Παπαδήμος: Το “κούρεμα” του χρέους δεν είναι η λύση (21/10/11)

Το συγκεκριμένο άρθρο δημοσιεύτηκε στους Financials Times από τον νέο πρωθυπουργό της χώρας Λουκά Παπαδήμο, και αμφισβητεί τα οφέλη από το κούρεμα του χρέους.  

_______________

“Καθόσον μεγάλωσε η κρίση χρέους στην Ελλάδα, αυξήθηκαν και οι φωνές που υποστηρίζουν την αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους της χώρας, προκειμένου να γίνει βιώσιμο και να βελτιωθεί η μακροπρόθεσμη ανάπτυξη. Όμως στην πραγματικότητα, τα πιθανά οικονομικά οφέλη της αναδιάρθρωσης του χρέους θα είναι πολύ μικρότερα από τα αναμενόμενα, ενώ η συγκεκριμένη διαδικασία κρύβει σημαντικούς κινδύνους για την Ελλάδα και τη ζώνη του ευρώ.

Τα οφέλη της αναδιάρθρωσης του χρέους μιας χώρας της ευρωζώνης,  εξαρτώνται από την κατανομή του χρέους σε πιστωτές και την ικανότητά τους να απορροφήσουν τις απώλειες χωρίς να προσφύγουν σε κρατική υποστήριξη. Ωστόσο, υπάρχουν και περιορισμοί χρηματοδότησης και οικονομικές διασυνδέσεις, που απορρέουν από τη λειτουργία της ευρωπαϊκής νομισματικής ένωσης και την ολοκλήρωση των χρηματοπιστωτικών αγορών, που μπορεί να εξαλείψουν τα οφέλη και επιπλέον να δημιουργήσουν συστημικούς κινδύνους.

Στην περίπτωση της Ελλάδας, η ονομαστική αξία του χρέους της κεντρικής κυβέρνησης ανήλθε σε  366 δις ευρώ στο τέλος του Ιουλίου 2011. Σχεδόν το 30% αφορά Έλληνες, ως επί το πλείστον τράπεζες, συνταξιοδοτικά ταμεία και ασφαλιστικές εταιρείες. Σημαντική μείωση της ονομαστικής αξίας του Ελληνικού χρέους που σχετίζεται με αυτά τα ιδρύματα, θα πρέπει να αντισταθμιστεί σε μεγάλο βαθμό από την οικονομική στήριξη της κυβέρνησης. Οι απώλειες που θα υποστούν τα ελληνικά νοικοκυριά και οι μη οικονομικοί φορείς που κατέχουν δημόσιο χρέος, θα χτυπήσουν την οικονομική δραστηριότητα και τα φορολογικά έσοδα.

Ένα άλλο μεγάλο μέρος του Ελληνικού δημόσιου χρέους κατέχεται από επίσημους φορείς. Στο τέλος του Ιουλίου 2011, οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και άλλα επίσημα ιδρύματα είχαν σχεδόν το ένα τρίτο του ελληνικού δημόσιου χρέους. Για θεσμικούς, πολιτικούς και νομικούς λόγους, δεν μπορεί να γίνει αναδιάρθρωση του χρέους στο μέρος που αφορά αυτούς τους  κατόχους του χρέους.

Έτσι, με την αναδιάρθρωση του χρέους, μόνο το μέρος που διακρατείται από ξένους ιδιώτες επενδυτές – περίπου 40% του συνολικού Ελληνικού δημόσιου χρέους – θα αποφέρει καθαρά οικονομικά οφέλη. Οπότε, 50% κούρεμα θα μειώσει το συνολικό χρέος κατά περίπου 20% .


