Alors, c’est la guerre !

Η εις τη γαλλική γλώσσα φράση Alors, c’est la guerre, που αποδίδεται στην ελληνική «Λοιπόν, αυτό σημαίνει πόλεμος!» είναι η ιστορική φράση με την οποία δήλωσε ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Ιωάννης Μεταξάς στη διπλωματική γλώσσα, την αρνητική του στάση στο ιταλικό τελεσίγραφο που του επέδωσε ο τότε Ιταλός πρέσβης στην Αθήνα Εμμανουέλε Γκράτσι, τις πρώτες πρωινές ώρες (περί τις 03:00 π.μ) στις 28 Οκτωβρίου του 1940 στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου .

Όπως είναι γνωστό το τελεσίγραφο αυτό επέδωσε ο Ιταλός πρέσβης στην οικία του Ιωάννη Μεταξά λίγες ώρες μετά το πέρας της μεγάλης δεξίωσης που είχε δοθεί στην Ιταλική πρεσβεία. Στο τελεσίγραφο αυτό η φασιστική κυβέρνηση της Ιταλίας κατηγορούσε την ελληνική κυβέρνηση αφενός για την επιδειχθείσα ανοχή έναντι των τότε βρετανικών στρατιωτικών επιχειρήσεων στα ελληνικά χωρικά ύδατα, και αφετέρου για προκλητική δράση έναντι του αλβανικού Βασιλείου το στέμμα του οποίου είχε περάσει στον Βασιλέα της Ιταλίας, ενώ ταυτόχρονα ζητούσε την ανεμπόδιστη προέλαση των ιταλικών στρατευμάτων εντός της χώρας και την κατάληψη συγκοινωνιακών κόμβων.

Σημειώνεται όμως ότι πέρα από την ιστορική αυτή άρνηση του Μεταξά είχε προηγηθεί μια εξίσου επίσης σημαντική άρνηση αρκετό διάστημα πριν την 28η Οκτωβρίου, σε ελληνογερμανικές διαβουλεύσεις, όπως αποκαλύπτεται παρακάτω.

Το πρωί της 28ης Οκτωβρίου ο Μεταξάς κάλεσε σχεδόν όλους τους εκδότες των σημαντικότερων τότε εφημερίδων της Αθήνας όπου και τους αποκάλυψε όλο το παρασκήνιο της αρνητικής εκείνης απόφασης και της αναγκαστικής θέσης της Ελλάδας στο πλευρό των Συμμάχων. Στις απόρρητες διαπραγματεύσεις που είχαν γίνει μεταξύ Χίτλερ και ελληνικής κυβέρνησης ο Μεταξάς πιέζοντας να μάθει ποιες θα ήταν οι μικρές παραχωρήσεις που ζητούσε ο Χίτλερ «ως εραστής του ελληνικού πνεύματος» όπως ο ίδιος δήλωνε η απάντηση που πήρε ήταν μια μερική εδαφική ικανοποίηση υπέρ των Ιταλών δυτικά της Πρέβεζας και μία ομοίως υπέρ των Βουλγάρων ανατολικά της Αλεξανδρούπολης. Έτσι όπως δήλωσε ο Ι. Μεταξάς: «θα έπρεπε εμείς οι Έλληνες για ν΄ αποφύγουμε τον πόλεμο να γίνουμε εθελοντές δούλοι και να πληρώσουμε αυτή την “τιμήν” με το άπλωμα του δεξιού καρπού της Ελλάδας προς ακρωτηριασμό από την Ιταλία και του αριστερού προς ακρωτηριασμό από τη Βουλγαρία».

Συνεπώς η άρνηση στο ιταλικό τελεσίγραφο ουσιαστικά ήταν μονόδρομος, καθώς και η απόδοσή της Alors, c’est la guerre !