Οι παγίδες της στατιστικής έρευνας: 1. Ποσοστά καισαρικών ανά τον κόσμο


Γνωρίζουμε όλοι ότι το ποσοστό των καισαρικών στην Ελλάδα είναι από τα υψηλότερα, αν όχι το υψηλότερο, στις ανεπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες. Γνωρίζουμε επίσης ότι η καισαρική είναι μια σχετικά απλή και γρήγορη εγχείρηση που όταν διεξάγεται σωστά σώζει τις ζωές πολλών μαμάδων και παιδιών. Πολλοί είναι εναντίον της “καισαρικής από επιλογή”, που μπορεί να γίνει είτε για ψυχολογικούς είτε για αισθητικούς λόγους. Και, τέλος, πολλές γυναίκες αισθάνονται ότι ο γυναικολόγος τους τους στέρησε το θαύμα του φυσιολογικού τοκετού, μόνο και μόνο για τη δική του διευκόλυνση. 

Θα σας δώσω σήμερα ένα παράδειγμα του πώς χρσιμοποιούνται τα αποτελέσματα στατιστικών ερευνών για να παρουσιάσουν μονομερή ή ελλιπή στοιχεία, και να καταλήξουν σε συμπεράσματα τα οποία πιθανόν να μη συμβαδίζουν με την πραγματικότητα. Πριν το κάνω αυτό θα σας πω ότι είμαι κι εγώ μαμά, έχω κάνει καισαρική για λόγους που θεωρούσαμε και οι γιατροί μου και εγώ σοβαρούς, και παρόλα αυτά αισθάνομαι μειονεκτικά που δεν μπόρεσα να φέρω το παιδί μου στον κόσμο φυσιολογικά. Η παρακάτω ανάλυση όμως που θα κάνω θα αφήσει κατά μέρος τα προσωπικά μου συναισθήματα, και θα επικεντρωθεί σε αυτά που θεωρώ τα σημαντικότερα σημεία στο “καυτό” θέμα των καισαρικών, που συζητείται ευρέως στα διαδικτυακά μπλογκς γονέων. Θα προσπαθήσω να δώσω παραδείγματα του πόσοι παράγοντες μπορούν να παραμεληθούν όταν κοιτάζουμε ένα διάγραμμα που προέρχεται από μια στατιστική έρευνα, και του πόσο προσεκτικοί πρέπει να είμαστε στην ερμηνεία οποιωνδήποτε τέτοιων δεδομένων.

Πρόσφατα διάβασα ένα άρθρο που αποκαλούσε τους Έλληνες γυναικολόγους “εγκληματίες” λόγω των εξωφρενικών ποσοστών καισαρικών στην Ελλάδα (κάντε κλικ εδώ για να δείτε το άρθρο). Το άρθρο αυτό χρησιμοποιεί στοιχεία μιας στατιστικής ανάλυσης (την οποία θα βρείτε εδώ) των γεννήσεων στην Ελλαδα. Κατ’ αρχάς η δημοσίευση του ιατρού Ηλία Μοσιάλου και των συνεργατών του φαίνεται πράγματι να δίνει μια σωστή επιστημονική ανάλυση του φαινομένου. Μάλιστα οι πίνακες που δίνουν οι ερευνητές στο άρθρο τους καταδεικνύουν ότι οι καισαρικές αυξάνονται όσο κανείς ανεβαίνει στα μεγαλύτερα εισοδήματα και στους ακριβότερα ασφαλισμένους (ιδιωτική ασφάλιση), και δείχνουν εντυπωσιακές διαφορές: ενώ μεταξύ μεταναστών οι καισαρικές είναι περίπου σε επίπεδα ανάλογα της Γερμανίας, Αυστρίας, Ελβετιας, Ισπανίας και Ιρλανδίας, μεταξύ των Ελληνίδων μαμάδων οι καισαρικές ανέρχονται στο 50%! Επίσης μεταξύ των ιδιωτικά ασφαλισμένων οι καισαρικές αποτελούν την συντριπτική πλειοψηφία, κάτι το οποίο δίνει μια ένδειξη ως προς την οικονομική σκοπιμότητα πολλών από τις καισαρικές. Ωστόσο, ο ίδιος ο τίτλος του άρθρου μας λέει ότι η έρευνα βασίστηκε σε στοιχεία από 3 νοσοκομεία. Θα ήταν μια αρκετά τολμηρή γενίκευση αν ισχυριζόμασταν ότι τα τρία αυτά νοσοκομεία μπορούν να αντιπροσωπεύσουν όλη την Ελλάδα. Πώς επιλέχθηκαν αυτά τα 3 νοσοκομεία; Ήταν τυχαία, ήταν μήπως τα νοσοκομεία στα οποία είχαν πρόβαση οι ερευνητές, ή μήπως – αν είμαστε υπερβολικά καχύποπτοι – ήταν νοσοκομεία στα οποία “προτιμούν” οι γιατροί να κάνουν καισαρικές; Μην με παρεξηγείτε, δεν λέω ότι οι ερευνητές είχαν συγκεκριμένη πρόθεση. Λέω ότι δεν μπορούμε ποτέ να αποδεχόμαστε τα αποτελέσματα κάποιας στατιστικής έρευνας χωρίς να έχουμε όλες ανεξαιρέτως τις πληροφορίες σχετικά με την επιλογή του υπό ανάλυση δείγματος. Και αν αυτά τα τρία νοσοκομεία επιλέχθηκαν τυχαία, εξακολουθούν να είναι μόνο τρία νοσοκομεία, και όχι όλα τα νοσοκομεία της Ελλάδος. Δεν γνωρίζω αν οι γέννες σε αυτά αποτελουν ικανό στατιστικό δείγμα για όλες τις γέννες στον Ελλαδικό χώρο. Μπορεί και σε αυτό το φαινόμενο να υπάρχουν γεωγραφικές τάσεις, π.χ. στην Αθήνα να γίνονται πολλές καισαρικές και στο Ηράκλειο να γίνονται πολύ λίγες. Με λίγα λόγια, τα συμπεράσματα που μπορούμε να βγάλουμε από αυτό το άρθρο καλύτερα να μη γενικεύονται και να μην υπεραπλουστεύονται, αλλά να παρουσιάζονται ως ενδείξεις (και όχι ως αποδείξεις) ενός φαινομένου.

Ας πάμε λοιπόν στο αρχικό διαδικτυακό άρθρο, το οποίο απλώς παρουσιάζει το στατιστικό νούμερο 50% σε σύγκριση με τα στατιστικά της υπόλοιπης Ευρώπης. Σε αυτό λοιπόν αναφέρεται το “ιδανικό ποσοστό των καισαρικών” σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) το οποίο έχει καθοριστεί στο 10-15%.

Σας προτρέπω όταν διαβάζετε ή ακούτε για ένα τέτοιο “ιδανικό” ποσοστό να είστε καχύποποι: από ποια έρευνα προήθλε το ποσοστό 10-15%; Σε ποια χώρα και σε ποια ιστορική περίοδο; Σε ποιο σύστημα υγείας, και με ποια κριτήρια είναι αυτό το ιδανικό ποσοστό; Εγώ, για παράδειγμα, θα χαρακτήριζα “ιδανικό” το ποσοστό το οποίο ελαχιστοποιεί την βρεφική και μητρική θνησιμότητα, υπό νοσοκομειακές συνθήκες περίθαλψης ανάλογες με αυτές της Δυτικής Ευρώπης (και τις δικές μας). Ας επανεξετάσουμε λοιπόν την σύσταση 10-15% του ΠΟΥ: αυτή η σύσταση έγινε το 1985. Ποιο ήταν το διεθνές ποσοστό καισαρικών πριν από 27 χρόνια; Ποια ήταν τα μέτρα σύγκρισης; Αν π.χ. το 1985 το ποσοστό 15% ήταν το υψηλότερο δυνατό που μετρήθηκε σε οποιαδήποτε χώρα, τότε κανένας ερευνητής δεν είχε τρόπο να γνωρίζει αν περαιτέρω αύξηση του ποσοστού φέρνει ακόμα μικρότερη μητρική και βρεφική θνησιμότητα. Επομένως η σύσταση αυτή είναι πεπαλαιωμένη και πιθανώς να χρειάζεται αναθεώρηση.