Οι αρνητικές συνέπειες για την Ελλάδα από μία μεγάλη αναδιάρθρωση του χρέους και μια χρεοκοπία δεν είναι μόνο το κόστος ανακεφαλαιοποίησης των εγχώριων τραπεζών και η υποστήριξη των συνταξιοδοτικών ταμείων. Οι επιπτώσεις αφορούν και την εμπιστοσύνη, τη ρευστότητα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και της πραγματικής οικονομίας, και είναι πιθανό να είναι σημαντικές, αν και δύσκολο να προβλεφθούν και να ποσοτικοποιηθούν. Αυτές οι παρενέργειες  θα υπονομεύσουν την διαδικασία δημοσιονομικής εξυγίανσης, ιδίως εάν η αναδιάρθρωση του χρέους προκαλέσει πιστωτικό γεγονός. Η ΕΚΤ δεν θα δέχεται ως εγγυήσεις ομόλογα υποβαθμισμένα σε καθεστώς χρεοκοπίας. Επομένως, θα είναι απαραίτητο να προβλεφθεί «πιστωτική ενίσχυση» για τη βελτίωση της ποιότητας των εν λόγω εγγυήσεων, με κόστος που θα επιβαρύνει την Ελληνική κυβέρνηση.

Επιπλέον, αν υπάρξει ακούσια αναδιάρθρωση του χρέους και  χρεοκοπία μιας χώρας της ευρωζώνης, οι συνέπειες της μετάδοσης και διάχυσης της κρίσης στις τράπεζες, είναι πιθανό να είναι σημαντικές και εκτεταμένες. Η πρόσφατη απότομη αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων στην Ευρωζώνη, στέλνει δυνατά και καθαρά προειδοποιητικά σήματα υπέρ αυτής της άποψης.

Προς το παρόν, ο πιο αποτελεσματικός και συνετός τρόπος  είναι η εφαρμογή της συμφωνίας των Ευρωπαίων ηγετών τον Ιούλιο, κατάλληλα ενισχυμένη. Οι τράπεζες της Ευρώπης θα πρέπει σίγουρα να προχωρήσουν σε ανακεφαλαίωση. Αλλά είναι επίσης απαραίτητο να αυξηθούν οι δημοσιονομικοί πόροι του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας καθώς και να ενισχυθεί η ευελιξία του.

Η συμφωνία που επιτεύχθηκε σχετικά με τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στη χρηματοδότηση του Ελληνικού χρέους θα πρέπει να  διατηρηθεί. Οι τυχόν τροποποιήσεις για τη βελτίωση της βιωσιμότητας του χρέους μεγαλώνοντας το κούρεμα στην προβλεπόμενη ανταλλαγή ομολόγων, είναι πιθανό να έχει ως αποτέλεσμα μέτρια μείωση του χρέους. Τυχόν αλλαγές στο PSI δεν θα πρέπει να θέσουν σε κίνδυνο τον συναινετικό χαρακτήρα και δεν πρέπει να οδηγήσουν σε πιστωτικό γεγονός. Για την περίπτωση κάποιας χρεοκοπίας, η ενίσχυση του τείχους προστασίας των τραπεζών και η αύξηση της δύναμη πυρός του EFSF, θα πρέπει να είναι σημαντικά μεγαλύτερη ώστε να εγγυηθεί την χρηματοπιστωτική σταθερότητα.

Δεν υπάρχουν δωρεάν γεύματα για τους οφειλέτες και εύκολες λύσεις για τους πιστωτές. Μια ακούσια αναδιάρθρωση του Ελληνικού δημόσιου χρέους είναι πιθανό να οδηγήσει σε μέτρια οικονομικά οφέλη και θα δημιουργήσει σοβαρούς κινδύνους που θα απειλήσουν σοβαρά την οικονομική σταθερότητα και τις οικονομικές επιδόσεις της Ευρωζώνης στο σύνολό της. Η υλοποίηση αυτών των κινδύνων θα επιβάλει τελικά μεγαλύτερη επιβάρυνση για τους Ευρωπαίους φορολογούμενους. Θα έχει ανεπιθύμητες συνέπειες για τη σταθερότητα και τη συνοχή της Ευρωζώνης και θα υπονομεύσει την αξιοπιστία του ευρώ. Για όλους αυτούς τους λόγους, ένα ολοκληρωμένο και πειστικό πακέτο πολιτικής που μπορεί να βοηθήσει στην αποκατάσταση της ομαλότητας της αγοράς και της εμπιστοσύνης των πολιτών είναι επειγόντως αναγκαίο για την επίλυση της Ευρωπαϊκής κρίσης χρέους.”

