«Ένας χείμαρρος είναι η αιτία των πάντων και παρασύρει τα πάντα. Λοιπόν, τι γυρεύεις άνθρωπέ μου; Κάνε αυτό που απαιτεί από σένα η φύση, προχώρα αν σου δίνεται η δυνατότητα και μην κοιτάς δεξιά και αριστερά να δεις αν θα το μάθει κόσμος. Μην ελπίζεις στην πλατωνική Πολιτεία. Να είσαι ευχαριστημένος με την παραμικρή πρόοδο και να μην τη θεωρείς μικρή υπόθεση. Πόσο τιποτένια είναι και τούτα εδώ τα ανθρωπάκια της πολιτικής που θαρρούν ότι οι πράξεις τους είναι φιλοσοφημένες. Από μύξες άλλο τίποτε.
Αναζήτηση αποτελεσμάτων για -Μάρκος Αυρήλιος
Από τον πατέρα μου διδάχτηκα την ήμερη διάθεση και την απαρασάλευτη επιμονή σε απόψεις δοκιμασμένες’ τ’ ότι δεν ήταν κενόδοξος και δεν επιζητούσε τις λεγάμενες «τιμές».
96 μ.Χ Δολοφονία του τύραννου Δομιτιανού. Η Σύγκλητος χρίζει αυτοκράτορα τον φιλελεύθερο Νέρβα.
Μετά τον πρώτο νικηφόρο πόλεμο κατά των γερμανικών φύλων (Μαρκομάνων και Κουάδων) και των Σαρματών, ο Μάρκος ανακάλυψε ότι το θησαυροφυλάκιο του κράτους είχε αδειάσει. Ο ίδιος «δεν θέλησε ούτε να το σκεφτεί να επιβαρύνει με έκτακτο φόρο τις επαρχίες».
Όταν σηκώνεσαι με κακή διάθεση το πρωί, έχε πρόχειρη την σκέψη: «Σηκώνομαι για να επιτελέσω το έργο του ανθρώπου. Και στεναχωριέμαι ακόμη, που πάω να κάνω αυτό για το οποίο γεννήθηκα και βγήκα στον κόσμο; Ή μήπως γεννήθηκα για να μένω ξαπλωμένος και να ζεσταίνομαι μες στα στρώματα;»
Τα πάντα είναι τα ίδια’ συνηθισμένα όσον αφορά στην εμπειρία’ εφήμερα όσον αφορά στο χρόνο’ ρυπαρά όσον αφορά στην ύλη. Και τα πάντα στις μέρες μας είναι όπως ήταν στην εποχή εκείνων που έχουμε από καιρό θάψει. (9.14).
ΓΙΑ ΕΝΑΝ ΑΝΤΡΑ ΜΕ ΤΗΝ ΙΔΙΟΣΥΓΚΡΑΣΙΑ και τις υποχρεώσεις του Μάρκου Αυρήλιου, το μεγάλο πρόβλημα είναι οι σχέσεις με τους συνανθρώπους του. Εδώ, αν οι αντιλήψεις του είναι στωικές, η πρακτική του είναι περισσότερο χριστιανική. Όταν έχεις να κάνεις με παλιανθρώπους, σκέψου:
Στο πρώτο μέρος του βιβλίου του “Τα εις Εαυτόν”, ο Μάρκος Αυρήλιος (26 Απριλίου 121 μ.Χ. – 17 Μαρτίου 180 μ. Χ.) αναφέρεται σε όλους όσοι τον δίδαξαν την αρετή και τη φιλοσοφία. Παραθέτω περιληπτικά αποσπάσματα που είναι πολύτιμα και για τη δική μας πνευματική οικοδομή και τη διαμόρφωση “καλού κ’ αγαθού” χαρακτήρα:
«Η μοναξιά (ἐρημία) είναι η κατάσταση του αβοήθητου. Όπως δεν είναι μόνος αυτός που είναι έρημος (ἔρημος) ούτε αυτός που βρίσκεται ανάμεσα σε πολλούς είναι έρημος. Όταν λοιπόν χάσουμε ή αδελφό ή γιο ή φίλο με τον οποίο περνούσαμε τον χρόνο μας, λέμε ότι μείναμε έρημοι, αν και πολλές φορές είμαστε στη Ρώμη, έχοντας συναντήσει μεγάλο πλήθος και κατοικώντας ανάμεσα σε πολλούς ανθρώπους και μερικές φορές έχοντας πλήθος δούλων. Γιατί έρημος, σύμφωνα με την έννοια, θεωρείται αυτός που είναι αβοήθητος και εκτεθειμένος σε εκείνους που θέλουν να τον βλάψουν. Γι’ αυτό όταν ταξιδεύουμε, τότε κυρίως αυτοαποκαλούμαστε έρημοι, όταν πέσουμε πάνω σε ληστές. Επειδή, δεν είναι η όψη ενός ανθρώπου που αφαιρεί την ερημιά, αλλά ενός πιστού, κόσμιου και ωφέλιμου ανθρώπου.»
