Π. Ιακωβής – To φαινόμενο Ginger Rogers στις επιστημονικές δημοσιεύσεις

To 2020, δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό PNAS , μια συνταρακτική μελέτη [1] που έδειχνε ότι τα νεογνά Μαύρης Φυλής που είχαν επίσης Μαύρους γιατρούς, παρουσίαζαν υψηλότερα ποσοστά επιβίωσης σε σχέση με το αν είχαν Λευκούς γιατρούς.

Το άρθρο έλαβε μεγάλη δημοσιότητα και χρησιμοποιήθηκε και ως σημείο αναφοράς από το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ. Πολλοί, έφτασαν στο σημείο να κατηγορήσουν τους Λευκούς γιατρούς για αντι – επαγγελματική συμπεριφορά ή και ρατσιστικές πρακτικές κατά την άσκηση του επαγγέλματός τους.  Πλήθος ΜΜΕ έσπευσαν να υιοθετήσουν τα συμπεράσματα του άρθρου [2]. Ομοίως έπραξαν και σοβαρές Ιατρικές Ενώσεις [3]. Ουδείς εκ των ανωτέρω δεν ήλεγξε με αυστηρά επιστημονικά κριτήρια την δημοσίευση.

Η μελέτη όμως που δημοσιεύθηκε στο PNAS ήταν ουσιωδώς εσφαλμένη.

Και αυτό διότι οι συγγραφείς δεν είχαν «διορθώσει» τα αποτελέσματά τους με βάση έναν κρίσιμο παράγοντα:

Το βάρος κατά τη γέννηση του νεογνού.

Η παράμετρος του βάρους γέννησης, είναι εξαιρετικά κρίσιμη στην επιβίωση του νεογνού, αφού τα λιποβαρή νεογνά παρουσιάζουν πολύ χειρότερη επιβίωση σε σχέση με τα νεογνά κανονικού βάρους. Όταν υπήρξε διόρθωση των αποτελεσμάτων της αρχικής μελέτης με βάση το βάρος γέννησης, ουσιαστικώς «εξαφανίστηκε» η στατιστική διαφορά στην επιβίωση των νεογνών, είτε αυτά είχαν λευκό είτε είχαν μαύρο γιατρό [4]. Ομοίως, «εξαφανίστηκαν» και οι υποψίες για συστημικό ρατσισμό έναντι των Παιδιάτρων που παρακολουθούσαν τα νεογνά.

Το φαινόμενο ονομάζεται «Φαινόμενο Ginger Rogers», από τη φημισμένη χορεύτρια των αρχών του 20 αιώνα που ήταν ζευγάρι με τον επίσης φημισμένο χορευτή Fred Astaire. H Rogers εκτελούσε με μαεστρία τα ίδια χορευτικά με τον Astaire, θεωρούμενη ως χορεύτρια ίδιων ικανοτήτων με τον partenaire της.

Στην πραγματικότητα, όμως, η Ginger Rogers εκτελούσε τα χορευτικά της ανάποδα και πάνω σε ψηλά τακούνια, ενώ σχεδόν όλες οι χορογραφίες ήταν επινοημένες από τον Astaire [5]

Τα παραπάνω, διδάσκουν ότι σε οποιαδήποτε σύγκριση, απαιτείται να ελέγχονται οι συνθήκες υπό τις οποίες γίνεται η σύγκριση στις δύο ομάδες που ελέγχονται.

Η Επιστήμη προσπαθεί να κάνει τις μετρήσεις της «τυφλά» και χωρίς να επηρεάζεται από τα πολιτικά «πιστεύω» των ερευνητών ή των χρηματοδοτών της.

Παρά ταύτα, απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή σε περιπτώσεις που μπορούν να συναχθούν πολιτικά συμπεράσματα από τα αποτελέσματα μιας ερευνητικής δουλειάς. Ειδικώς δε, όταν τα αποτελέσματα τυγχάνει να είναι σύμφωνα με την γενική φιλοσοφία των άρθρων που δημοσιεύονται σε ένα επιστημονικό περιοδικό.

Τα ανωτέρω, αποτελούν μέρος του μέγιστου προβλήματος που εμφανίζεται εδώ και αρκετά χρόνια στις επιστημονικές δημοσιεύσεις, της λεγόμενης «Κρίσης Αναπαραγωγιμότητας», κατά την οποία πλήθος ερευνητικών εργασιών αποτυγχάνουν να αναπαράγουν τα αποτελέσματά τους όταν επαναληφθούν υπό τις ίδιες συνθήκες. Σε πλήθος ανεπτυγμένων επιστημονικά κρατών, Θεσμοί και Φορείς έχουν αναλάβει πρωτοβουλίες επίλυσης του ζητήματος αυτού, που υπονομεύει την εμπιστοσύνη του κοινού στην Επιστήμη [6]

Βιβλιογραφία

1. pnas.org
2. cnn.com
3. spiked-online.com
4. pnas.org
5. goodreads.com
6. nature.com

***

Ιακωβής Παναγιώτης MD, PhD

Καρδιολόγος

Επεμβατικός Καρδιολόγος

Γενικός Αρχίατρος ε.α

Επιστημολόγος

by Αντικλείδι , https://antikleidi.com