Τα νέα στοιχεία στα οποία θα πρέπει να βασιστεί μια νέα σύσταση του ΠΟΥ σήμερα υπάρχουν: μία διεθνής έρευνα έδειξε ότι, ενώ σχετικά μεγάλη θνησιμότητα συσχετίζεται με χώρες που έχουν και πολύ χαμηλά και πολύ υψηλά ποσοστά καισαρικών, η χαμηλότερη δυνατή θνησιμότητα συσχετίζεται αποκλειστικά με ανεπτυγμένα συστήματα υγείας και ποσοστά καισαρικών γύρω στο 20-25%. Μία άλλη έρευνα έδειξε ότι, σε χώρες υψηλού βιοτικού επιπέδου (μετρίου έως υψηλού κατά κεφαλήν εισοδήματος) το ποσοστό των καισαρικών δεν είχε καμία συσχέτιση με τη μητρική και βρεφική θνησιμότητα. Δεδομένου του ότι η Ελλάδα και στις χώρες με αρκετά υψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα συγκαταλέγεται και στις χώρες με ανεπτυγμένο σύστημα υγείας (ναι, είμαστε ακόμα και στις δύο αυτές κατηγορίες – η κατάστασή μας δε συγκρίνεται με την υποσαχάρια Αφρική ή την Κίνα), δεν υπάρχει κανένας λόγος να υποθέτουμε ότι το μεγάλο ποσοστό καισαρικών στην Ελλάδα συνεπάγεται περισσότερους θανάτους ή είναι για κάποιον ιατρικό λόγο “εγκληματικό” – θα μπορούσαμε μόνο να ισχυριστούμε ότι το “έγκλημα” συνίσταται σε … ασφαλιστική απάτη, δεδομένου ότι οι καισαρικές πληρώνονται ακριβά από τα ταμεία και τις ασφαλιστικές εταιρείες!


Ποιο είναι λοιπόν το ελλιπές στοιχείο στον παραπάνω χάρτη της Ευρώπης με τα ποσοστά καισαρικών; Μα φυσικά, λείπει ένας δεύτερος χάρτης στον οποίο θα μας δίνονται τα ποσοστά της μητρικής και βρεφικής θνησιμότητας! Η δήλωση “στην Ελλάδα γίνονται οι διπλάσιες καισαρικές από ό,τι στην Ισπανία ή στη Γερμανία” δεν σημαίνει απολύτως τίποτε, αν κανείς δεν δείξει ότι οι επιπλέον καισαρικές είναι πράγματι βλαβερές. Τα στοιχεία σήμερα δείχνουν ότι οι παραπάνω καισαρικές μάλλον δεν είναι βλαβερές (και το μεταφέρω αυτό με επιφύλαξη, γιατί, όπως είπα, είναι πολύ δύσκολο κανείς να έχει όλα τα δεδομένα), μπορεί όμως να είναι περιττές. Στην περίπτωση αυτή, νομίζω ότι το “έγκλημα” των ιατρών είναι η τρομοκρατία των μαμάδων με πλαστούς κινδύνους για τις ίδιες και το νεογνό και ο εξαναγκασμός τους σε καισαρικές τις οποίες εκείνες μπορεί να μην ήθελαν. Κάτι το οποίο είναι ασφαλώς μεμπτόν και πρέπει να το καταπολεμήσουμε. Αλλά το επιχείρημα πάει και προς την άλλη κατεύθυνση: αν υποθέσουμε ότι οι μη αναγκαίες καισαρικές δεν είναι απαραιτήτως βλαβερές, τότε γιατί να στηλιτεύουμε τις μαμάδες που ίσως από επιλογή να θέλουν να κάνουν καισαρική;

