Το πρόβλημα του Μόντι Χολ

Κάποτε υπήρχε μια στήλη σε ένα περιοδικό που λεγόταν ρωτήστε την Μέριλιν σε ένα περιοδικό που το έλεγαν Παρείντ, στην Αμερική. Αυτή την στήλη την έγραφε η Μέριλιν Σέιβαντ και στο πρεριοδικό αναφερόταν πως είχε τον υψηλότερο δείκτη νοημοσύνης στον κόσμο σύμφωνα με το Βιβλίο Γκίνες. Στην στήλη της απαντούσε σε ερωτήσεις μαθηματικών που της έστελναν οι αναγνώστες. Το Σεπτέμβριο του 1990 κάποιος Κρείγκ Φ. Ουίτακερ, από την Κολούμπια, στην πολιτεία Μέριλαντ, της έστειλε αυτή την ερώτηση:

Βρίσκεστε σε ένα τηλεπαιχνίδι στην τηλεόραση. Στο τηλεπαιχνίδι αυτό ο στόχος σας είναι να κερδίσετε το έπαθλο, που είναι ένα αυτοκίνητο. Ο παρουσιαστής του τηλεπαιχνιδιού σας δείχνει τρεις πόρτες. Λέει πως πίσω από την μία υπάρχει και πίσω από τις άλλες, δύο κατσίκες. Σας ζητάει να διαλέξετε μια πόρτα. Εσείς διαλέγετε μία πόρτα αλλά η πόρτα δεν ανοίγει. Ύστερα ο παρουσιαστής ανοίγει μια από τις πόρτες που δεν διαλέξατε και σας δείχνει μία κατσίκα(γιατί αυτός ξέρει τι υπάρχει πίσω από τις πόρτες). Ύστερα λέει πως έχετε μία τελευταία ευκαιρία ν’ αλλάξετε γνώμη προτού ανοίξουν οι πόρτες και σας τύχει ένα αυτοκίνητο ή μία κατσίκα. Σας ρωτάει λοιπόν αν θέλετε να αλλάξετε γνώμη και να διαλέξετε την άλλη κλειστή πόρτα. Τι πρέπει να κάνετε;

Η Μέριλιν Σέιβαντ απάντησε πως πρέπει να αλλάξετε γνώμη και να διαλέξετε την τελική πόρτα, γιατί οι πιθανότητες είναι 2 προς 3 ότι πίσω από εκείνη την πόρτα θα υπάρχει ένα αυτοκίνητο.

Αν όμως χρησιμοποιήσετε την διαίσθησή σας, φαντάζεστε πως οι πιθανότητες είναι 50:50, γιατί πιστεύετε πως μπορεί πράγματι να είναι πίσω από οποιαδήποτε πόρτα.
Πολλοί άνθρωποι έγραψαν στο περιοδικό για να πουν ότι η Μέριλιν έκανε λάθος, ακόμα και όταν εκείνη εξήγησε πολύ προσεκτικά το γιατί είχε δίκιο. Το 92% της αλληλογραφίας που έλαβε σχετικά με το πρόβλημα έλεγε πως έκανε λάθος και πολλά από αυτά τα γράμματα προέρχονταν από μαθηματικούς και επιστήμονες. Αναφέρω ενδεικτικά κάποια από τα γράμματα που έλαβε:

Ανησυχώ πολύ με την γενική έλλειψη μαθηματικών ικανοτήτων από τους αναγνώστες σας. Παρακαλώ να βοηθήσετε ομολογώντας το σφάλμα σας. Δρ Ρόμπερτ Σάκς, Πανεπιστήμιο Τζορτζ Μέισον

Υπάρχει αρκετός μαθηματικός αναλφαβητισμός σε τούτη την χώρα και δεν χρειάζεται να τον αυξάνει ακόμα περισσότερο το άτομο με τον υψηλότερο δείκτη νοημοσύνης στον κόσμο. Ντροπή! Δρ Σκοτ Σμιθ, Πανεπιστήμιο της Φλόριντα

Έχω σοκαριστεί από το γεγονός ότι, αφού σας διόρθωσαν τουλάχιστον τρείς μαθηματικοί εξακολουθείτε να μην βλέπετε το λάθος σας. Κεντ Φορντ, Κρατικό Πανεπιστήμιο Ντίκινσον

Είμαι σίγουρος ότι θα λάβατε πολλές επιστολές από μαθητές λυκείου και φοιτητές. Ίσως θα έπρεπε να κρατήσετε μερικές διευθύνσεις για να σας βοηθήσουν σε μελλοντικά σας άρθρα. Δρ Ο. Ρόμπερτ Σμιθ, Κρατικό Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια

Κάνετε εντελώς λάθος… Πόσοι εξοργισμένοι μαθηματικοί χρειάζονται για να σας αλλάξουν τα μυαλά; Δρ Ε. Ρέι Μπόμπο, Πανεπιστήμιο Τζορτζτάουν

Αν όλοι αυτοί οι δόκτορες έκαναν λάθος, η χώρα μας θα βρισκόταν σε πολύ δεινή θέση. Δρ Έβερτ Χάρμαν, Αμερικανικό Ινστιτούτο Στρατιωτικών Ερευνών

Όμως η Μέριλιν Σέιβαντ είχε δίκιο. Και ιδού o τρόπος με τον οποίο μπορείτε να το αποδείξετε εξετάζοντας τις πιθανότητες νίκης επιμένοντας στην αρχική σας επιλογή ή αλλάζοντας γνώμη:

Επιμένοντας

Αν επιμείνετε στην αρχική σας απόφαση η πιθανότητα να κερδίσετε μια κατσίκα είναι 2/3 αφού οι κατσίκες είναι δύο και οι πόρτες τρείς. Έτσι οι πιθανότητες να κερδίσετε το αυτοκίνητο είναι 1/3. Γι’ αυτό σίγουρα δεν συμφέρει να επιμείνετε στην αρχική σας απόφαση.

Αλλάζοντας γνώμη
Εξετάζοντας το φαινόμενο να αλλάξετε γνώμη καταλήγουμε ότι: Οι πιθανότητες να έχετε αρχικά επιλέξει την κατσίκα είναι 2/3 και βλέποντας την κατσίκα από την ανοιχτή πόρτα αλλάζετε στην τελευταία και κερδίζετε το αυτοκίνητο. Ενώ αντίθετα οι πιθανότητες να έχετε επιλέξει αρχικά το αυτοκίνητο και αλλάζοντας να πάρετε την κατσίκα είναι 1/3.

Αυτό το βίντεο ίσως βοηθήσει περισσότερο με την πιο παραστατική απεικόνιση των από πάνω πληροφοριών:

______

Πηγές: απόσπασμα από το βιβλίο ΠΟΙΟΣ ΣΚΟΤΩΣΕ ΤΟΝ ΣΚΥΛΟ ΤΑ ΜΕΣΑΝΥΧΤΑ, Μαρκ Χάντον

To είδαμε εδώ: http://acstec.wordpress.com/

“Παίξτε” κι εσείς εδώ : http://www.math.ucsd.edu/

Αντικλείδι , https://antikleidi.com

Συναφές:

Το παράδοξο των γενεθλίων και πόσο κακοί είμαστε στην εκτίμηση του ρίσκου

Πως μπορείτε να γίνετε ειδήμων σε οτιδήποτε

Τα 10 πιο όμορφα πειράματα φυσικής

10 όρια στην ανθρώπινη αντίληψη … και πώς αυτά διαμορφώνουν τον κόσμο μας

Είναι η ιστορία προβλέψιμη;