Υποθέστε ότι οι άνθρωποι ζουν για πάντα.

9 ΙΟΥΝΙΟΥ 1905

Υποθέστε ότι οι άνθρωποι ζουν για πάντα. Κατά κάποιον περίεργο τρόπο, ο πληθυσμός κάθε πόλης χωρίζεται στα δύο: στους Υστερινούς και τους Τωρινούς.

Οι Υστερινοί ισχυρίζονται πως δεν υπάρχει λόγος να βιαστούν να ξεκινήσουν μαθήματα στο πανεπιστήμιο, να μάθουν μια δεύτερη γλώσσα, να διαβάσουν Βολταίρο ή Νεύτωνα. να διεκδικήσουν προαγωγή στη δουλειά τους, να ερωτευτούν, να κάνουν οικογένεια. Για όλα αυτά τα πράγματα, τους περιμένει απεριόριστος χρόνος. Μέσα στην αιωνιότητα, είναι δυνατό να επιτευχθούν τα πάντα. Κατά συνέπεια, τα πάντα μπορούν να περιμένουν. Άλλωστε, οι βιαστικές αποφάσεις εγκυμονούν σφάλματα. Ποιος μπορεί να διαφωνήσει με τη λογική τους; Τους Υστερινούς τούς αναγνωρίζει κανείς σε κάθε κατάστημα και σε κάθε χώρο περιπάτου. Περπατούν με ήρεμο βηματισμό και φορούν φαρδιά, άνετα ρούχα. Απολαμβάνουν να διαβάζουν οποιοδήποτε περιοδικό βρεθεί ανοιχτό μπροστά τους, ή ν’ αλλάζουν τη διαρρύθμιση των επίπλων στα σπίτια τους, ή να αφήνονται σε μια συζήτηση, με τον ίδιο τρόπο που ένα φύλλο πέφτει από το δέντρο. Οι Υστερινοί κάθονται στα καφέ, πίνουν τσάι και συζητούν για τις δυνατότητες της ζωής.

Οι Τωρινοί παρατηρούν ότι, αφού η ζωή τους θα είναι απεριόριστη, θα μπορέσουν να κάνουν ότι βάλουν με το νου τους. Θα επιλέξουν άπειρα επαγγέλματα, θα παντρευτούν άπειρες φορές, θα αλλάζουν την πολιτική τους τοποθέτηση επ’ άπειρον. Ο κάθε άνθρωπος θα γίνει δικηγόρος, οικοδόμος, συγγραφέας, λογιστής, ζωγράφος, γιατρός, αγρότης. Οι Τωρινοί διαβάζουν συνεχώς καινούργια βιβλία, μαθαίνουν καινούργιες τέχνες, καινούργιες γλώσσες. Για να γευτούν τις άπειρες αποχρώσεις της ζωής, ξεκινούν από νωρίς και ουδέποτε ανακόπτουν το ρυθμό τους. Και ποιος μπορεί να αμφισβητήσει τη λογική τους; Τους Τωρινούς τους διακρίνει κανείς εύκολα. Είναι οι ιδιοκτήτες των καφέ, οι καθηγητές των πανεπιστημίων, οι γιατροί και οι νοσοκόμες, οι πολιτικοί, οι άνθρωποι που κουνούν νευρικά τα πόδια τους όποτε κάθονται σε καρέκλα. Περνούν μέσα από διαδοχικές ζωές, αγχωμένοι μήπως τους ξεφύγει τίποτε. Αν τύχει να συναντηθούν δύο Τωρινοί κοντά στην εξαγωνική Κρήνη του Τσέρινγκερ, συγκρίνουν τις ζωές στις οποίες διέπρεψαν, ανταλλάσσουν πληροφορίες και ρίχνουν ματιές στα ρολόγια τους. Όταν δύο Υστερινοί συναντιούνται στο ίδιο μέρος, αναλογίζονται το μέλλον και παρακολουθούν την παραβολική τροχιά του νερού.

Οι Τωρινοί και οι Υστερινοί έχουν ένα κοινό σημείο. Η απεριόριστη ζωή τους συνοδεύεται από απεριόριστο αριθμό συγγενών. Οι παππούδες δεν πεθαίνουν ποτέ, το ίδιο και οι προπαππούδες, οι θείες των θείων, οι θείοι των θείων, οι θείες των θείων των θείων, κ.ο.κ. Ολόκληρο το γενεαλογικό δέντρο είναι ζωντανό και δίνει συμβουλές. Οι γιοι δεν ξεφεύγουν ποτέ από τη σκιά των πατεράδων, ούτε οι κόρες από τη σκιά των μανάδων. Κανείς και ποτέ δεν κόβει τα δεσμά.