κ. Παπαδήμος, πρώην αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Διετέλεσε διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδα, 1994 – 2002

__________________

Βιογραφικό

Γεννήθηκε στην Αθήνα, κατάγεται από την Δεσφίνα Φωκίδας και αποφοίτησε από το Κολλέγιο Αθηνών. Σπούδασε φυσική στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ), απ’ όπου αποφοίτησε το 1970, ολοκλήρωσε μεταπτυχιακές σπουδές στην Ηλεκτρολογική Μηχανική (1972) και πραγματοποίησε διδακτορικό (1978) στα οικονομικά. Παράλληλα εργάστηκε ως βοηθός ερευνών και ειδικός επιστήμων στο ΜΙΤ. Το 1980 εργάστηκε ως οικονομικός εμπειρογνώμων στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ.

Το 1985 επέστρεψε στην Ελλάδα αναλαμβάνοντας οικονομικός σύμβουλος της Τράπεζας της Ελλάδος (1985 – 1993). Το 1993 διορίστηκε υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος και τον επόμενο χρόνο διοικητής της Τράπεζας παραμένοντας μέχρι το 2002. Το ίδιο έτος ανέλαβε αντιπρόεδρος τηςΕυρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, θέση από την οποία αποχώρησε το 2010.

 Να σημειωθεί ότι έχει διατελέσει μέλος του Συμβουλίου του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ιδρύματος (1994 – 1998), πρόεδρος της Υποεπιτροπής Νομισματικής Πολιτικής της Επιτροπής των Διοικητών των Κεντρικών Τραπεζών της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (1993 – 1995) κ.α.

Παράλληλα με την επαγγελματική του σταδιοδρομία ακολούθησε ακαδημαϊκή καριέρα. Την περίοδο 1975 – 1984 υπήρξε επίκουρος καθηγητής και στη συνέχεια αναπληρωτής καθηγητής στο Οικονομικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης ενώ το 1988 εξελέγη καθηγητής Οικονομικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το 2006 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Το 2010 τοποθετήθηκε άμισθος οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου.

———————

by Αντικλείδι , http://antikleidi.wordpress.com

Συναφές: Πώς θα εξαπλωθεί η κρίση αν χρεωκοπήσει η Ελλάδα

Αντικλείδι

Οι διαχειριστές του blog

Share
Published by
Αντικλείδι

Recent Posts

Σύγχρονη επιστήμη και αγνωσιολογία

Ένα από τα μεγαλύτερα παράδοξα της σύγχρονης επιστήμης είναι ότι ενώ συνθέτει μια ηγεμονική κουλτούρα,…

2 weeks ago

Η άγνοια δεν είναι δύναμη: Tι μας λέει το 1984 του Τζορτζ Όργουελ για τις ψεύτικες ειδήσεις

Από όλες τις προφητικές γνώσεις που μπορεί να βρει κανείς στο κλασικό μυθιστόρημα του Όργουελ,…

4 weeks ago

Τόλμα να γνωρίζεις. Τι είναι ο Διαφωτισμός;

Το 1784, σε ένα δοκίμιό του με τίτλο αυτή την ερώτηση: "Was ist Aufidarung?", ο…

4 weeks ago

Τάσος Λιόλιος – Επιστημονική γνώση

Υπάρχουν δύο απαραίτητα στοιχεία για τη γνώση: το υποκείμενο της γνώσης (ο γνωρίζων, ή ο…

4 weeks ago

Ένα μικρό αφιέρωμα στον Daniel Kahneman

Ένα μικρό αφιέρωμα στον συγγραφέα και ψυχολόγο Daniel Kahneman που διακρίθηκε για το έργο του…

1 month ago

Οι κίνδυνοι της εθελοτυφλίας

Για κάποιους είναι τόσο εύκολο να ερωτευτούν με μια ιδέα όσο και έναν άνθρωπο. Οι…

2 months ago