Πάλι καλά που υπάρχει η μουσική και η ζωή κυλάει πιο όμορφα. Αλήθεια, ποιος από εμάς δε έχει προσφύγει σε αυτή έστω και μία φορά στη ζωή του για να βρει τη λύτρωση; Η Μουσική δεν είναι μόνος ήχος, δεν είναι μόνο στίχοι, είναι η ίδια η αποκάλυψη του σύμπαντος που μας αποκαλύπτει τη μαγεία του μέσα από στίχους και μελωδίες.
Αναρίθμητες μελέτες έχουν αποδείξει πως η μουσική παίζει σπουδαίο ρόλο στην αλλαγή της διάθεσής μας, εκτονώνει το θυμό και την ενέργειά μας, ενώ παράλληλα αποτελεί μία συντροφιά την ώρα της γυμναστικής. Έχει διαπιστωθεί πως εκείνος που ασκείται την ώρα που παράλληλα ακούει μουσική, εμφανίζει καλύτερη επίδοση και περισσότερη αντοχή σε ασκήσεις που απαιτούν αντοχή και ευλυγισία. Αυτό ίσως και να απορρέει από το γεγονός πως η μουσική παράγει στον οργανισμό τις γνωστές ενδορφίνες, γνωστές ως οι ορμόνες της χαράς. Οι ορμόνες αυτές καταπραΰνουν τον εγκέφαλο από την κορτιζόλη, που είναι η αντίστοιχη ορμόνη για το άγχος. Μπορεί επίσης να οφείλεται και στο γεγονός πως το άκουσμα απλά και μόνο ενός αγαπημένου κομματιού, μας απεγκλωβίζει από τα αρνητικά συναισθήματα και μας βοηθάει να σκεφτούμε πιο αισιόδοξα και θετικά.
Αναρίθμητες μορφές του πνεύματος έχουν εξυμνήσει τη μουσική ως έναν σπουδαίο και μοναδικό τρόπος έκφρασης του ανθρώπινου πνεύματος. Ο Φρειδερίκος Νίτσε είχε γράψει κάποτε:
‘’και εκείνους που τους είδαν να χορεύουν τους πέρασαν για τρελούς. Ήταν εκείνοι που δεν είχαν ακούσει τη μουσική’’.
Ο σπουδαίος φιλόσοφος Πυθαγόρας μελετούσε τη μουσική και είχε προσπαθήσει να τη συσχετίσει με τον κόσμο των μαθηματικών, θεωρώντας πως και τα δύο κρύβουν μέσα τους μία αρμονία και μία λεπτή κλωστή που τα ενώνει. Ο μεγάλος Πλάτωνας υπήρξε και σπουδαίος μουσικός, για την οποία μάλιστα είχε πει το εξής:
“Η μουσική δίνει ψυχή στο σύμπαν, φτερά στη σκέψη, απογειώνει τη φαντασία, χαρίζει χαρά στη λύπη και ζωή στα πάντα..”
Ο Σοπενχάουερ χαρακτήριζε κάθε μορφή τέχνης ως την προσπάθεια λύτρωσης του ανθρώπου από το ατελείωτο μαρτύριο της ζωής; η τέχνης έρχεται και λυτρώνει τον άνθρωπο από κάθε πόνο, θλίψη και αγωνία. Στην Παλαιά Διαθήκη διαβάζουμε πως ο Δαυίδ ερχόταν συχνά καλεσμένος του Σαούλ και του έπαιζε μουσική με την άρπα του, με σκοπό να τον λυτρώνει από την κακή του διάθεση και τη θλίψη.
Frederic Leighton, Music Lesson (Μάθημα Μουσικής), 1877, Guild Hall Art Gallery, Λονδίνο
Η μουσική κρύβει μέσα της απεριόριστη δύναμη, ενώνει ανθρώπους, λυτρώνει από το υπαρξιακό άγχος, απεγκλωβίζει από την άσχημη διάθεση και την απαισιοδοξία. Γιατί όμως; Πώς μπορεί να εξηγηθεί ψυχολογικά αυτό; Είναι αυτή η αρμονία που υπάρχει μέσα της και ασυναίσθητα αυξάνει μέσα μας το αίσθημα της χαράς και της ασφάλειας; Είναι το γεγονός πως κυριαρχεί στην κοινωνική ζωή, υπάρχει σε κάθε σημαντική εκδήλωση, και με αυτό τον τρόπο φέρνει τους ανθρώπους, ακόμα και ολόκληρες χώρες κοντά; Είναι απόρροια του γεγονότος πως είναι πάντοτε εκεί για τον καθέναν από εμάς και εκφράζει πολλές φορές τα δικά μας συναισθήματα;
Για τον κάθε άνθρωπο, σίγουρα υπάρχουν οι δικοί του λόγοι. Η μουσική αποδεικνύει περίτρανα πως η ανθρώπινη δημιουργικότητα δε στερεύει ποτέ και πως η ευγενής φύση του ανθρώπου μπορεί κυριαρχεί απέναντι σε εκείνη που είναι βίαιη και επιθυμεί να καταστρέφει.
Matisse. The Music Lesson
Η μουσική παιδεία περνάει και εκείνη κρίση στην εποχή μας, καθώς συμφέροντα, οικονομικές απολαβές και πρόχειρες συνθέσεις αντικαθιστούν τη μουσική που προάγει πολιτισμό, διέπεται από προβληματισμό για τον άνθρωπο και το μέλλον του και δεν αποσκοπεί στη σύντομη και εφήμερη δόξα. Για αυτό και είναι σημαντικό η ίδια η οικογένεια, το ίδιο το σχολείο να φέρουν το παιδί κοντά στη μουσική, να του εκμαιεύσουν το ενδιαφέρον για την ενασχόληση με αυτή και να του εμφυσήσουν τη διάθεση για έρευνα και εμβάθυνση επάνω στη βαθύτερη έννοια και σκοπό της. Η έρευνα για μουσική κομμάτια, η ενασχόληση με κάποιο μουσικό όργανο, βοηθάνε το παιδί να ξεφύγει από τη ρηχή και τυποποιημένη μουσική του σήμερα και να αποκτήσει ποιοτικότερο και βαθύτερο αισθητήριο και κρίση.
Η μουσική δεν είναι ένα μέρος της ζωής, είναι η ίδια η ζωή.
***
Μαρία Σκαμπαρδώνη
Αντικλείδι , https://antikleidi.com