Όταν ένας άντρας ανοίγει μια καινούργια επιχείρηση, νιώθει υποχρεωμένος να συζητήσει το θέμα με τους γονείς του. τους παππούδες του και τους προπαππούδες του, κι αυτό συνεχίζεται επ άπειρον, ώστε να διδαχθεί από τα σφάλματά τους. Ουδέν καινόν υπό τον ήλιον. Κάθε πράγμα που μπορεί να γίνει, έχει ήδη δοκιμαστεί από κάποιον προπάτορα. Και όχι μόνο. Κάθε εγχείρημα έχει ήδη στεφθεί από επιτυχία. Αυτό όμως έχει και το τίμημά του. Σ’ αυτόν τον κόσμο, ο πολλαπλασιασμός των επιτευγμάτων ανακόπτεται κάπως επειδή οι φιλοδοξίες είναι εξαρχής μειωμένες. Όταν μια κόρη χρειάζεται την καθοδήγηση της μητέρας της, δεν θα την πάρει ποτέ αμέσως. Η μητέρα οφείλει να ρωτήσει τη δική της μητέρα, κι εκείνη τη δική της, κι αυτό θα συνεχίζεται εσαεί. Όπως οι γιοι και οι κόρες δεν μπορούν να πάρουν από μόνοι τους αποφάσεις, έτσι δεν μπορούν και να στραφούν στους γονείς τους όταν χρειάζονται μια καλή συμβουλή. Οι γονείς δεν είναι η πηγή της βεβαιότητας. Υπάρχουν ένα εκατομμύριο τέτοιες πηγές.

Εκεί όπου η κάθε πράξη πρέπει να εγκριθεί ένα εκατομμύριο φορές, η ζωή προχωράει με δοκιμές. Γέφυρες υψώνονται πάνω από ποτάμια, φτάνουν ως τα μισά και κατόπιν σταματούν απότομα. Κτίρια υψώνονται έως τον ένατο όροφο αλλά μένουν χωρίς σκεπή. Τα αποθέματα του μπακάλη σε πιπερόριζα, αλάτι, μπακαλιάρο και λουκάνικα αλλάζουν κάθε φορά που αλλάζει γνώμη, κάθε φορά που συμβουλεύεται κάποιον τρίτο. Φράσεις μένουν ημιτελείς. Αρραβώνες διαλύονται λίγες μέρες πριν από το γάμο. Στις λεωφόρους και τους δρόμους, οι άνθρωποι γυρνούν το κεφάλι και κοιτάζουν πίσω τους, για να δουν ποιος τους παρακολουθεί.

Αυτό είναι το τίμημα της αθανασίας. Ουδείς είναι ολοκληρωμένος. Ουδείς είναι ελεύθερος. Με το πέρασμα του χρόνου, ορισμένοι αποφάσισαν ότι ο μόνος τρόπος για να ζήσουν είναι να πεθάνουν. Με το θάνατο, άντρες και γυναίκες αποτινάζουν το βάρος του παρελθόντος. Όι λιγοστές αυτές υπάρξεις, με τους αγαπημένους τους συγγενείς να παρακολουθούν, βυθίζονται στα νερά της λίμνης της Κωνσταντίας ή ρίχνονται στο κενό από το Μόντε Δέμα, τερματίζοντας την απεριόριστη ζωή τους. Έτσι, το άπειρο κατανικήθηκε από το πεπερασμένο, εκατομμύρια φθινόπωρα κατέληξαν στην ανυπαρξία φθινοπώρων, εκατομμύρια χιονισμένες μέρες κατέληξαν σε ανυπαρξία χιονιού, εκατομμύρια νουθεσίες κατέληξαν στο τίποτε.

Aπo το βιβλίο του Alan Lightman – Τα όνειρα του Αϊνστάιν 

Πίνακες του Vladimir Kush

by Αντικλείδι , https://antikleidi.com

Συναφές: 

Χρόνος και ηλικία – Σιμόν Ντε Μποβουάρ

 

 

Αντικλείδι

Οι διαχειριστές του blog

Recent Posts

Σύγχρονη επιστήμη και αγνωσιολογία

Ένα από τα μεγαλύτερα παράδοξα της σύγχρονης επιστήμης είναι ότι ενώ συνθέτει μια ηγεμονική κουλτούρα,…

5 days ago

Η άγνοια δεν είναι δύναμη: Tι μας λέει το 1984 του Τζορτζ Όργουελ για τις ψεύτικες ειδήσεις

Από όλες τις προφητικές γνώσεις που μπορεί να βρει κανείς στο κλασικό μυθιστόρημα του Όργουελ,…

2 weeks ago

Τόλμα να γνωρίζεις. Τι είναι ο Διαφωτισμός;

Το 1784, σε ένα δοκίμιό του με τίτλο αυτή την ερώτηση: "Was ist Aufidarung?", ο…

2 weeks ago

Τάσος Λιόλιος – Επιστημονική γνώση

Υπάρχουν δύο απαραίτητα στοιχεία για τη γνώση: το υποκείμενο της γνώσης (ο γνωρίζων, ή ο…

2 weeks ago

Ένα μικρό αφιέρωμα στον Daniel Kahneman

Ένα μικρό αφιέρωμα στον συγγραφέα και ψυχολόγο Daniel Kahneman που διακρίθηκε για το έργο του…

4 weeks ago

Οι κίνδυνοι της εθελοτυφλίας

Για κάποιους είναι τόσο εύκολο να ερωτευτούν με μια ιδέα όσο και έναν άνθρωπο. Οι…

2 months ago