Εκτός αυτού, ο παραπάνω χάρτης της Ευρώπης έχει φτιαχτεί με τον συγκεκριμένο τρόπο για λόγους εντυπωσιασμού: η παρουσίαση όλων των χωρών με χρώματα από κίτρινο έως κόκκινο, και ένα… δραματικό μαύρο με τα κεφαλαία γράμματα GREECE – χωρίς να αναφέρεται ποσοστό όπως στις άλλες χώρες! Από τα αποτελέσματα της έρευνας των ιατρών δεν μπορεί να εξάγει κανείς ένα γρήγορο συμπέρασμα σχετικά με το ποιο είναι το συνολικό ποσοστό των καισαρικών στην Ελλάδα. Δίνεται μία τιμή για τα δύο δημόσια νοσοκομεία και μία άλλη για το ιδιωτικό, αλλά το τελικό ποσοστό είναι μεταξύ των δύο, και εξαρτάται από την αναλογία γεννήσεων σε ιδιωτικά και δημόσια νοσοκομεία. Από τα δεδομένα είναι φανερό ότι το τελικό ποσοστό είναι μικρότερο του 50% και μάλλον πιο κοντά στο 45%, εκτός και αν το συντριπτικό ποσοστό των γυναικών γεννούν σε ιδιωτικά μαιευτήρια (κάτι αρκετά απίθανο). Εκτός αυτών, το εύρος των διάφορων ποσοστιαίων περιοχών στον χρωματισμένο χάρτη (5.6-11.6%, 11.6%-17.4% κτλ) δεν έχει κάποια συνέπεια: άλλα χρώματα έχουν εύρος μικρότερο των 5 ποσοστιαίων μονάδων, και άλλα (όπως το σκούρο κόκκινο της ιταλίας) μεγαλύτερο των 10 ποσοστιαίων μονάδων. Ποια είναι η σκοπιμότητα ενός τόσο παράξενου και ασυνεπούς διαχωρισμού; Έχω φτιάξει και δει στην επιστήμη μου αρκετά τέτοιου τύπου διαγράμματα για να μου φαίνεται αρκετά παράξενη (και παραπλανητική στο μάτι) αυτή η επιλογή. Και ποια είναι η σκοπιμότητα του να μην περιλάβει κανείς την Ελλάδα απλώς στο επόμενο χρώμα – θα ήταν ίσως ένα σκουροκόκκινο-καφέ, αλλά ας μη διαφωνήσουμε σε αυτό – με εύρος, π.χ. από 41,9% έως 50%, σε συνέπεια με το υπόλοιπο διαγραμμα; Η απάντηση είναι απλή: δραματοποίηση.

Άλλο ένα επιχείρημα εναντίον των καισαρικών είναι ότι η μητρική θνησιμότητα ανάμεσα στις γυναίκες με καισαρική είναι διπλάσια έως τετραπλάσια από τη θνησιμότητα μετά από φυσιολογικό τοκετό. Για άλλη μια φορά, αυτό από μόνο του δε λέει τίποτα: από τη μία δεν ξέρουμε ποια θα ήταν η θνησιμότητα ανάμεσα στις γυναίκες που έκαναν καισαρική αν καμία τους δεν είχε κάνει την εγχείρηση. Ή μάλλον ξέρουμε: θα ήταν πολύ, πολύ μεγαλύτερη, εξαιτίας κάποιων από τους λόγους που και πριν από 200 χρόνια προκαλούσαν το θάνατο περίπου μίας στις 10 γυναίκες στον τοκετό και που σήμερα μπαίνουν κατευθείαν στο χειρουργείο – όπως π.χ. η ισχιακή προβολή. Για το λόγο αυτό η παραπάνω σύγκριση δεν έχει κανένα νόημα, παρά μόνο το ότι έχουμε μειώσει δραματικά το ποσοστό θνησιμότητας των γυναικών στη γέννα τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά δεν το έχουμε φτάσει στο μηδέν (στο οποίο ωστόσο είμαστε πολύ κοντά!).

