John Martin, Η γιορτή του Βαλτάσαρ, 1821
Τη νύχτα της 5ης Οκτωβρίου του 539 Π.Κ.Χ. (κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο, ή 11ης Οκτωβρίου κατά το Ιουλιανό ημερολόγιο), ο Βαλτάσαρ παρέθεσε ένα μεγάλο συμπόσιο σε χίλιους μεγιστάνες του, όπως μας εξιστορεί το 5ο κεφάλαιο του βιβλίου του Δανιήλ. (Δα 5:1)
Η Βαβυλώνα απειλούνταν τότε από τις δυνάμεις του Κύρου του Πέρση και του συμμάχου του, του Δαρείου του Μήδου, οι οποίες την πολιορκούσαν. Σύμφωνα με τον Ιουδαίο ιστορικό Ιώσηπο (ο οποίος με τη σειρά του παραθέτει από τον Βαβυλώνιο Βηρωσσό), ο Ναβονίδης, μετά την ήττα που υπέστη πολεμώντας τις μηδοπερσικές δυνάμεις, είχε καταφύγει στη Βορσίππα. (Κατ’ Απίωνος, Α΄, 150-152 [20]) Αν ισχύει αυτό, τότε χρέη βασιλιά στη Βαβυλώνα εκτελούσε ο Βαλτάσαρ. Το γεγονός ότι έκαναν συμπόσιο τη στιγμή που η πόλη ήταν υπό πολιορκία δεν είναι και τόσο παράδοξο αν θυμηθούμε ότι οι Βαβυλώνιοι είχαν την πεποίθηση πως τα τείχη της πόλης τους ήταν απόρθητα. Οι ιστορικοί Ηρόδοτος και Ξενοφών αναφέρουν επίσης ότι η πόλη είχε άφθονα αποθέματα απαραίτητων ειδών και δεν υπήρχε ανησυχία για τυχόν ελλείψεις. Σύμφωνα με την περιγραφή του Ηρόδοτου, εκείνη τη νύχτα επικρατούσε στην πόλη εορταστική ατμόσφαιρα με χορούς και γλέντια.
Στη διάρκεια της γιορτής και ενώ βρισκόταν υπό την επήρεια του κρασιού, ο Βαλτάσαρ ζήτησε να φέρουν τα σκεύη του ναού της Ιερουσαλήμ, ώστε να πιει ο ίδιος, οι καλεσμένοι του, οι σύζυγοί του και οι παλλακίδες του αινώντας τους βαβυλωνιακούς θεούς. Είναι φανερό ότι η κίνησή του αυτή δεν οφειλόταν σε έλλειψη σκευών, αλλά αποτελούσε ηθελημένη πράξη περιφρόνησης από μέρους αυτού του ειδωλολάτρη βασιλιά προς ονειδισμό του Θεού των Ισραηλιτών, του Ιεχωβά. (Δα 5:2-4) Με αυτόν τον τρόπο έδειξε ότι αψηφούσε τον Ιεχωβά ο οποίος είχε εμπνεύσει τις προφητείες που προέλεγαν την πτώση της Βαβυλώνας. Παρ’ όλο που ο Βαλτάσαρ δεν φαινόταν να προβληματίζεται από την πολιορκία των εχθρικών δυνάμεων, κλονίστηκε σοβαρά όταν εμφανίστηκε ξαφνικά ένα χέρι το οποίο άρχισε να γράφει πάνω στον τοίχο του ανακτόρου. Με τρεμάμενα γόνατα κάλεσε όλους τους σοφούς του για να του ερμηνεύσουν το γραπτό μήνυμα, αλλά μάταια. Το υπόμνημα δείχνει ότι η βασίλισσα τον συμβούλεψε τότε με σύνεση, υποδεικνύοντας τον Δανιήλ ως ικανό να δώσει την ερμηνεία. (Δα 5:5-12) Ορισμένοι λόγιοι θεωρούν ότι «η βασίλισσα» δεν ήταν σύζυγος του Βαλτάσαρ, αλλά η μητέρα του, για την οποία πιστεύεται ότι ήταν η κόρη του Ναβουχοδονόσορα η Νίτωκρις. Ο Δανιήλ, υπό θεϊκή έμπνευση, αποκάλυψε τη σημασία του θαυματουργικού μηνύματος, προλέγοντας την πτώση της Βαβυλώνας στους Μήδους και στους Πέρσες. Παρ’ όλο που ο ηλικιωμένος προφήτης καταδίκασε τη βλάσφημη ενέργεια του Βαλτάσαρ να χρησιμοποιήσει τα σκεύη της λατρείας του Ιεχωβά για την απόδοση αίνου σε θεούς που δεν βλέπουν, δεν ακούν και δεν γνωρίζουν τίποτα, ο Βαλτάσαρ δεν απέσυρε την προσφορά του και έδωσε στον Δανιήλ το αξίωμα του τρίτου άρχοντα στο καταδικασμένο βασίλειο.—Δα 5:17-29.
Αυτή ήταν η τελευταία νύχτα του Βαλτάσαρ, ο οποίος θανατώθηκε κατά την άλωση της πόλης τη νύχτα της 5ης Οκτωβρίου του 539 Π.Κ.Χ., όταν, σύμφωνα με το Χρονικό του Ναβονίδη, «τα στρατεύματα του Κύρου (Β΄) εισέβαλαν στη Βαβυλώνα αμαχητί». (Ασσυριακά και Βαβυλωνιακά Χρονικά, σ. 109, 110· βλέπε επίσης Δα 5:30.) Εφόσον ο Βαλτάσαρ πέθανε και ο Ναβονίδης, όπως φαίνεται, παραδόθηκε στον Κύρο, η Νεοβαβυλωνιακή Αυτοκρατορία έφτασε στο τέλος της.