Επίκτητος, Διατριβαί 3.13.1-4
Σύνδεσμοι που θα βρείτε στο βιβλίο: Περισσότερα
Οι καιροί αλλάζουν συνεχώς. Οικολογική κρίση, πόλεμοι, μεταναστευτικό, τεχνητή νοημοσύνη, πανδημίες είναι ζητήματα που αφορούν ολόκληρο τον πλανήτη. Ποια είναι, όμως, η θέση του σημερινού ανθρώπου μέσα στον κόσμο; Τι σημαίνει να χάνει κάποιος την «κανονικότητά» του και πώς μπορεί να κρατηθεί ήρεμος και ατάραχος; Ο Στωικισμός έχει τις απαντήσεις (σε αυτό οφείλεται άλλωστε και η αναβίωσή του τα τελευταία χρόνια) για όποιον μπορεί να ακολουθήσει τις συμβουλές του:
«Τα τελευταία τέσσερα χρόνια γράφω ένα ιστορικό μυθιστόρημα αναφορικά με την τρίτη, όπως είναι γνωστή, πανδημία πανούκλας, μιας βουβωνικής πανώλης που σκότωσε το 1901 εκατομμύρια ανθρώπων στην Ασία, αλλά όχι πάρα πολλούς στην Ευρώπη. Το τελευταίο δίμηνο, φίλοι, συγγενείς, εκδότες και δημοσιογράφοι, που γνωρίζουν το αντικείμενο αυτού του μυθιστορήματος με τίτλο “Nights of Plague”, μου θέτουν ένα μπαράζ ερωτήσεων για τις πανδημίες.
«Τα υλικά πράγματα είναι αδιάφορα, αλλά η χρήση τους δεν είναι αδιάφορη. Πώς λοιπόν θα διαφυλάξει κάποιος τη σταθερότητα μαζί και την ηρεμία, και συγχρόνως το πνεύμα της προσοχής που είναι μακριά από το αστόχαστο και το νωχελικό; Αν μιμείται αυτούς που παίζουν τα ζάρια. Οι υπολογισμοί είναι αδιάφοροι, τα ζάρια είναι αδιάφορα. Πώς ξέρω τι πρόκειται να πέσει; Δική μου δουλειά είναι να χρησιμοποιώ με προσοχή και τέχνη τη ζαριά που έπεσε.
«Μήτε νέος τις ων μελέττω φιλοσοφείν, μήτε γέρων υπάρχων κοπιάτω φιλοσοφών. Ούτε γαρ άωρος ουδείς εστίν ούτε πάρωρος προς κατά την ψυχήν υγιαίνον”. Που σημαίνει: Όσο είναι νέος κανείς να μην αργοπορεί να φιλοσοφήσει κι όταν γεράσει να μην καταπονείται φιλοσοφώντας. Γιατί κανείς δεν είναι ανώριμος ούτε υπερώριμος για εκείνο που φέρνει την υγεία της ψυχής.
«Από νωρίς το πρωί να λες στον εαυτό σου: σήμερα θα συναντηθώ με τον πολυπράγμονα, με τον αχάριστο, με τον αλαζόνα, τον δολερό, τον φθονερό, τον ακοινώνητο. Τους συμβαίνουν αυτά επειδή αγνοούν το αγαθό και το κακό.
10+1 προτάσεις βιβλίων, από τις εκδόσεις Θύραθεν, για να κάνετε δώρο στα αγαπημένα σας πρόσωπα, αλλά και στον εαυτό σας, για τις γιορτές. Περισσότερα
Το έτος είναι 300 π.Χ. Ο Ζήνων, ένας φημισμένος φιλόσοφος και εκπρόσωπος του Στωικισμού, απολαμβάνει τη μέρα του σε ένα Αθηναϊκό λουτρό. Ξαφνικά, θυμάται μια αγόρευση που χρειάζεται να ετοιμάσει για την επόμενη μέρα. Δεν είναι έτοιμος να φύγει• έχει μόλις αρχίσει να χαλαρώνει μετά από μια δύσκολη εβδομάδα. Αλλά δεν θέλει και να ακυρώσει την αγόρευση.
Περισσότερα
Πολλοί άνθρωποι αποφεύγουν να διαβάσουν φιλοσοφία. Ο λόγος είναι απλός. Η σύγχρονη φιλοσοφία έχει πάρει διαφορετική τροπή από αυτήν που είχε στην αρχαιότητα. Τότε, συναντούσε κανείς παντού φιλοσόφους να συνδιαλέγονται με τον κόσμο. Δεν χρειαζόταν καν να φοιτήσει σε μια σχολή. Τους συναντούσε στον δρόμο (πολλές φορές ζούσαν εκεί), η φιλοσοφία και η ζωή τους ήταν ένα. Σήμερα, η φιλοσοφία θεωρείται ότι είναι δυσνόητη, ότι απευθύνεται σε λίγους, ότι δεν μπορεί να διαβαστεί από τα αυτούσια έργα των φιλοσόφων. Μήπως όμως δεν είναι έτσι; Μήπως όλα αυτά είναι παραπλανητικά και αξίζει να μελετήσεις φιλοσοφία; Περισσότερα