Που και πότε ιδρύθηκε τo Πρώτο Δημόσιο Δημοτικό Σχολείο;

Στην Τρίπολη, έξι μήνες μετά την άλωση, λειτούργησε δωρεάν το πρώτο, σε ελεύθερο έδαφος, δημόσιο ελληνικό σχολείο.

Την ίδρυσή του ανακοίνωσε η Πελοποννησιακή Γερουσία τον Μάρτιο του 1822. Στην ιδρυτική πράξη αναφέρεται ότι η Γερουσία:

Τριπολιτσα 16. 3. 1822 Σύσταση σχολείου

Η Πελοποννησιακή Γερουσία προκηρύττει ότι : Κάθε πεφωτισµένη Διοίκησις έχει χρέος να φροντίζει δια την ανατροφήν των πολιτών, δια την ηθικήν και δια την καλήν νοµοθεσίαν, καθότι δι’ αυτών ο άνθρωπος εξ απαλών ονύχων ταυτίζεται µε την αρετήν, γνωρίζει τα καθήκοντά του προς τον Θεόν, προς την πατρίδα και προς τους οµοίους του, και χειραγωγείται προς την οδόν της ευδαιµονίας. Οι Λυκούργοι και Σόλωνες επλαστούρργησαν Σωκράτας, Φωκίωνας, Θεµιστοκλέας, Αριστείδας, Δηµοσθένεις, Πλάτωνας και όλους τους αθανάτους ήρωας της Ελλάδος. Ο δε Μωάµεθ κατεβύθισε τη µητέρα της αρετής και της φιλοσοφίας εις τον ζόφον της αµάθειας, της κακοήθειας και του εγκλήµατος. […] Δια τούτο η σεβαστή Πελοποννησιακή Γερουσία, µ’ όλας τας πολυµερίµνους και κατεπιγούσας ανάγκας της πατρίδος, έλαβε πατριωτικήν κηδεμονίαν διά τήν άγωγήν τής νεολαίας προθυμουμένη να συστήση σχολείον είς αύτήν τήν πόλιν ανάλογον της παρούσης περιστάσεων , δια του διωρισµένου επί τούτου Εφόρου Αρχιµανδρίτου κυρίου Γρηγορίου Δικαίου του και Γερουσιαστού. Προσκαλεί άξίους διδασκάλους διά να διδάξουν διά τής Λαγκαστερίου μεθόδου κοινά γράμματα, ελληνικά, μαθηματικά, και πρός τούτοις τήν γαλλικήν κα’ι τήν ιταλικήν διάλεκτον, προσκαλεί δέ και τήν φιλομαθή νεολαίαν άφ’ όλην τήν Πελοπόννησον να συντρέξη έδώ διά νά διδαχθή άμισθι...»* […]

σχολείο του 1952

To σχολείο στεγάστηκε μέσα σ’ ένα τζαμί,** που μετατράπηκε σε διδακτήριο. Πρώτος δάσκαλος ο Νικήτας Νικητόπουλος, καλόγερος από τη Δημητσάνα. Μέθοδος διδασκαλίας η αλληλοδιδακτική μέθοδος, αυτή που η Γερουσία αποκαλεί Λαγκαστέριο μέθοδο, από το όνομα του Ιωσήφ Λάνκαστερ,*** ο οποίος πρώτος τη θεμελίωσε και η οποία συνίστατο στο να διδάσκονται οι μαθητές των κατωτέρων τάξεων από τους καλύτερους μαθητές των ανωτέρων τάξεων.

Δ. Χαρισιάδης, παιδί με αλφαβητάρι. 1951.

Ανάμεσα στους μαθητές αυτού του σχολείου και ο μικρότερος γιος του Κολοκοτρώνη, Κωνσταντίνος ή Κολλίνος, «ένα πολύ όμορφο παιδί, δέκα ή δώδεκα χρόνων, ντυμένο με μεγαλοπρέπεια και ζωσμένο με πιστόλες και γιαταγάνια, να τρέχει πέρα-δώθε και αυταρχικά να κυβερνάει τους συμμαθητές του, λες και ήθελε να τους αποδείξει ότι τα άρματα έχουν μεγαλύτερη δύναμη από τα γράμματα και πως η κυριαρχία των καπεταναίων ήταν, όπως του σουλτάνου, κληρονομική και αιώνια».****

«Ο Κουρέας», του Νικόλαου Γύζη

***********************************

* Άρχείον Έλληνικης Παλιγγενεσίας, μέχρι της έγκαταστάσεως της Βασιλείας, Άθήναι 1857 τ. Α ‘α 452

** Από το τουρκ. cami = ο μουσουλμανικός ναός.

*** Lancaster Joseph

**** George,Waddington^ Visitto Greecein 1823 and 1824, London 1825,τ.Α’,σ. 482.

Θεόδωρος Δ. Παναγόπουλος –  Απόσπασμα από το βιβλίο του “Τα ψιλά γράμματα της ιστορίας. “

by Αντικλείδι , https://antikleidi.com

Οι 16 διάσημοι πίνακες των σχολείων

15 διάσημοι πίνακες ζωγραφικής μαθητών και μαθητριών

Αντικλείδι

Οι διαχειριστές του blog

Recent Posts

John Locke – Δοκίμιο για την ανθρώπινη νόηση : Το βέβαιο και το πιθανό.

Αντιμετωπίζοντας τους θρησκευτικούς και πολιτικούς φανατισμούς, ο John Locke θέλει να δείξει ότι οι βεβαιότητες…

3 weeks ago

Η Τέχνη της Ευτυχίας: Ένα ταξίδι με οδηγό την αρχαία φιλοσοφία

Θα ξεκινήσω με εκείνη τη διάσημη, ειλικρινά ενοχλητική, σωκρατική μέθοδο: με μια ερώτηση. Ποιος από…

3 weeks ago

Φωτεινά Εργαλεία με σκοτεινές χρήσεις: Τα κοινά γνωσιακά υλικά της Επιστημονικής και της Συνωμοσιολογικής Σκέψης και το παράδειγμα της Νομπελίτιδας

Μετά από χιλιάδες χρόνια διανοητικού μόχθου, φαίνεται ότι ξαναγυρίζουμε ταπεινά στον Σωκράτη. Αφού κυνηγήσαμε τις…

1 month ago

Aρχαίος Σκεπτικισμός: Όταν τίποτε δεν ενοχλεί

Τι είναι αλήθεια και πώς μπορούμε να τη γνωρίσουμε; (more…)

2 months ago

Π. Ιακωβής – Ένα Πράσινο Αυτοκίνητο: Η Ασυμμετρία της Άρνησης και η Οντολογία του Όχι

Ας υποθέσουμε μια Πρόταση Α: (Αυτό το αυτοκίνητο είναι Πράσινο) και την Άρνησή της, Πρόταση…

2 months ago

Επίκουρος και ασυνείδητο: Από την αρχαία φιλοσοφία στη σύγχρονη νευροεπιστήμη και ψυχοθεραπεία.

Αφορμή για αυτή την εργασία υπήρξαν δύο λόγοι: 1. To ενδιαφέρον μου για την Επικούρεια…

3 months ago