[Στο σπίτι στη Φλωρεντία, όπου ο Γαλιλαίος θα επιδείξει στους επισκέπτες τη θεωρία του για την κίνηση της γης που φαίνεται από το τηλεσκόπιο.]
ΓΑΛΙΛΑΙΟΣ: Υψηλότατε, είμαι ευτυχής που έχω την τιμή παρουσία σας να κάμω γνωστά στους κυρίους του πανεπιστημίου Σας τα αποτελέσματα των τελευταίων ερευνών μου. […]
Ο ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: […] Κύριε Γαλιλέι, προτού ν’ ασχοληθούμε με το περίφημο κιάλι σας, θα θέλαμε να σας παρακαλέσουμε να μας παραχωρήσετε τη χαρά μιας συζητήσεως μαζί σας. Θέμα: Είναι δυνατόν να υπάρχουν τέτοιοι πλανήτες;
ΓΑΛΙΛΑΙΟΣ: Νόμιζα πως θά ’ταν αρκετό να κοιτάξετε μέσα απ’ το τηλεσκόπιο και να πεισθείτε. […]
Ο ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ: Ασφαλώς, ασφαλώς. — Γνωρίζετε, φυσικά, πως σύμφωνα με τις απόψεις των αρχαίων δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν αστέρια που να στρέφονται γύρω από ένα άλλο κέντρο, εκτός από τη γη… […]
ΓΑΛΙΛΑΙΟΣ: Τι θα έλεγε η Υψηλότης Σας, αν παρατηρούσε η ίδια με το τηλεσκόπιο αυτά τα ανύπαρκτα όσο και άχρηστα άστρα;
Ο ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ: Μπαίνει κανείς στον πειρασμό να σας απαντήσει ότι, αφού το κιάλι σας δείχνει πράγματα που δεν μπορεί να υπάρχουν, δεν πρέπει νά ’ναι και πολύ αξιόπιστο. Τι λέτε; […]
Ο ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Ασφαλώς, ασφαλώς. […]
Ο ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ: Γιατί να εμπλακούμε σε απεραντολογίες; Αργά ή γρήγορα ο κύριος Γαλιλέι θ’ αναγκαστεί ασφαλώς να συμφιλιωθεί με τα γεγονότα. Το θέμα είναι απλούστατο. Οι πλανήτες του θα έσπαζαν τον κρυστάλλινο θόλο!
ΦΕΝΤΕΡΤΣΟΝΙ: Θα ξαφνιαστείτε βέβαια, αλλά δεν υπάρχει κρυστάλλινος θόλος.
Ο ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Οιοδήποτε σχολικό βιβλίο μπορεί να σας πληροφορήσει γι’ αυτό, καλέ μου άνθρωπε.
ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ: Υψηλότατε, ο αξιότιμος συνάδελφός μου και εγώ ανατρέχομεν εις την αυθεντίαν αυτού τούτου του θείου Αριστοτέλους.
ΓΑΛΙΛΑΙΟΣ [Σχεδόν δουλικά]: Κύριοί μου, άλλο η πίστη στην αυθεντία του Αριστοτέλη κι άλλο η πραγματικότητα, […] Στο τέλος τέλος ο άνθρωπος δεν είχε και τηλεσκόπιο! […]
[Ακολουθεί συζήτηση περί Αριστοτέλους και πραγματικότητας μετά από την οποία ο Μεγάλος Δούκας και οι πανεπιστημιακοί ακόλουθοί του φεύγουν.]
ΓΑΛΙΛΑΙΟΣ [Τρέχοντας από πίσω τους]: Αν έριχναν οι κύριοι μια ματιά απ’ το τηλεσκόπιο, θά ’ταν αρκετό!
[Οι επισκέπτες φεύγουν.]
*********
(Από τη μετάφραση του Σπύρου Ευαγγελάτου, Ερμής 1991.)
Εικόνες : σκηνικά του Charles Laughton για την παραγωγή του Birmingham Repertory Theatre για το ομώνυμο έργο του 1966
Αντικλείδι , http://www.antikleidi.com/
Συναφές:
Ένα από τα μεγαλύτερα παράδοξα της σύγχρονης επιστήμης είναι ότι ενώ συνθέτει μια ηγεμονική κουλτούρα,…
Από όλες τις προφητικές γνώσεις που μπορεί να βρει κανείς στο κλασικό μυθιστόρημα του Όργουελ,…
Το 1784, σε ένα δοκίμιό του με τίτλο αυτή την ερώτηση: "Was ist Aufidarung?", ο…
Υπάρχουν δύο απαραίτητα στοιχεία για τη γνώση: το υποκείμενο της γνώσης (ο γνωρίζων, ή ο…
Ένα μικρό αφιέρωμα στον συγγραφέα και ψυχολόγο Daniel Kahneman που διακρίθηκε για το έργο του…
Για κάποιους είναι τόσο εύκολο να ερωτευτούν με μια ιδέα όσο και έναν άνθρωπο. Οι…