Πόσο «ηθικοί» ταξιδιώτες είμαστε;


Ο συνδυασμός υπερτουρισμού και ανάγκης για ορθές περιβαλλοντικές πρακτικές ενισχύει μια ταξιδιωτική τάση που ήρθε για να μείνει.

Έστω ότι κανονίζω να πάω ένα εξωτικό ταξίδι στην Ταϊλάνδη. Επειδή ο προορισμός δεν μου είναι οικείος, αποφασίζω να μείνω σε ξενοδοχείο μεγάλης και γνωστής αλυσίδας. Στη λίστα με τις δραστηριότητες που θέλω να κάνω είναι να βυθίσω τα πόδια μου στην αμμουδιά της παραλίας Patong (πρώτη στην κατάταξη του tripadvisor, με αριθμό-ρεκόρ 15.674 κριτικών), να καταδυθώ σε έναν βυθό με κοραλλιογενείς υφάλους, να πάω βόλτα με ελέφαντα και να περάσω από την «αγορά των αγορών», Chatuchak Market, για φιλντισένια σουβενίρ.

Και ενώ η 16χρονη Γκρέτα Τούνμπεργκ από τη Σουηδία έχει μόλις διασχίσει τον Ατλαντικό με ένα ιστιοπλοϊκό με μηδενικές εκπομπές ρύπων για να παραστεί στη Σύνοδο του ΟΗΕ για το κλίμα, στη Νέα Υόρκη, το δικό μου ταξίδι περιλαμβάνει πέντε «ηθικά ατοπήματα»:

  • τα προϊόντα από ελεφαντόδοντο είναι παράνομο να βγουν από την Ταϊλάνδη και, εάν τα αγοράσω, στηρίζω το λαθρεμπόριο.
  • Ο υπό εξαφάνιση ελέφαντας, για να με αφήσει να καβαλήσω την πλάτη του, σημαίνει ότι βασανίστηκε ως μωρό για να πειθαρχεί σε αυτό.
  • Λόγω υπερβολικής θαλάσσιας κίνησης, η βουτιά (και το αντηλιακό μου λόγω των συστατικών του) θα επιβαρύνει το οικοσύστημα των κοραλλιογενών υφάλων.
  • Η παραλία Patong είναι κορεσμένη και το τελευταίο που χρειάζεται είναι έναν ακόμα επισκέπτη.
  • Επιλέγοντας να μείνω σε μια μεγάλη αλυσίδα, συνεισφέρω στην περαιτέρω συρρίκνωση του μικρομεσαίου ντόπιου ξενοδόχου.

Και εν τέλει, γιατί να πάω στην Ταϊλάνδη, που το 2018 υποδέχθηκε 38 εκατ. τουρίστες, οι οποίοι το 2019 αναμένεται να φτάσουν τα 41 εκατομμύρια;

Το κατά πόσον ηθικό είναι ένα ταξίδι είναι ένα τεράστιο, πολύπλοκο και, αν το προσεγγίσει κανείς σχολαστικά, άλυτο θέμα. Απολύτως ηθικό ταξίδι δεν υπάρχει. Υπάρχουν τρόποι έτσι ώστε ένα ταξίδι να ωφελήσει περισσότερο έναν προορισμό από ό,τι να τον βλάψει, επομένως το πρόσημο να είναι θετικό.

Για παράδειγμα, οποιαδήποτε τουριστική επιχείρηση χρησιμοποιεί άγρια ζώα ως διασκεδαστές (δελφίνια που κολυμπάνε με ανθρώπους σε πισίνες, τίγρεις που κάθονται να βγάλεις μαζί τους σέλφι) απορρίπτεται. Αφενός γιατί η θέση των άγριων ζώων είναι στη φύση, αφετέρου γιατί η ήρεμη, ελεγχόμενη συμπεριφορά τους συχνά οφείλεται στο ότι έχουν υποστεί κακοποίηση. Αντιθέτως, μπορείς να περάσεις από ένα καταφύγιο, για να δεις πώς ζει ένα άγριο ζώο στο φυσικό του περιβάλλον. Ή, ακόμα καλύτερα, να υποστηρίξεις ηθικά και οικονομικά ένα νοσοκομείο που περιθάλπει τραυματισμένα ζώα.

