Εμίλ Σιοράν – Να ζεις σημαίνει να εθελοτυφλείς απέναντι στις διαστάσεις σου…

Σαν σήμερα, στις 8 Απριλίου 1911, γεννήθηκε ο μεγάλος σύγχρονος Γαλλορουμάνος στοχαστής Εμίλ Σιοράν 

Ο Αντι-προφήτης

Μέσα σε κάθε άνθρωπο υπνώττει ένας προφήτης, και όταν αφυπνίζεται το κακό στον κόσμο είναι λίγο περισσότερο…

Η τρέλα να κηρύχνουμε την αλήθεια είναι τόσο ριζωμένη μέσα μας ώστε αναδύεται από βάθη άγνωστα στο ένστικτο της αυτοσυντήρησης. Καθένας προσμένει την ώρα του για να προτείνει κάτι: αδιάφορο τι. Μπορεί να μιλήσει: αυτό αρκεί. Μας κοστίζει ακριβά ότι δεν είμαστε ούτε κουφοί ούτε μουγγοί…

Από τους βρωμόστομους ως τους σνομπ, όλοι ξοδεύουν την εγκληματική τους γενναιοδωρία, όλοι διανέμουν συνταγές ευτυχίας, οι πάντες θέλουν να ποδηγετήσουν τους πάντες: η ζωή με τους άλλους αποβαίνει ανυπόφορη, και η ζωή με τον εαυτό μας ακόμα πιο ανυπόφορη: όταν δεν παρεμβαίνουμε στις υποθέσεις των άλλων, είμαστε τόσο ανήσυχοι για τις δικές μας ώστε μεταστρέφουμε το «εγώ» μας σε θρησκεία, ή, απόστολοι από την ανάποδη, το αρνούμαστε: είμαστε θύματα του συμπαντικού παιχνιδιού…

Η αφθονία των λύσεων για τις εκφάνσεις της ύπαρξης βρίσκει το ισοδύναμό της μόνο στην κουφότητά τους. Η ιστορία: βιοτεχνία ιδεωδών…, σεληνόβλητη μυθολογία, φρενίτιδα των ορδών και των μοναχικών…, άρνηση να δούμε την πραγματικότητα όπως είναι, θανάσιμη δίψα για ουτοπίες…

Η πηγή των πράξεών μας βρίσκεται σε μιαν ασύνειδη ροπή να πιστεύουμε ότι είμαστε το κέντρο, ο Λόγος και η κατάληξη του χρόνου. Τα αντανακλαστικά μας και η υπεροψία μας μετατρέπουν σε πλανήτη το μόριο της σάρκας και της συνείδησης που είμαστε. Αν είχαμε την ακριβή αίσθηση της θέσης μας μέσα στον κόσμο, αν η σύγκριση ήταν αξεχώριστη από τη ζωή, η αποκάλυψη της ουτιδανής παρουσίας μας θα μας συνέτριβε. Αλλά να ζεις σημαίνει να εθελοτυφλείς απέναντι στις διαστάσεις σου...

Αν όλες μας οι πράξεις – από την αναπνοή μέχρι την εγκαθίδρυση συστημάτων – απορρέουν από μια ψευδαίσθηση για τη σπουδαιότητά μας, τότε κατά μείζονα λόγο από την ίδια ψευδαίσθηση απορρέει και το προφητικό ένστικτο. Ποιος θα μπορούσε να έχει την ακριβή γνώση της μηδαμινότητάς του, και θα αποτολμούσε να δράσει και να αναδειχτεί σε σωτήρα;

Νοσταλγία ενός κόσμου χωρίς «ιδεώδες», μιας αγωνίας χωρίς διδασκαλία, μιας αιωνιότητας χωρίς ζωή… Ο Παράδεισος… Αλλά δεν θα μπορούσαμε να υπάρξουμε ούτε στιγμή χωρίς να βαυκαλιζόμαστε: ο προφήτης μέσα στον καθένα μας είναι ο σπόρος της τρέλας που μας κάνει να ευτυχούμε μέσα στο κενό μας.

Ο άνθρωπος με την ιδεώδη διαύγεια, συνεπώς ο ιδεατά φυσιολογικός, δε θα έπρεπε να καταφεύγει σε κάτι έξω από το τίποτα που βρίσκεται μέσα του… Τον ακούω να λέει:

«Αποκομμένος από τον σκοπό, από κάθε σκοπό, το μόνο που διατηρώ από τις επιθυμίες και τις πίκρες μου είναι οι διατυπώσεις τους. Έχοντας αντισταθεί στον πειρασμό να βγάλω κάποιο συμπέρασμα, νίκησα το πνεύμα, όπως νίκησα τη ζωή με τη φρίκη του να ζητάω μέσα της μια λύση. Το θέαμα του ανθρώπου, – τι εμετικό! ο έρωτας, – μια συνάντηση δύο σιέλων… Όλα τα αισθήματα αντλούν το απόλυτό τους από την αθλιότητα των αδένων. Ευγένεια έχει μόνο η άρνηση της ύπαρξης, ένα χαμόγελο που σκύβει πάνω σε ερημωμένα πεδία.

(Άλλοτε είχα ένα «εγώ» τώρα πια είμαι ένα αντικείμενο… καταπίνω όλα τα φάρμακα της μοναξιάς τα φάρμακα του κόσμου δεν ήταν αρκετά ισχυρά για να με κάνουν να τον ξεχάσω. Αφού σκότωσα μέσα μου τον προφήτη, πώς μπορώ να έχω ακόμα μια θέση μεταξύ των ανθρώπων;).

Εμίλ Σιοράν

Εγκόλπιο Ανασκολοπισμού, Ο Αντι-προφήτης (απόσπασμα) – μετ. Κωστής Παπαγιώργης, Εκδ. Εξάντας