Ἡ κουλτούρα καί ἡ ἀστόχαστη παιδείας μας μᾶς διαμορφώνουν καί μᾶς προετοιμάζουν νά μετέχουμε στό κοινωνικό γίγνεσθαι, προτάσσοντας a priori τό ἐμεῖς ἀντί τοῦ ἐγώ. Παράλληλα, ἡ ἴδια κουλτούρα διαβάλλει τό ἐγώ ταυτίζοντάς το μέ τό κακό καί τό ἀνήθικο. Καταλαβαίνω ὅτι ἀκούγεται παράδοξη, καί κάποιοι ἴσως νά χαρακτήριζαν μισάνθρωπη καί ἐγωπαθή μιά τέτοια ὁπτική τῶν πραγμάτων, ἀλλά εἶναι ὄντως ἔτσι;
Μετατόπιση σημαίνει ἀλλαγή ἀπό κάτι σέ κάτι ἄλλο γιά κάποιο λόγο, γιά νά βελτιώσω τήν θέαση πρός κάτι ἤ γιά νά ἀποφύγω κάτι. Μιά τέτοια κίνηση ὅμως προϋποθέτει γνώση, θεωρητική καί βιωματική, τοῦ σημείου ἀπό τό ὁποῖο ἀποφασίζει νά μετατεθεῖ κανείς, ὥστε νά καταλήξει στό τελικό σημεῖο τῆς μετόπισης. Ἄρα, ἡ κίνηση τοῦ ἐγώ πρός τό ἐμεῖς, τό ὁποῖο ἡ κουλτούρα μας καί ἡ τρέχουσα ἠθική μᾶς προτείνει, θά ἔπρεπε νά προϋποθέτει τή γνώση τοῦ ἐγώ, ὡς ἀρχή τῆς κίνησης καί αἰτία τῆς μετατόπισης. Ἡ ἐν λόγω προϋπόθεση, ὡς λογική παραδοχή καί μόνο, δέν λαμβάνεται κάν ὑπ΄ὄψιν, μέ ἀποτέλεσμα ἡ κίνηση πρός τό ἐμεῖς νά ἐξαντλεῖται παράλογα πάλι στό ἐμεῖς.
Ἀντίθετα, στήν ἑτοιμότητά μας, ἡ ὁποία κατορθώνεται κατόπιν ἔντονων ἐσωτερικῶν-ἀτομικῶν ζυμώσεων, στηρίζεται ἡ ἔξοδος τοῦ ἐγώ στό ἐμεῖς, ὅταν ἑτοιμότητα σημαίνει κατανόηση τοῦ τρόπου διαμόρφωσης τοῦ ἐγώ, ὥστε νά ἀντέχει τόν ἑαυτό του, νά ἀναγνωρίζει καί νά χαρτογραφεῖ τά συναισθήματά του καί νά ἀναλαμβάνει τίς εὐθύνες πού τοῦ ἀναλογοῦν. Ἐπιπλέον, ἡ ἐσωτερική ἑτοιμότητα ἀποκαλύπτει τήν ἔλλειψη ὡριμότητας πού χαρακτηρίζει τήν μετατόπιση ἀπό τό ἐγώ στό ἐμεῖς, ἀλλά καί τήν ἀνάγκη κατανόησης τοῦ ἐγώ, ὥστε τό ἐμεῖς νά μήν καταλήξει σέ συμμόρφωση καί κατήχηση.
Ἀσκούμενοι στήν κατανόηση τοῦ ἐγώ σπουδάζουμε τό ἐμεῖς στήν πυρηνική μορφή του, στήν μεθεκτική σχέση τῶν ἀτόμων. Εἴμαστε ἄραγε ἔτοιμοι γιά μία διαφορετική ἀνάγνωση τῆς ψυχῆς μας ὥστε νά τήν ἐπανορθώσουμε; Νομίζω μᾶς τό ὀφείλουμε.
τοῦ Φώτη Παπαγεωργίου
Πηγή: frear [Πρώτη δημοσίευση στο ηλεκτρονικό Φρέαρ. Φωτογραφίες: Steve McCurry.]
Αντικλείδι , https://antikleidi.com
Συναφές:
Ένα από τα μεγαλύτερα παράδοξα της σύγχρονης επιστήμης είναι ότι ενώ συνθέτει μια ηγεμονική κουλτούρα,…
Από όλες τις προφητικές γνώσεις που μπορεί να βρει κανείς στο κλασικό μυθιστόρημα του Όργουελ,…
Το 1784, σε ένα δοκίμιό του με τίτλο αυτή την ερώτηση: "Was ist Aufidarung?", ο…
Υπάρχουν δύο απαραίτητα στοιχεία για τη γνώση: το υποκείμενο της γνώσης (ο γνωρίζων, ή ο…
Ένα μικρό αφιέρωμα στον συγγραφέα και ψυχολόγο Daniel Kahneman που διακρίθηκε για το έργο του…
Για κάποιους είναι τόσο εύκολο να ερωτευτούν με μια ιδέα όσο και έναν άνθρωπο. Οι…