Αντίστοιχα, ουσιαστική βοήθεια στην τοπική οικονομία σημαίνει να αγοράζεις αυθεντικά προϊόντα. Τι νόημα έχει να προσπαθείς να στηρίξεις την παραδοσιακή υφαντική, αν οι ντόπιες υφάντρες έχουν παρατήσει τους αργαλειούς και στα τουριστικά μαγαζιά της περιοχής πουλάνε κινέζικα υφαντά μηχανής; Στις εκδρομές στην εξοχή ο κανόνας είναι ότι «δεν παίρνεις» (π.χ. κοχύλια από την παραλία) και «δεν αφήνεις» (σκουπίδια). Στα city breaks δίνεις προτεραιότητα στον Δαυίδ έναντι του Γολιάθ – στον ξενώνα, στο μικρό εστιατόριο και στο συνοικιακό μαγαζί για ψώνια, έναντι της μεγάλης αλυσίδας ή του εμπορικού κέντρου.


Ως ευσυνείδητος ταξιδιώτης έχεις τη δυνατότητα να δηλώσεις με πάρα πολλούς τρόπους με τι συμφωνείς και με τι διαφωνείς. Όπως έχει πει και ο συγγραφέας Suketu Mehta: «Μέσα σε κάθε τουρίστα κρύβεται ένας μικρός ρεπόρτερ». Που παρατηρεί, κρίνει, αναδεικνύει ή απορρίπτει.

Ο λόγος στους «ειδικούς»

Τρεις εκπρόσωποι ταξιδιωτικών πρακτορείων που λειτουργούν με άξονα τον αειφόρο τουρισμό (η Sally Guillaume του Undiscovered Μountains, η Saskia Griep από το Better Places και ο Justin Francis του Responsible Travel) μας απαντούν σε τρία ερωτήματα σχετικά με την ταξιδιωτική ηθική και τον ρόλο που διαδραματίζει στις επιλογές μας.

Πότε ένα ταξίδι είναι «ηθικό» και πότε «ανήθικο»; Ένα οικολογικό ταξίδι που πραγματοποιείται σε μια χώρα όπου παραβιάζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα τι από τα δύο είναι;

Εμείς δεν μιλάμε για «ηθικό», αλλά για «υπεύθυνο τουρισμό», ο οποίος συνεπάγεται ότι πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους όλοι: κυβερνήσεις, tour operators, ξενοδόχοι, ντόπιοι και τουρίστες. Το σημαντικό είναι ο τουρισμός να ωφελεί τις τοπικές κοινωνίες. Το να παρακολουθούμε τις επιπτώσεις που έχει ο τουρισμός στα ανθρώπινα δικαιώματα είναι δύσκολο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν είναι εφικτό να ταξιδεύεις υπεύθυνα σε προορισμούς με χαμηλό δείκτη ηθικής. Το θέμα είναι να συνεργάζεσαι με τους σωστούς ανθρώπους. Στα συμβόλαια με τους προμηθευτές μας συμπεριλαμβάνεται το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και, παρότι είναι δύσκολο να ελέγξουμε πλήρως την κατάσταση, δεδομένου ότι δεν κάνουμε απευθείας τις προσλήψεις, τους ζητάμε να φτάσουν στο επίπεδο που ορίζει η Travelife (σ.σ. παρέχει πιστοποιήσεις αειφορίας σε τουριστικές επιχειρήσεις) μέσα σε δύο χρόνια. Μέχρι στιγμής, δεκαοκτώ από τους εξωτερικούς συνεργάτες μας έχουν πάρει πιστοποίηση Travelife. ~ΒΕΤΤΕR PLACES