Υπάρχουν και άλλα πολλά θέματα σχετικά με τον τοκετό τα οποία έρχονται και φεύγουν από την εκάστοτε “μόδα”, και τα οποία δεν θα αναλύσω εδώ. Ελπίζω ωστόσο να πέτυχα τον σκοπό της επίδειξης του πώς ένα αληθές αλλά ελλιπές επιχείρημα μπορεί να δώσει λανθασμένες εντυπώσεις. Ελπίζω να σας έδειξα ότι δεν θα πρέπει να αποδέχεστε αδιαμαρτύρητα κάποια έρευνα χωρίς να εξετάζετε ποια στοιχεία δεν σας παρουσιάζονται τα οποία πιθανώς να έπαιζαν καθοριστικό ρόλο στην ερμηνεία της, και το ότι ένα ηχηρό όνομα – Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας! – δεν είναι εγγύηση για την μετάδοση απολύτως αξιόπιστων πληροφοριών. Ελπίζω να καταλάβατε τον λόγο για τον οποίο πρέπει πάντα να αναζητούμε πολλές πηγές και να αναλογιζόμαστε τις ερμηνείες των αποτελεσμάτων μιας έρευνας. Και, τέλος, να έχετε πάντα υπόψιν σας ότι για κάθε έρευνα που δίνει ένα αποτέλεσμα, θα υπάρχει σίγουρα κάποια που δίνει το αντίθετο συμπέρασμα. Το μυστικό είναι η σωσή αξιολόγηση όλων των παραγόντων που μπορούν να επηρεάζουν την έκβαση κάθε πειράματος, κάτι που είναι εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση σε όλους τους κλάδους της επιστήμης.

   Ιωάννα – Φυσικός και μαμά

by Αντικλείδι , https://antikleidi.com

 

Σχετικά Άρθρα

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -


- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

5 CommentsΣχολιάστε

  • Συμφωνώ μαζί σας ότι οποιαδήποτε γενίκευση έχει “δραματικό” τόνο. Ωστόσο, πρέπει να λάβετε υπόψη ότι η γέννηση με καισαρική τομή είναι όντως συχνότερη (στατιστικά σημαντική) έστω σε αυτά τα 3 νοσοκομεία και σίγουρα υποδηλώνει μία (στατιστική) τάση των ελληνίδων γυναικών.
    Όπως και να έχει, όμως, νομίζω ότι στέκεστε στο δέντρο όταν το υπόλοιπο δάσος καίγεται ολοσχερώς. Δηλαδή, πιστεύετε ότι η προτροπή των ιατρών και μαιευτήρων για καισαρική είναι ανιδιοτελής και ενδιαφέρονται αποκλειστικά για την μείωση της μητρικής και νεογνικής θνησιμότητας???
    Νομίζω ότι το συγκεκριμένο άρθρο δεν πρέπει να το ερμηνεύσουμε εγείροντας τα πατριωτικά μας συναισθήματα αλλά προβληματίζοντας για λίγο τους εαυτούς μας, που για ακόμα μια φόρα μας “πιάνουν κότσο”!!!

    • Όχι, δυστυχώς δεν πιστεύω ότι η προτροπή των γιατρών είναι αγνή και ιδιοτελής … Αυτό το δείχνει το γεγονός ότι 60% των ιδιωτικά ασφαλισμένων γυναικών γεννούν με καισαρική ενώ μόλις 25% των αλλοδαπών, όπως δείχνει η έρευνα. Όπως και να’χει ήθελα να εφιστήσω την προσοχή σε ένα σημαντικό πράγμα (πώς παρουσιάζονται δεδομένα και “δεδομένα”), κάτι το οποίο δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει και κάτι άλλο σημαντικό να καταλάβουμε από το άρθρο…

  • Πράγματι, οι παρατηρήσεις σας για την προσπάθεια δραματοποίησης του θέματος είναι εύστοχες. Παρομοίως και το στατιστικό δείγμα είναι περιορισμένο. Ωστόσο, μην κρυβόμαστε πίσως από το δάχτυλό μας. Εγώ, τουλάχιστον, ακούω πλέον για ελάχιστες περιπτώσεις φυσιολογικού τοκετού. Η ίδια φάμπρικα που λειτουργεί για το θηλασμό, ο οποίος σταματά σκανδαλωδώς γρήγορα στη χώρα μας σε σχέση με το εξωτερικό, υφίσταται και για τις καισαρικές. Από την άλλη, βέβαια, τα ποσοστά μητρικής θνησιμότητας στην Ελλάδα, σύμφωνα με το CIA Factbook για το 2010 είναι από τα χαμηλότερα παγκοσμίως. Αυτό είναι κάτι το οποίο αξίζει να ερευνηθεί.

  • 10 άχρηστες καισαρικές είναι προτιμότερες από 1 νεκρό μωράκι ή μητέρα (από λανθασμένη αποφυγή επέμβασης). Ως μητέρα και 1% να μου έλεγε ο γιατρός μου ότι υπάρχει πιθανότητα να πάει κάτι στραβά στον τοκετό, δε θα έκανα δεύτερη σκέψη. Το όλο θέμα είναι να γίνει σωστή επιλογή του μαιευτήρα. Όταν φτάσεις στον τοκετό, το μόνο που μπορεί μια μητέρα να κάνει είναι να εμπιστευτεί τον εαυτό της και το παιδί της στα χέρια του γιατρού της. Σημειωτέον, έχω γεννήσει φυσιολογικά.

  • Καθότι μου έκανε την τιμή να με αναφέρει ένα άρθρο της Κας Ι.Αρκά, θεωρώ σωστό να προσθέσω μια παράγραφο ειδικά για αυτήν. Αρχίζει πχ με την εξής παρανοϊκή πρόταση: “Γνωρίζουμε όλοι ότι το ποσοστό των καισαρικών στην Ελλάδα είναι από τα υψηλότερα, αν όχι το υψηλότερο, στις ανεπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες.” Ωπα. Αν το ‘γνωρίζουμε όλοι’ είναι το υψηλότερο, από τα υψηλότερα και σε ποιές χώρες ακριβώς; Αριστούργημα νερόβραστης κολοκυθόπιτας, όπου προσπαθεί με ψευτοεπιστημονικό πασάλειμμα να αναδειχθεί σε ειδικός η συγγραφέας! ΑΝ υπάρχουν συγκεκριμένα επιχειρήματα, στατιστικά ή νούμερα ας τα παραθέσει. Αυτό προσπάθησα να κάνω στο παρακάτω άρθρο πριν πολλά χρόνια που το έγραψα.

    Στη δεύτερη παράγραφο ακολουθεί το σύστημα Trump. Δηλαδή “εγώ δεν ξέρω, απλά ρωτάω” με καταπληκτικές αντικρουόμενες προτάσεις όπως αυτή “ήταν νοσοκομεία στα οποία “προτιμούν” οι γιατροί να κάνουν καισαρικές; Μην με παρεξηγείτε, δεν λέω ότι οι ερευνητές είχαν συγκεκριμένη πρόθεση. ” Τι ακριβώς λέτε καλή μου κυρία λοιπόν; Γιατί με ερωτήματα δεν προχωράει ούτε η λογική ούτε η επιστήμη. A priori, ΚΑΘΕ έρευνα πρέπει να θέση μια υπόθεση εργασίας και μετά να την εξετάσει. Εσείς ποια θέτετε ως “καλύτερη”;

    Μετά τολμάει να βάλει το δικό μου γραφικό και να προσπαθήσει να το γκρεμίσει, πάλι με αοριστίες και ερωτήματα ενώ αναφέρω ξεκάθαρα την πηγή των δεδομένων. Αν είχε καλύτερο και αφού έχει το θάρρος σε αυτήν την περίπτωση να πει κάτι συγκεκριμένο, ότι δηλαδή “Εγώ, για παράδειγμα, θα χαρακτήριζα “ιδανικό” το ποσοστό το οποίο ελαχιστοποιεί την βρεφική και μητρική θνησιμότητα, υπό νοσοκομειακές συνθήκες περίθαλψης ανάλογες με αυτές της Δυτικής Ευρώπης (και τις δικές μας).” Εύγε! Για να δούμε λοιπόν το δικό σας γράφημα με αυτή την παραδοχή. Έτσι προχωράει η γνώση. Ξεκάθαρη θέση, ξεκάθαρα δεδομένα. Α, τι; Δεν έχει γράφημα, έχει πάλι πασάλειμμα και αλλαγή θέματος…

