Είναι άραγε αυτό το πρώτο καταγεγραμμένο τροχαίο με ζώο;

Ένα ιδιαίτερο μνημείο βρίσκεται στα αρχαία τείχη της Έδεσσας. Μια έμμετρη επιγραφή διηγείται, με συγκινητικό τρόπο, σε πρώτο πρόσωπο, σαν να μιλούσε ένα μικρό γουρουνάκι τον θάνατό του!

«χοῖρος ὁ πᾶσι φίλος, τετράπους νέος, ἐνθάδε κεῖμαι Δαλματίης δάπεδον προλιπὼν δῶρον προσενεχθείς καὶ Δυρράχιν δὲ ἐπάτησα Ἀπολλωνίαν τε ποθήσας καὶ πᾶσαν γαίην διέβην ποσὶ μοῦνος ἄλιπτος νῦν δὲ τροχοῖο βίῃ τὸ φάος προλέλοιπα Ἠμαθίην δὲ ποθῶν κατιδεῖν φαλλοῖο δὲ ἅρμα ἐνθάδε νῦν κεῖμαι τῷ θανάτῳ μηκέτ’ ὀφειλόμενος»

«Ο χοίρος, ο φίλος όλων, ο τετράποδος νέος, ενθάδε κείμαι, έχοντας αφήσει τα χώματα της Δαλματίας όπου είχα δοθεί ως δώρο. Πόθησα και πάτησα το Δυρράχιο και την Απολλωνία μόνος μου, χωρίς να μείνω πίσω, διάβηκα όλη τη γη με τα πόδια. Τώρα όμως από τροχαίο έχασα το φως της ημέρας, πάνω στη στιγμή που ποθούσα να δω την Ημαθία και την πομπή της φαλλοφορίας σε άρμα, και κείμαι εδώ μη χρωστώντας πια τίποτα στον θάνατο»

Σύμφωνα με την έμμετρη επιγραφή, ο χοίρος ξεκίνησε μαζί με τον κύριο του από τη Δαλματία και πέρασε από το Δυρράχιο, όχι όμως την Απολλωνία, τη δεύτερη αφετηρία της Εγνατίας οδού στην Αδριατική θάλασσα. Στη συνέχεια, ως πολιτιστικοί ή μάλλον θρησκευτικοί τουρίστες, ταξίδεψαν προς τη Μακεδονία που αναφέρεται ποιητικά ως Ημαθία, για να πάρουν μέρος στη μεγάλη γιορτή των Φαλλοφορίων προς τιμή του Διόνυσου, αντίστοιχων

Επειδή όμως ο χοίρος σκοτώθηκε από τους τροχούς της άμαξας, ενταφιάστηκε στην περιοχή εκτός, των τειχών της αρχαίας Έδεσσας και το ανάγλυφο τοποθετήθηκε πάνω από τον τάφο του.

Το “ανάγλυφο του χοίρου” βρέθηκε το 1968 κατά τη διάρκεια αρχαιολογικής ανασκαφής ενσωματωμένη στα υστερορωμαϊκά τείχη της Έδεσσας.

Κατατάσσεται στη σπάνια κατηγορία των αφιερωμένων σε ζώο ταφικών αναγλύφων. Είχε κτιστεί ανάμεσα στις λιθοπλίνθους του τείχους, όπως και άλλα μαρμάρινα μνημεία (βωμοί, ανάγλυφες στήλες κ.λ.π.) κατά τη· υστερορωμαϊκή επιδιόρθωσή του, που προκλήθηκε από τον κίνδυνο των βαρβαρικών επιδρομών το β’ μισό του 3ου αι.μχ

***

Γιώργος Γιώτης

Αντικλείδι , https://antikleidi.com

Αντικλείδι

Οι διαχειριστές του blog

Share
Published by
Αντικλείδι

Recent Posts

Σύγχρονη επιστήμη και αγνωσιολογία

Ένα από τα μεγαλύτερα παράδοξα της σύγχρονης επιστήμης είναι ότι ενώ συνθέτει μια ηγεμονική κουλτούρα,…

4 days ago

Η άγνοια δεν είναι δύναμη: Tι μας λέει το 1984 του Τζορτζ Όργουελ για τις ψεύτικες ειδήσεις

Από όλες τις προφητικές γνώσεις που μπορεί να βρει κανείς στο κλασικό μυθιστόρημα του Όργουελ,…

2 weeks ago

Τόλμα να γνωρίζεις. Τι είναι ο Διαφωτισμός;

Το 1784, σε ένα δοκίμιό του με τίτλο αυτή την ερώτηση: "Was ist Aufidarung?", ο…

2 weeks ago

Τάσος Λιόλιος – Επιστημονική γνώση

Υπάρχουν δύο απαραίτητα στοιχεία για τη γνώση: το υποκείμενο της γνώσης (ο γνωρίζων, ή ο…

2 weeks ago

Ένα μικρό αφιέρωμα στον Daniel Kahneman

Ένα μικρό αφιέρωμα στον συγγραφέα και ψυχολόγο Daniel Kahneman που διακρίθηκε για το έργο του…

3 weeks ago

Οι κίνδυνοι της εθελοτυφλίας

Για κάποιους είναι τόσο εύκολο να ερωτευτούν με μια ιδέα όσο και έναν άνθρωπο. Οι…

2 months ago