Ενα «πράγος άσκοπον» στο Κονέκτικατ

Ας ειπωθούν τα κοινότοπα και τα τετριμμένα – άλλωστε, μάλλον δεν περιττεύουν ποτέ, αφού σ’ αυτά προσφεύγουμε όποτε παγώνουμε αμήχανοι και τρομαγμένοι: Το μυαλό του ανθρώπου, οι δεύτερες σκέψεις που κάνει για να ελέγξει τη φυσικότητα του θυμού και την αρχέγονη κληρονομιά των ενστίκτων, είναι το μοναδικό του όπλο για να σωθεί από την αγριότητα. Οταν όμως το μυαλό ταράζεται και θολώνει -όπως και όταν καταντάει εμμονικό και ιδεοληπτικό- ο άνθρωπος γίνεται πιο θηρίο και από τα θηρία.

Γιατί τα θηρία της φύσης ουδέποτε σκοτώνουν για την απόλαυση του φόνου και μόνο. Αντίθετα με τον άνθρωπο του πολιτισμού, ο οποίος και ηδονίζεται με το αίμα και σφάζει μαζικά είτε για να υποτάξει «εχθρικούς» πληθυσμούς στη θρησκεία του ή στο κράτος του.

Στον αρχαίο μύθο, ο Αίας, με κλονισμένο μυαλό από την Αθηνά και από ένα αίσθημα βαριάς αδικίας, σφάζει ένα κοπάδι ζώα πιστεύοντας ότι σφάζει τους αρχηγούς των Αργείων που τον είχαν προσβάλει· όταν συνέρχεται, η τιμή του, η ντροπή του δηλαδή για το κατά Σοφοκλή «πράγος άσκοπον» που αποτόλμησε, για μια πράξη αδιανόητη, τον οδηγεί στην αυτοκτονία. Στην πραγματικότητα του Κονέκτικατ, ο εικοσάχρονος γίνεται πρώτα μητροκτόνος κι ύστερα, έχοντας υπερβεί το μείζον ταμπού, ζώνεται τα όπλα της μάνας του, εισβάλλει στο σχολείο και με παγερή συστηματικότητα (εξ ου και η χαριστική βολή) θερίζει το κοπάδι των νηπίων: Για κάθε έναν χρόνο μιας ζωής στη διάρκεια της οποίας ίσως ένιωσε αδικημένος, καταπιεσμένος, απόβλητος (όπως μυριάδες άλλοι), σκοτώνει ένα αγγελούδι – κι αυτό το έχουν αποφύγει μυριάδες άλλοι, πιθανόν και επειδή δεν βουτήχτηκαν εξ απαλών ονύχων στην κουλτούρα των όπλων. Αν πρόλαβε να ξαναγίνει άνθρωπος την ύστατη στιγμή, να αυτοκτονήσει δηλαδή από ντροπή, δεν θα το μάθουμε ποτέ.

Δεν το χωράει νους ανθρώπου, αλλά νους ανθρώπου το αποφάσισε και το περάτωσε. Το γιατί, και αυτό δεν θα το μάθουμε ποτέ, όσες ερμηνείες και αν δοθούν. Ξέρουμε όμως το πώς: Το μακελειό συντελέστηκε με τα σύνεργα της οπλοσυλλέκτριας μάνας, που έσερνε τα παιδιά της σε μαθήματα σκοποβολής, προετοιμάζοντάς τα για τη «συντέλεια». Και ίσως η πιο ανατριχιαστική δήλωση που έγινε μετά τη σφαγή ανήκει στη θεία του δολοφόνου, που ακόμα και την ώρα του βαρύτατου πένθους βρήκε την ψυχρότητα να δικαιολογήσει ό,τι εννοείται σαν «αμερικανικότητα»: την ελεύθερη οπλοκατοχή. Είπε δηλαδή ότι «δεν δολοφόνησαν τα όπλα, αλλά ο δράστης». Σοφίσματα επί πτωμάτων.

Το πανίσχυρο λόμπι των όπλων, μπροστά στο οποίο διστάζει και ο Ομπάμα, θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την κυνική δήλωσή της σαν σλόγκαν στην επόμενη διαφημιστική καμπάνια του – αν χρειάζεται να διαφημιστούν περαιτέρω τα πιστόλια σε μια χώρα όπου 30.000 πέφτουν ετησίως νεκροί από ελευθέρως πωλούμενα όπλα. Αλλά μια «ελευθερία» με τόσο και τέτοιο βέβαιο κόστος μάλλον δεν είναι προστατευτέα και διατηρητέα.

 Άρθρο του Παντελη Μπουκαλα, kathimerini.gr

by Αντικλείδι , https://antikleidi.com

Συναφές:

9+1 λογικοί σε τρελάδικα – Το πείραμα του Ρόζενχαν 

Το τέρας μέσα μας: Το πείραμα του Μίλγκραμ 

Σύνδρομο της Στοκχόλμης 

Το Πείραμα Φυλάκισης του Stanford

Θα σκοτώνατε έναν άνθρωπο για να σώσετε πέντε ;

Ανατροφή/Ψυχολογία παιδιών