέγαμε ότι ο άνθρωπος πρέπει αρχικά να ζούσε μέσα σ’ ένα είδος χρυσού αιώνα της τεχνολογίας, όπου οι εφευρέσεις συλλέγονταν με την ίδια ευκολία όπως τα φρούτα και τα λουλούδια. Στο σύγχρονο άνθρωπο θα επιφυλάσσονταν η κόπωση του μόχθου και τα φώτα της μεγαλοφυΐας.

Περισσότερα

Αλαιν Ντε Μπουττόν – Ο Προυστ και πως ν’ ανοίξεις τα μάτια σου

proust_3Ο Προυστ είχε έτοιμη μια ειλικρινή απάντηση. Πράγματι, τον έθελγε η φανταχτερή ζωή, το είχε επιδιώξει να συχνάζει στο σαλόνι της κυρίας Α, Β, Γ και, όντως, δοκίμαζε να συνάψει φιλία με τους αριστοκράτες που τύχαινε να παρευρίσκονται [πρόσωπα που η ιδιαίτερη λάμψη τους εκείνη την περίοδο καλό είναι να θεωρηθεί αντίστοιχη με τη λάμψη των αστέρων του κινηματογράφου σήμερα, ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να νιώσουμε ανώτεροι, μόνο και μόνο επειδή εμείς δεν επιθυμήσαμε ποτέ τη συντροφιά κάποιου δούκα].


Περισσότερα

John Ashton – Υπήρχε η έννοια του παράδεισου στους αρχαίους Έλληνες;

Akropolis_by_Leo_von_KlenzeΗ αθανασία των ποιητών 


Οι πρώτοι και πιο σημαντικοί Έλληνες ποιητές ήταν ο Όμηρος και ο Ησίοδος, που απήγγελναν τις ιστορίες τους σε γιορτές, πανηγύρια και άλλες κοινωνικές εκδηλώσεις. Τα έργα τους απέκτησαν γραπτή μορφή τον 8ο αιώνα π.Χ. Αυτοί δε χρησιμοποίησαν ποτέ τη λέξη «παράδεισος», αφού στην εποχή τους δεν υπήρχε. Η λέξη αυτή μπήκε στην ελληνική γλώσσα τον 4ο αιώνα π.Χ. από τον ιστορικό Ξενοφώντα, όταν επέστρεφε από τα ταξίδια του στην Περσία. Περισσότερα

Τo τείχος και τα βιβλία – Χόρχε Λουίς Μπόρχες

jorge luis borgesHe, whose long wall the wand’ring Tartar bounds… Dunciad, II, 76


Διάβασα αυτές τις μέρες πως ο άνθρωπος που διέταξε την κατασκευή του σχεδόν άπειρου Σινικού Τείχους ήταν εκείνος ο πρώτος Αυτοκράτορας, ο Τσι Χουάνγκ Τι, ο ίδιος που είχε προστάξει να καούν όλα τα βιβλία πριν απ’ αυτόν. Περισσότερα

Ο Έκο για τις καταραμένες καφετιέρες

theabsinthedrinker
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να φτιάξετε έναν καλό καφέ: υπάρχει ο καφές αλά ναπολιτάνα, ο καφές εσπρέσο, ο τούρκικος καφές, ο καφεσίνο μπραζιλιάνο, ο γαλλικός καφές φίλτρου, ο αμερικάνικος καφές. Κάθε καφές είναι στο είδος του εξαιρετικός. Περισσότερα


Ο κατάλογος των βιβλίων που έδινε ο Λιαντίνης στους φοιτητές του

Το Βιβλίο -Edwin Dickinson 1911


«Δίνω έναν αριθμό βιβλίων που δεν είναι νοητό να μην υπάρχουν στην ατομική βιβλιοθήκη του δάσκαλου, προτού μπει στην τάξη. Πνευματική περιουσία στοιχειώδης αλλά βαρύτιμη. “Ακτινοβολία υποβάθρου”, θα λέγανε οι κοσμολόγοι στη γλώσσα τους. Η επαφή μας με τα κείμενα αυτά ζητά να μοιάζει το δεσμό που έχει ο καθένας μας με στοιχεία όπως: η θάλασσα, το βουνό, η μουσική, το ταξίδι, η Κυριακή, η κουβέντα με το φίλο, η Αγορά, οι “υπαρκτικές ώρες” του προσώπου μας. Περισσότερα

Edith Hamilton – Τι συνέβαινε στην Ανθρωπότητα προτού φανεί η Ελλάδα; Η περίπτωση των Αιγυπτίων

study-and-genius-reveal-ancient-egypt-to-greece-by-francois-edouard-picotΌταν η Ελλάδα ανακάλυψε τη δύναμη του Νου, η υπόλοιπη ανθρωπότης ήταν γυρισμένη κι αντίκριζε τα ψυχικά ερέβη. Τότε, για μια στιγμή, η Δύση κι η Ανατολή στην Ελλάδα σμίξανε: η τάση προς τον ρασιοναλισμό πού θα γινότανε με τον καιρό το έμβλημα τής Δύσης και η βαθιά ψυχική κληρονομιά τής ’Ανατολής ενώθηκαν.


Περισσότερα

Ο άνθρωπος που κυνηγούσε την τύχη του

pacific-ocean-with-a-giant-bengal-tiger


ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΚΙ ΕΝΑΝ ΚΑΙΡΟ ΗΤΑΝ ΕΝΑΣ ΔΥΣΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ.

Θα ’θελε πολύ να είχε μια ευχάριστη και πιστή γυναίκα. Από την πόρτα του πέρασαν πολλές, καμία όμως δε σταμάτησε. Περισσότερα

Π. Κονδύλης: Ορθολογισμός και ανορθολογισμός

Redon_spirit-watersH ασάφεια που περιβάλλει κεντρικές έννοιες, όπως π.χ. τον «ορθολογισμό», αποτελεί ένα ακόμη εμπόδιο για την εμπεριστατωμένη σύλληψη του Διαφωτισμού, εφόσον μάλιστα  ο τελευταίος πολλές φορές χαρακτηρίστηκε ως «εποχή του ορθολογισμού». Η ασάφεια αυτή προκύπτει, βέβαια, ακριβώς από την υπερβολικά συχνή χρήση της έννοιας του ορθολογισμού σε διαφορετική κάθε φορά συνάφεια, έτσι ώστε η πολυσημία γίνεται αναπόφευκτη.


Περισσότερα

Το μυστικό της ελευθερίας

pheidippides_greece
Ο ανεμπόδιστος άνθρωπος, αυτός που όλα του ’ρχονται όπως θέλει, είναι ελεύθερος. Evω αυτός που είναι δυνατό να του φέρουν προσκόμματα, να τον εξαναγκάσουν ή να τον εμποδίσουν ή να τον μπλέξουν παρά τη θέλησή του σε μια κατάστα­ση, είναι δούλος.


Περισσότερα

Έγκον Φρίντελ – Το χάσμα πλούσιων και φτωχών στην αρχαία Ελλάδα

Greek-Vase-Replica1Ακούμε βέβαια κάθε τόσο ότι μια από τις κυριότερες υπηρεσίες που πρόσφερε ο Αλέξανδρος στον πολιτισμό ήταν ότι εξελλήνισε τον αρχαίο κόσμο. Αλλά οι ελληνικές μορφές που διέδωσε δεν υπήρξαν ποτέ τίποτα παραπάνω από ένα επίχρισμα, ένα επιπόλαιο λούστρο, όπως περίπου οι γαλλικές τον δέκατο έβδομο και δέκατο όγδοο αιώνα. Πιο βάσιμο θα ήταν να υποστηρίξουμε ότι έκανε αλεξανδρινό τον ελληνισμό κι έτσι τον διατήρησε ζωντανό ως οικουμενικό ελληνισμό. Γιατί τον τέταρτο αιώνα ο εθνικός ελληνισμός βρισκόταν ήδη σε πλήρη αποσύνθεση.


Περισσότερα

Μια σπάνια και σαφής μαρτυρία για το φορολογικό καθεστώς των χωριών στα περίχωρα της Θεσσαλονίκης του 1801

memoirseuropeanturkeyΙερισσός 1801, Philip Hunt & Josef Dacre Carlyle 


Την άνοιξη του 1801, την εποχή που πρέσβης ήταν ο λόρδος Έλγιν, δύο από τα σημαίνοντα μέλη του διπλωματικού σώματος της αγγλικής πρεσβείας στην Κωνσταντινούπολη, ο Dr. Philip Hunt και ο Dr. Josef Dacre Carlyle, εφοδιασμένοι με σουλτανικά έγγραφα και πατριαρχικές επιστολές, περιηγήθηκαν το Άγιον Όρος και τη Χαλκιδική, φθάνοντας μέχρι τη Θεσσαλονίκη, με αντικειμενικό σκοπό τη συλλογή παλαιών χειρογράφων.

Περισσότερα

O Ουμπέρτο Έκο για τον αθλητισμό

umbertoeco1


“Αν επιχειρήσει κανείς μια σφαιρική αναθεώρηση των ανθρωπίνων σχέσεών μας, ας δοκιμάσει να αγγίξει τον αθλητισμό. Θ’ ανακαλύψει σ’ αυτόν τα ελαττώματα του ανθρώπου σαν κοινωνικό ζώα: τότε θα φανούνε τα στοιχεία της κοινωνικότητας που είναι άσχετα με τον άνθρωπο. Τότε θα γίνει σαφής η απατηλή φύση του κλασικού ουμανισμού, που είναι βασισμένος στην ελληνική ανθρωπολατρεία, βασισμένη με τη σειρά της όχι στην ενόραση ή την ιδέα της πόλης ή τη δράση, αλλά στον αθλητισμό σαν προμελετημένη σπατάλη, απόκρυψη του προβλήματος, “φλυαρία” διογκωμένη στο έπακρο.

Περισσότερα

Το αρχαίο βιβλίο

ancientbookΜόνο χάρη σ’ αιγυπτιακά ευρήματα, δηλαδή μόλις τον περασμένο αιώνα, αποκτήσαμε μια συγκεκριμένη εικόνα για το αρχαίο βιβλίο. Η κύρια πηγή απ’ όπου αντλήσαμε αυτή την εικόνα είναι τα μεταχειρισμένα φύλλα παπύρου με τα οποία τυλίγονταν οι μούμιες.


Περισσότερα

Δ. Καμπουράκης – Το δικαστήριο των ζώων

gallowsΓουρούνια, σκύλοι, ποντικοί και μυρμήγκια ενώπιον του ανθρώπινου νόμου


ΤΟ 1266, ΣΤΟ ΦΟΝΤΑΙΝΑΙ-Ο-ΡΟΖ της Γαλλίας, μεγάλο πλήθος ήταν συγκεντρωμένο στο τοπικό δικαστήριο για να παρακολουθήσει μια πολύκροτη δίκη. Λίγες εβδομάδες νωρίτερα, ένα βρέφος είχε αφεθεί μόνο στην κούνια του και ένα πεινασμένο γουρούνι είχε μπει μέσα στο δωμάτιο και το είχε κατασπαράξει. Περισσότερα