….σ έναν διάλογο, μεταξύ του Καλλικλή και του Σωκράτη, ο Καλλικλής υποστηρίζει ότι ευτυχία είναι η ικανότητα να είσαι ευτυχισμένος, δηλαδή να χρησιμοποιείς όλα τα διαθέσιμα μέσα για να ζωντανέψεις και να τροφοδοτήσεις τα πιο ισχυρά πάθη.
Μόνον οι ισχυρότεροι, εκείνοι που διαθέτουν όλες τις ικανότητες, τα μέσα, τα χαρίσματα, κ.λπ. μπορούν να αποκτήσουν την ευτυχία αυτή. Ο Σωκράτης, απ’ τη μεριά τον, ανταπαντάει λέγοντας ότι ζώντας μ ’ αυτόν τον τρόπο συμβαίνει ασταμάτητα με το αίσθημα τον ανεκπλήρωτου, διότι η επιθυμία είναι εκ φύσεως άπληστη. Είναι όντως πειστική η απάντηση του Σωκράτη;
—Άρα, το να επιθυμείς δεν σημαίνει ότι θες να ικανοποιηθεί η επιθυμία σου αλλά ότι επιζητάς όλο και περισσότερες επιθυμίες…
—Η επιθυμία υπάρχει όσο δεν ικανοποιείται. Όταν όμως ικανοποιηθεί τι γίνεται; Αν η επιθυμία είναι στέρηση, όπως ισχυρίζεται ο Σωκράτης στο Συμπόσιο, δεν μπορείτε παρά να επιθυμείτε ότι δεν έχετε… Πώς να είστε ευτυχισμένοι; Θέλετε να γίνετε εκατομμυριούχοι; Δεν είστε ευτυχισμένοι διότι δεν έχετε αυτό που επιθυμείτε. Κερδίζετε ένα εκατομμύριο στο λαχείο; Η ευτυχία σας είναι πρόσκαιρη: πολύ σύντομα επιθυμείτε κάτι άλλο, όπως για παράδειγμα να αγαπηθείτε ή να γίνεται δισεκατομμυριούχος. Επομένως, ο Σωκράτης και ο Καλλικλής έχουν άδικο για διαφορετικούς λόγους ο καθένας. Η αρετή δεν αρκεί για να είσαι ευτυχισμένος, ούτε η ευτυχία για να είσαι ενάρετος. Δεν είναι αυτός λόγος για να παραιτηθούμε απ’ τη μια ή την άλλη.
— Όχι όσο η επιθυμία είναι στέρηση! Ευτυχία είναι να αποκτάς ότι επιθυμείς. Αν όμως η επιθυμία είναι στέρηση, επιθυμούμε εξ ορισμού μόνον ότι δεν έχουμε: οπότε δεν έχουμε ποτέ αυτό που επιθυμούμε (μόλις το αποκτούμε παύουμε πλέον να το επιθυμούμε) κι έτσι δεν είμαστε ποτέ ευτυχισμένοι… Απ’ την άλλη, η ευτυχία μπορεί να έγκειται στην ικανοποίηση των επιθυμιών μας αν επιθυμούμε αυτό που πράττουμε ή αυτό που υπάρχει (αυτό που δεν λείπει). Αν επιθυμείτε να περπατήσετε όταν περπατάτε, να φάτε όταν τρώτε, η επιθυμία σας ικανοποιείται απολύτως και τίποτα δεν σας εμποδίζει να είστε ευτυχισμένοι. Από σας εξαρτάται αν θα παραμείνετε δέσμιοι της στέρησης, της επιθυμίας φέρ’ ειπείν που στρέφεται προς στο μέλλον (η ελπίδα), ή αν θα ξέρετε πώς να ζείτε το παρόν, δηλαδή να επιθυμείτε ότι κάνετε ή ότι απολαμβάνετε τώρα. Όλη η δυσκολία βρίσκεται στο ότι αυθόρμητα επιθυμούμε αυτό που μας λείπει: επιθυμούμε σχεδόν μόνον αυτό που δεν έχουμε, αυτό που ελπίζουμε, ενώ αυτό που μας κάνει ευτυχισμένους δεν είναι η στέρηση αλλά η απόλαυση, δεν είναι η ελπίδα αλλά η αγάπη και η δράση.
Aπόσπασμα από το βιβλίο Η ωραιότερη ιστορία της ευτυχίας – Εκδόσεις Κριτική
by Αντικλείδι , https://antikleidi.com
Συναφές:
Ένα από τα μεγαλύτερα παράδοξα της σύγχρονης επιστήμης είναι ότι ενώ συνθέτει μια ηγεμονική κουλτούρα,…
Από όλες τις προφητικές γνώσεις που μπορεί να βρει κανείς στο κλασικό μυθιστόρημα του Όργουελ,…
Το 1784, σε ένα δοκίμιό του με τίτλο αυτή την ερώτηση: "Was ist Aufidarung?", ο…
Υπάρχουν δύο απαραίτητα στοιχεία για τη γνώση: το υποκείμενο της γνώσης (ο γνωρίζων, ή ο…
Ένα μικρό αφιέρωμα στον συγγραφέα και ψυχολόγο Daniel Kahneman που διακρίθηκε για το έργο του…
Για κάποιους είναι τόσο εύκολο να ερωτευτούν με μια ιδέα όσο και έναν άνθρωπο. Οι…