    Το κόλπο γκρόσο όμως το φυλάει για το συμπέρασμα. Όπου αντί να χτίσει λογικό συνεπακόλουθο πετάει το καταπληκτικό “δεν υπάρχει κανένας λόγος να υποθέτουμε ότι το μεγάλο ποσοστό καισαρικών στην Ελλάδα συνεπάγεται περισσότερους θανάτους ή είναι για κάποιον ιατρικό λόγο “εγκληματικό”” Αριστούργημα! Δηλαδή μόνο ο θάνατος είναι “έγκλημα”. Καθότι η αρθρογράφος είναι ειδική με θεία πρόσβαση στην αλήθεια, ξέρει ότι η καισαρική δεν έχει κανένα απολύτως αρνητικό αντίκτυπο στη μητέρα, το παιδί ή αλλού στην κοινωνία. Τόσο απλά. Αν δεν έχει πολιτευτεί ακόμα, συνιστώ να το κάνει σύντομα γιατί μόνο σε πολιτικούς έχουμε δει τέτοια προσέγγιση! Για τηλεπαράθυρο το “Η δήλωση “στην Ελλάδα γίνονται οι διπλάσιες καισαρικές από ό,τι στην Ισπανία ή στη Γερμανία” δεν σημαίνει απολύτως τίποτε, αν κανείς δεν δείξει ότι οι επιπλέον καισαρικές είναι πράγματι βλαβερές.” Ωπα. Τη μια στιγμή συγκρίνει την Ελλάδα με αυτές τις χώρες, την επόμενη δεν βλέπει πρόβλημα να έχουμε διπλάσιες καισαρικές.

    Ιδιαίτερα διασκέδασα και την γραφιστική προσέγγιση. “Και ποια είναι η σκοπιμότητα του να μην περιλάβει κανείς την Ελλάδα απλώς στο επόμενο χρώμα – θα ήταν ίσως ένα σκουροκόκκινο-καφέ, αλλά ας μη διαφωνήσουμε σε αυτό – με εύρος, π.χ. από 41,9% έως 50%, σε συνέπεια με το υπόλοιπο διαγραμμα; Η απάντηση είναι απλή: δραματοποίηση.” Helloooo? Γραφικό είναι σε άρθρο για την ΕΛΛΑΔΑ και τις καισαρικές. ΠΡΟΦΑΝΩΣ και θα δώσω έμφαση και χρωματικά σε αυτήν. Δεν είμαι γραφίστας, αν θέλετε κάντε δικό σας γράφημα καλύτερο να δούμε τι θέλετε να πείτε και αν το κάνατε καλύτερα. Γιατί μόνο λόγια και χοντρά μη λογικά λόγια βλέπω εδώ.

    Κλασσικά σε τέτοια άρθρα τύπου “τι φοβερή επαγγελματίας που είμαι, τα ξέρω όλα, προσλάβετέ με” στο τέλος οι γενικεύσεις πάνε σύννεφο. Διαβάζουμε δηλαδή ότι στην Ελλάδα “έχουμε μειώσει δραματικά το ποσοστό θνησιμότητας των γυναικών στη γέννα τις τελευταίες δεκαετίες” και αφήνει να εννοηθεί ότι αυτό είναι λόγω καισαρικών. Αντί να σας κάνει να ΣΚΕΦΤΕΙΤΕ, σας αποβλακώνει με μια ακόμα γενίκευση. Γιατί αν ήταν έτσι απλά, άλλες χώρες με λιγότερες καισαρικές θα έπρεπε να έχουν περισσότερη θνησιμότητα νεογέννητων. Ε, δεν έχουν. Ούτε σε παιδική χαρά μεταξύ ανθρώπων που δεν έχουν δει απέξω πανεπιστήμιο δεν στέκει το συμπέρασμα στο τέλος ότι “για κάθε έρευνα που δίνει ένα αποτέλεσμα, θα υπάρχει σίγουρα κάποια που δίνει το αντίθετο συμπέρασμα.” Όχι, καλή μου κυρία. Η επιστήμη δεν δουλεύει έτσι. Ούτε οι καισαρικές. Αν θέλετε (ορθώς) να δώσετε στο αναγνωστικό κοινό και άλλα πράγματα να σκεφτούν γύρω από αυτό το πολύπλοκο θέμα (άλλωστε το δικό μου άρθρο προφανώς ήταν μόνο μια όψη, έχω γράψει κι άλλα με άλλες όψεις του ίδιου ζητήματος) τότε μπορείτε να το κάνετε με το σπαθί σας, όχι με λάσπη.