Σε σχέση με δέκα χρόνια πριν θεωρείτε ότι το κοινό είναι πιο ευαισθητοποιημένο ως προς την ηθική διάσταση του ταξιδιού;

Σαφώς. Προκύπτει, για παράδειγμα, από το γεγονός ότι πολλοί ταξιδιώτες επιλέγουν να μετακινηθούν με τρένο, ακόμα κι αν κοστίζει περισσότερο, αλλά και από τη συμπεριφορά τους στη διάρκεια του ταξιδιού. Εκπλήσσονται ευχάριστα και σχολιάζουν το γεγονός ότι κάνουμε μπάρμπεκιου με επαναχρησιμοποιούμενα ποτήρια και μαχαιροπίρουνα. Δέκα χρόνια πριν, δεν θα το είχαν προσέξει καν! Προοδευτικά οι άνθρωποι θα ταξιδεύουν λιγότερο ξοδεύοντας περισσότερο, μειώνοντας έτσι το αποτύπωμά τους και επενδύοντας στον προορισμό. – Undiscovered Μountains

Ένα οικογενειακό ταξίδι μπορεί να περιλαμβάνει επίσκεψη σε εθνικούς δρυμούς και εύκολες πεζοπορίες.

Ποιο είναι το πιο «ηθικό» ταξίδι που προσφέρετε;

• Η ιχνηλάτηση λύκων. Με βάση ένα απομονωμένο ορεινό καταφύγιο των Άλπεων που δεν έχει ρεύμα, οι επισκέπτες μαθαίνουν να αναγνωρίζουν τα ίχνη λύκων που έχουν περάσει από το σημείο, καθοδηγούμενοι από έναν ντόπιο ξεναγό. Μέσα από αυτή την εκδρομή έρχονται σε επαφή με τις διαφορετικές πτυχές ενός αμφιλεγόμενου θέματος και ακούν τα επιχειρήματα όλων: αγροτών, κυνηγών, κατοίκων χωριών της περιοχής, οικολόγων. Το γεγονός ότι χώρος διαμονής είναι ένα καταφύγιο που προσφέρει τα απολύτως απαραίτητα τους βοηθάει να κάνουν καλύτερη διαχείριση και να συνειδητοποιήσουν ότι η ύπαρξη πόρων δεν είναι κάτι δεδομένο. ~Undiscovered Μountains

• Για κάθε προορισμό σχεδιάζουμε ένα ταξίδι που να έχει όσο γίνεται πιο θετικό αντίκτυπο και όσο λιγότερο αρνητικό. Τα κριτήριά μας, μεταξύ άλλων, είναι να αποφεύγουμε τις εσωτερικές πτήσεις, να μένουμε και να δειπνούμε με οικογένειες ντόπιων, να χρησιμοποιούμε τη δημόσια συγκοινωνία, να πεζοπορούμε, να ποδηλατούμε, να επισκεπτόμαστε εθνικούς δρυμούς και να καθόμαστε τουλάχιστον τρεις εβδομάδες, ακολουθώντας τη λογική του slow travel, που λέει: ταξίδεψε λιγότερο, βίωσε περισσότερα. ~ΒΕΤΤΕR PLACES

• Η απάντηση είναι δύσκολη, αφού κάθε προορισμός έχει διαφορετικές ανάγκες. Στην Υποσαχάρια Αφρική η ανάγκη εξοικονόμησης νερού είναι τεράστια, σε αντίθεση με την Ιρλανδία ή τη Σκανδιναβία, όπου υπάρχουν άλλα θέματα με τα οποία πρέπει να ασχοληθείς. Γι’ αυτόν τον λόγο αξιολογούμε κάθε ταξίδι διαφορετικά, για να διασφαλίσουμε ότι καλύπτονται οι ανάγκες των τοπικών κοινωνιών και η προστασία του περιβάλλοντος. ~Responsible Travel

_______________________

   Πηγή: kathimerini.gr

by Αντικλείδι , https://antikleidi.com

 

Σχετικά Άρθρα

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -


- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -