Κική Δημουλά περί μυαλού και ελπίδος

image

“Συχνά αναρωτιέμαι αν υπήρχε η ποίηση πριν τη δημιουργία του κόσμου και του φόβου ή τη δημιούργησε η ανάγκη μας να κρυφτούμε κάπου, μόλις υποπτευθήκαμε ότι μία σκιά μας ακολουθεί παντού, σε απόσταση αναπνοής. Μία σκιά που την ονομάσαμε κίνδυνο, είπε η Κική Δημουλά, σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μουσικής με αφορμή την έκδοση της ανθολογίας ποιημάτων της με τίτλο “The Brazen Plagiarist” (Η θρασεία λογοκλόπος)*, από την Margellos World Republic of Letters (MWRL) του Yale University Press, σε αγγλική μετάφραση της Σεσίλ Ιγγλέση Μαργέλλου και της Αμερικανίδας ποιήτριας Ρίκα Λέσερ.


Υποκλίνομαι στην εθνική ποιήτρια της Ελλάδας Κική Δημουλά που είναι πια παγκόσμια“. Με τη φράση αυτή έκλεισε το βιντεοσκοπημένο μήνυμά του ο διευθυντής του Yale University Press, Τζον Ντόνατιτς.

282920_421045694631536_1825739298_n

Η Κική Δημουλά (Αθήνα, 1931) είναι σύγχρονη Ελληνίδα ποιήτρια, βραβευμένη με το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας για το 2010. Ας απολαύσουμε μερικά αποφθέγματά της:

Ποίηση

  • Από τον κόσμο των γρίφων φεύγω ήσυχη. Δεν έχω βλάψει στη ζωή μου αίνιγμα: δεν έλυσα κανένα. (Άφησα να μην ξέρω)
  • Κυνηγέ, υποπτεύομαι γιατί σκοτώνεις τα πουλιά. Τα απωθημένα σου φτερά εκδικείσαι. […] Ηρέμησε λοιπόν. Έχω κι εγώ ένα σωρό απωθημένους ουρανούς, μα δε σκοτώνω άστρα. (Εκρηκτικό πόρισμα)
  • Όλοι σε λένε κατευθείαν άγαλμα, εγώ σε λέω γυναίκα αμέσως. Όχι γιατί γυναίκα σε παρέδωσε στο μάρμαρο ο γλύπτης κι υπόσχονται οι γοφοί σου ευγονία αγαλμάτων, καλή σοδειά ακινησίας. Γιατί τα δεμένα χέρια σου, που έχεις όσους πολλούς αιώνες σε γνωρίζω, σε λέω γυναίκα. Σε λέω γυναίκα γιατ’ είσ’ αιχμάλωτη. (Σημείο αναγνωρίσεως)
  • Ρωτάς από πού ως πού γράφω τη συμπόνοια με όμικρον γιώτα. Ποιος ξέρει, θα με παρέσυρε η άπνοια, ο ανοίκειος, το ποίημα, η οίηση, το κοιμητήριο, η οικουμένη, το οικτρόν και η αοιδός επιθυμία απ’ την αρχή να ξαναγραφόταν ο κόσμος. Εξάλλου, σου θυμίζω, η συμπόνια πρωτογράφτηκε λάθος από το θεό. (Γράψε λάθος)
  • Συνδυασμοί πολλοί, αλλά πόσοι γνώρισαν τη ρηματική του «ζω» απεραντοσύνη. (Γράψε λάθος)
  • Μη μελαγχολείς την ανάστασή σου. Είδες ποτέ σου θαύμα να χάλασε χατίρι παραμυθένιας τύχης; (Η ταχεία ανάρρωση της απληστίας)
  • Από τα όνειρα που ανάθρεψα το πιο πονετικό μου: να μη γερνάω μόνη. (Απροσδοκίες)
  • Αυτάρκες είναι μόνο το μάταιον. (Καρτούν)
  • Τον έρωτα όχι, όχι εσύ, Ανάγκη, τον έρωτα τον έπλασε ο Θάνατος, από άγρια περιέργεια να εννοήσει τι είναι ζωή. (Ανώνυμο)
  • Απ’ ό,τι άργησε να ‘ρθει κι από το τι δεν ήρθε, χειρότερα μας φέρθηκε αυτό που περιμέναμε τι είναι μη γνωρίζοντας. (Άτιτλο)
  • Φυσικά κι ονειρεύομαι. Ζει κανείς μόνο μ’ ένα ξερό μισθό; (Συνέντευξις)

