Ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα επιστημονικά και κοινωνικά θέματα στην πανδημία είναι η επίδραση των σχολείων στη διασπορά του ιού και το κατά πόσο πρέπει να μείνουν ανοιχτά ή κλειστά.
Υπάρχει φόβος (δικαιολογημένος και αδικαιολόγητος): γονείς φοβούνται τόσο για τα παιδιά, όσο και για τους ενήλικες στο σπίτι έχοντας την εντύπωση πως η COVID «μιμείται» άλλες συχνές ιογενείς και μη ασθένειες (πχ Η1Ν1) που διασπείρονται γρήγορα στα σχολικά περιβάλλοντα και ταλαιπωρούν οικογένειες και εκπαιδευτικό προσωπικό. Εκπαιδευτικοί, ιδιαίτερα μεγαλύτερης ηλικίας, φοβούνται ότι θα ασθενήσουν λόγω της παρουσίας συχνά >20 ατόμων σε ένα κλειστό χώρο όπως η σχολική αίθουσα. Κοινωνικές ομάδες, όπως έμποροι, θεωρούν πως μπορούν να τηρήσουν καλύτερα τα υγειονομικά μέτρα στα καταστήματά τους, άρα να προτεραιοποιηθούν σε σχέση με την εκπαίδευση.
Η σύγχυση επιτείνεται από πληθώρα παλινωδιών από επιστήμονες και πολιτειακούς παράγοντες λέγοντας από τη μία πως τα παιδιά νοσούν και μεταδίδουν λίγο, άλλοτε πολύ, άλλοτε περισσότερο τα μεγαλύτερα παιδιά, αλλά ανοίγουν τα λύκεια γιατί έχασαν περισσότερες διδακτικές ώρες και όχι οι μικρότερες βαθμίδες. Τέλος, η τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι εντελώς ξεχασμένη, με πιο έντονο πρόβλημα στους φετινούς πρωτοετείς φοιτητές που η πλειοψηφία δεν έχει διαβεί καν το κατώφλι του παν/μίου τους και στους φοιτητές πρακτικών σχολών (ιατρικής, οδοντιατρικής, πολυτεχνείου, κτλ) που συνεχίζουν να χάνουν την πρακτική, εργαστηριακή και κλινική τους άσκηση σχεδόν για ένα χρόνο τώρα. Έχουν γραφεί πολλά και όπως λέγεται για κάθε άποψη υπάρχει και η αντίθετή της. Τι τελικά ισχύει;
Αρχικά ενδεικτικά ας αναφέρουμε γιατί η απώλεια της δια ζώσης εκπαίδευσης έχει καταστροφικές συνέπειες για τα παιδιά, τους γονείς και την κοινωνία: Σύμφωνα με επιστημονική ενημέρωση από τον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών η διακοπή της σχολικής καθημερινότητας καθώς και η συνεχής αναφορά στον ιό από γονείς, κοινωνικό περιβάλλον και ΜΜΕ επιφέρει διαταραχές στον ύπνο (αυπνία, αναστροφή του ωραρίου, εφιάλτες) και τη διατροφή των παιδιών, μετατραυματικό στρες καθώς και σύγχυση για το πώς πρέπει να διαχειριστούν την καθημερινότητά τους. Επιπρόσθετα, πολλά παιδιά και έφηβοι βιώνουν καταθλιπτικά φαινόμενα και συναισθήματα παραίτησης από τις σχολικές και κοινωνικές δραστηριότητες, ενώ αυξήθηκαν τα περιστατικά διαδικτυακής εξάρτησης και ενδοοικογενειακής βίας. Τα φαινόμενα αυτά παρατηρούνται πιο έντονα στα παιδιά με προυπάρχουσες μαθησιακές (πχ ελλειμματική προσοχή) και άλλες διαταραχές (πχ υπερκινητικότητα). Αλλά και οι οικονομικές συνέπειες της κλειστής ή ελλειμματικής εκπαίδευσης ειναι σημαντικές: απώλεια 1/3 σχολικής χρονιάς μπορεί να επιφέρει απώλεια εισοδήματος των μαθητών (ειδικά αυτών που είναι τώρα 13 ετών) κατά 2.5-4% για όλο τον εργασιακό τους βίο και μέση μείωση 1.5% του εθνικού ΑΕΠ για τα επόμενα 80 χρόνια. Και φυσικά οι γονείς χάνουν ώρες και ευκαιρίες δουλειάς με τα παιδιά στο σπίτι.
Όπως γράφεται στο εξαιρετικό και πολύ αναλυτικό άρθρο του κ.Γορανίτη, συγκριτικά με τις άλλες χώρες της ΕΕ, τα ελληνικά σχολεία έχουν μείνει περισσότερες εβδομάδες κλειστά, θέτοντας τους Έλληνες μαθητές και γονείς σε πολύ δυσμενή θέση. Στο ίδιο άρθρο επισημαίνεται πως συστηματικές ανασκοπήσεις δείχνουν πως δεν μπορεί να προκύψει με ασφάλεια ότι το κλείσιμο των σχολείων είχε σημαντικό αποτέλεσμα στον έλεγχο της πανδημίας, κυρίως γιατί συνδυάζεται με άλλους περιορισμούς (πχ κλείσιμο εμπορίου) και μέτρα δημόσιας υγείας (πχ μάσκες, αποστάσεις) στο γενικό πληθυσμό.
Ποια είναι λοιπόν τα πιο πρόσφατα δεδομένα για το ρόλο των σχολείων στη διασπορά του ιού, ιδιαίτερα υπό το πρίσμα των πιο επικίνδυνων παραλλαγών;
Είναι λοιπόν τα παιδιά μας οι σύγχρονες Ιφιγένειες που θυσιάζονται για τον ούριο άνεμο της κοινωνίας μας ή εμείς ως σύγχρονοι Άδμητοι του Ευριπίδη, βρισκόμενοι σε πανικό μπροστά στην πανδημία, δεν αναλαμβάνουμε την ευθύνη των παραλείψεων μας και ζητάμε τη «θυσία» της νέας γενιάς για να επιβιώσουμε; Ο χρόνος θα δείξει.
Γράφει ο Βασίλης Μαργαρίτης, Αναπληρωτής Καθηγητής Δημόσιας Υγείας, Walden University, ΗΠΑ – nosokomio.gr
Αντικλείδι , https://antikleidi.com
Ένα από τα μεγαλύτερα παράδοξα της σύγχρονης επιστήμης είναι ότι ενώ συνθέτει μια ηγεμονική κουλτούρα,…
Από όλες τις προφητικές γνώσεις που μπορεί να βρει κανείς στο κλασικό μυθιστόρημα του Όργουελ,…
Το 1784, σε ένα δοκίμιό του με τίτλο αυτή την ερώτηση: "Was ist Aufidarung?", ο…
Υπάρχουν δύο απαραίτητα στοιχεία για τη γνώση: το υποκείμενο της γνώσης (ο γνωρίζων, ή ο…
Ένα μικρό αφιέρωμα στον συγγραφέα και ψυχολόγο Daniel Kahneman που διακρίθηκε για το έργο του…
Για κάποιους είναι τόσο εύκολο να ερωτευτούν με μια ιδέα όσο και έναν άνθρωπο. Οι…