O Karl Popper, το 1945, έχοντας κατά νου τα ολοκληρωτικά καθεστώτα με τα οποία βρισκόταν σε πόλεμο ο ελεύθερος κόσμος, διατύπωσε το περίφημο “παράδοξο της ανοχής”:
Η απεριόριστη διαλλακτικότητα θα πρέπει να οδηγήσει στην εξαφάνιση της ανοχής.
Αν επεκτείνουμε την απεριόριστη ανοχή ακόμα και σ’ εκείνους που είναι αδιάλλακτοι, αν δεν είμαστε προετοιμασμένοι να υπερασπιστούμε μια ανεκτική κοινωνία από την απειλή των αδιάλλακτων, τότε οι ανεκτικοί θα αφανιστούν μαζί μ’ αυτούς η ίδια η ανοχή.
Διατυπώνοντας έτσι το παράδοξο δεν υπονοώ, λόγου χάρη, ότι θα πρέπει πάντα να ασκούμε κατασταλτικό έλεγχο στη λειτουργία των αδιάλλακτων φιλοσοφιών · ενόσω μπορούμε να τους αντιταχθούμε με λογικά επιχειρήματα και να τις κρατήσουμε σε έλεγχο με την κοινή γνώμη, η απαγόρευση λειτουργίας τους θα ήταν πράξη μεγάλης αφροσύνης.
Θα έπρεπε, ωστόσο, να αξιώσουμε το δικαίωμα να τις καταστέλλουμε, αν είναι ανάγκη, ακόμα και με δυναμικά μέτρα · γιατί εύκολα μπορεί να αποδειχθεί τελικά ότι δεν ήταν διατεθειμένες να επικοινωνήσουν μαζί μας στο επίπεδο του ορθολογικού επιχειρήματος».
Karl Popper (1945) The Open Society and Its Enemies. Ελλ. μετάφρ. Ειρήνης Παπαδάκη. Η ανοιχτή κοινωνία και οι εχθροί της. Εκδ. Παπαζήση
Ας δούμε και μια πολύ όμορφη γραφική απεικόνιση του παραδόξου από το site pictoline και μετάφραση από το info-war
Πηγή: pictoline.com
Το παράδοξο της ανοχής – από το φιλόσοφο Καρλ Πόπερ:
Θα έπρεπε μια ανεκτική κοινωνία να ανέχεται τη μισαλλοδοξία;
«Θέλετε περισσότερη ανοχή; Σεβαστείτε τις απόψεις μου!»
Η απάντηση είναι όχι.
Είναι παράδοξο, αλλά η απεριόριστη ανοχή μπορεί να οδηγήσει στην εξαφάνιση της ανοχής.
Όταν επεκτείνουμε την ανοχή σε εκείνους που είναι φανερά μισαλλόδοξοι…
«Ας τους δώσουμε μια ευκαιρία!»
…οι ανεκτικοί τελικά καταστρέφονται. Και μαζί τους και η ανοχή.
Κάθε κίνημα που διακηρύττει τη μισαλλοδοξία και το διωγμό πρέπει να τίθεται εκτός νόμου.
Όσο παράδοξο κι αν φαίνεται, το να υπερασπίζεσαι την ανεκτικότητα απαιτεί να μην ανέχεσαι τους μισαλλόδοξους.
Αντιμετωπίζοντας τους θρησκευτικούς και πολιτικούς φανατισμούς, ο John Locke θέλει να δείξει ότι οι βεβαιότητες…
Θα ξεκινήσω με εκείνη τη διάσημη, ειλικρινά ενοχλητική, σωκρατική μέθοδο: με μια ερώτηση. Ποιος από…
Μετά από χιλιάδες χρόνια διανοητικού μόχθου, φαίνεται ότι ξαναγυρίζουμε ταπεινά στον Σωκράτη. Αφού κυνηγήσαμε τις…
Τι είναι αλήθεια και πώς μπορούμε να τη γνωρίσουμε; (more…)
Ας υποθέσουμε μια Πρόταση Α: (Αυτό το αυτοκίνητο είναι Πράσινο) και την Άρνησή της, Πρόταση…
Αφορμή για αυτή την εργασία υπήρξαν δύο λόγοι: 1. To ενδιαφέρον μου για την Επικούρεια…