46321_427094347360004_1847944188_n

Συνεντεύξεις

  • Ο κόσμος πρόκοψε με ανθρώπους που εν γνώσει της ματαιότητας, για να αντεπεξέλθουν τον πόνο της ματαιότητας, δημιούργησαν. Μπορείς λοιπόν να προχωράς, αρκεί να μη γονατίζεις στη σκέψη της ματαιότητας. Όλη η ζωή μας είναι μια εκκρεμότης; Αφού είμαστε θνητοί. Επειδή είναι προσωρινός ο άνθρωπος, γίνεται ενοχλητικός και διεκδικητικός αντίπαλος. Ενώ, αν μπορούσαν να διαρκούν οι χαρές που νιώθει, θα ήταν πολύ καλύτερος. (Συνέντευξη στη Μικέλα Χαρτουλάρη, 2001)
  • Πληγώνομαι, σημαίνει, κοντά στα άλλα, αποκτώ γνώσεις. Ε, με λίγη παραπάνω μελέτη της ματαιότητας, ένα Lower σοφίας κουτσά στραβά το παίρνεις. (Συνέντευξη στη Μικέλα Χαρτουλάρη, 2001)
  • Ακόμα και τα χαρίσματά μας όταν ασκούμε, πάλι ένα μέσον βάζουμε για να κερδίσουμε κάτι. Ακόμα και το να θέλει κανείς να είναι ποιητής, είναι μια φιλοδοξία από την οποία κάτι προσδοκά. Μα και η δόξα δεν είναι μικρό ούτε και τόσο ηθικό κέρδος. (Συνέντευξη στην Όλγα Μπακομάρου, 2002)
  • Ο έρωτας δε θέλει χρόνο. Θέλει ταχύτητα. (Συνέντευξη στην Εύη Κυριακοπούλου, 2008)
  • Η αγάπη είναι ένα θύμα του σωματέμπορα εγωισμού μας. (Συνέντευξη στην Εύη Κυριακοπούλου, 2008)
  • Η προδοσία είναι από τις πιο φοβισμένες και σπασμωδικές ενέργειες της αυτοσυντήρησης. Άρα, [είναι] φύση μας. (Συνέντευξη στη Βίκυ Φλέσσα, 2009)
  • Εκδίκηση είναι να επιτευχθεί μέσα σου η αλλαγή. Εσύ να σηκώσεις το μαχαίρι σχεδόν εναντίον σου. (Συνέντευξη στη Βίκυ Φλέσσα, 2009)
  • Ανώτερες σπουδές: η μακρά ζωή μου κοντά στον ποιητή Άθω Δημουλά. Χωρίς εκείνον, είμαι σίγουρη ότι θα είχα αρκεστεί σε μια ρεμβαστική, αμαθή τεμπελιά, προς την οποίαν, ίσως και σοφά, ακόμα ρέπω. Του οφείλω το λίγο έστω που της ξέφυγα, την ατελή έστω μύησή μου στο τι είναι απλώς φωνήεν στην ποίηση και τι είναι σύμφωνον με την ποίηση, του οφείλω ακόμα την πικρότατη δυνατότητα να μπορώ σήμερα, δημόσια, να το μνημονεύω εις επήκοον της πολυπληθούς λήθης. (Αυτοβιογραφικό σημείωμα)
  • Αν κάποιος την ώρα που διαβάζει ένα ποίημα πει «έτσι νιώθω κι εγώ» κι αν υποθέσουμε ότι αυτό τον βοηθάει, είναι για πέντε λεπτά. Τα επόμενα πέντε λεπτά περιμένει η ζωή απ’ έξω με το ντουφέκι της και τους πυροβολισμούς της. Και η ποίηση δεν μπορεί να προκαλέσει αφλογιστίες, ούτε αλεξίσφαιρο είναι η ποίηση.

Aπόσπασμα από την τηλεοπτική εκπομπή “Η ζωή είναι αλλού” της Εύης Κυριακοπούλου όπου η μεγάλη ποιήτρια μιλά  περί Μυαλού, Ελπίδας και Αγάπης,  ενώ στο τέλος μας  διαβάζει κι ένα ελπιδοφόρο ποιήμα της

*
Το βιβλίο, που στάθηκε αφορμή για την πρόσφατη φιλοξενία της μεγάλης μας ποιήτριας στο πρωτοσέλιδο της International Herald Tribune με ένα εγκωμιαστικό άρθρο με τίτλο “Το σκοτεινό όραμα της Ελληνίδας ποιήτριας” και αναδημοσιεύθηκε στους New York Times, έχει επιλεγμένα ποιήματα και από τα 13 βιβλία της, προλογίζεται από την ίδια και συνοδεύεται από μεταφραστικό σημείωμα της Ρίκα Λέσερ, καθώς και από εκτενή εισαγωγή, χρονολόγιο και βιβλιογραφία της Σεσίλ Ιγγλέση Μαργέλλου.

______

 Πηγές: Βικιφθέγματα , nooz.gr , youtube

Αντικλείδι , https://antikleidi.com

Συναφές:  

Λ. Παπαδόπουλος – «Εκτός από τη χώρα μας, χάλασε κι ο λαός μας» 

«Το Παράπονο» του Ελύτη 

Αλκίνοος Ιωαννίδης: Δεν έχει ανάγκη η κοινωνία μας από στείρο και τυφλό μίσος 

Όσο μας τρομάζει η μορφή του τέρατος… Μάνος Χατζιδάκις 

Μάρκ Μαζάουερ: »Η ελληνική κοινωνία θρυμματίστηκε» 

Αρβελέρ: Μια άλλη ζωή θα ήταν σωστή αντίδραση

Σχετικά Άρθρα

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -


- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -