Το 127 ή 126 π.Χ. ο Κλειτόμαχος έγινε διευθυντής (σχολάρχης) της Ακαδημίας του Πλάτωνα, στην Αθήνα. Ήταν ένας πολυγραφώτατος φιλόσοφος, με πάνω από 400 βιβλία στο ενεργητικό του (σύμφωνα με τον Διογένη Λαέρτιο), που κυρίως πραγματεύονταν τον σκεπτικισμό που είχε αναπτυχθεί στη λεγόμενη ‘Νέα Ακαδημία’, σε μεγάλο βαθμό από τον δάσκαλό του (και πρώην διευθυντή της Ακαδημίας), Καρνεάδη τον Κυρηναίο. Το έργο του επηρρέασε το σκέψη Ελλήνων και Ρωμαίων φιλοσόφων, ενώ πέθανε το 110 ή 109 π.Χ., αφήνωντας τον Φίλωνα τον Λαρισαίο ως διάδοχό του στην Ακαδημία.
Ο Κλειτόμαχος, όμως, δεν ήταν ούτε Αθηναίος, ούτε Λαρισαίος, ούτε καν Κυρηναίος. Γεννήθηκε το 187 ή 186 π.Χ. στη Καρχηδόνα και το αρχικό του όνομα ήταν Χασντρουμπάλ. Το 146 π.Χ. οι Ρωμαίοι κατέστρεψαν συθέμελλα τη Καρχηδόνα, σφάζοντας τους περισσότερους κατοίκους αυτής της μεγάλης Σημιτικής μητρόπολης στη Δυτική Μεσόγειο και πουλώντας ως σκλάβους τους λίγους επιζώντες. Ο Χασντρουμπάλ, κατά τον Διογένη Λαέρτιο, κατέφυγε στην Αθήνα το 147 π.Χ., ενώ η Καρχηδόνα ήταν στα πρόθυρα της καταστροφής. Κατά νεότερους ερευνητές, είχε έρθει στην Αθήνα πολλά χρόνια νωρίτερα. Σε κάθε περίπτωση, βρέθηκε πρόσφυγας σε μία ξένη χώρα, με τη δικιά του χώρα να μην υπάρχει πιά.
Οι Καρχηδόνιοι ήταν, για πολλούς αιώνες, οι μεγάλοι αντίπαλοι των Ελλήνων στη Δυτική Μεσόγειο. Η Μάχη της Ιμέρας, στην οποία οι Συρακούσιοι νίκησαν τους Καρχηδόνιους στη Σικελία ταυτόχρονα με τη Ναυμαχία τις Σαλαμίνας, καθιερώθηκε στην εθνική συνείδηση των Ελλήνων σαν περίπου ισάξιο γεγονός με τη νίκη στη Σαλαμίνα. Για τους επόμενους αιώνες, η Σικελία υπήρξε συχνά πεδίο πολέμου μεταξύ Ελλήνων και Φοινίκων (η Καρχηδόνα δεν ήταν παρά η ισχυρότερη και ηγεμονεύουσα από τις πολλές Φοινικικές αποικίες στην περιοχή), συχνά με ακρότητες από τις δύο πλευρές.
Παρόλα αυτά, υπήρξαν πολιτιστικές ανταλλαγές μεταξύ των δύο πολιτισμών. Υπήρξαν Έλληνες μισθοφόροι στον Καρχηδονιακό στρατό (ακόμα και ένας Σπαρτιάτης στρατηγός, ο Ξάνθιππος). Υπήρξαν στυλιστικές και τεχνολογικές αντιγραφές. Και υπήρξε ένας, τουλάχιστον, Βορειοαφρικανός φοιτητής, χωρίς πλέον πατρίδα, που έφτιαξε μία σπουδαία νέα ζωή στην Αθήνα, κατακτώντας τη κορυφή της τότε φιλοσοφικής σταδιοδρομίας.
Από όσο γνωρίζουμε από τις αναφορές που έχουν επιβιώσει από εκείνη την εποχή, κανείς δεν τον κατηγορούσε για τη προέλευσή του. Αλλά μάλλον οι Αθηναίοι είχαν τότε λιγότερο κομπλεξισμό από ό,τι έχουν σήμερα.
Σταύρος Δημητρακούδης
by Αντικλείδι , http://antikleidi.wordpress.com
Συναφές:
Παραμετροποίηση του σύγχρονου ελληνικού εξτρεμισμού
Ο Τρισένδοξος Αγώνας της Νέας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας του Λαϊκού Διαστήματος
Ο Σωκράτης ήταν πράγματι ένοχος
Τράπεζες και τοκογλύφοι στην Αρχαία Ελλάδα
Διδακτικές ιστορίες από την αρχαία Ελλάδα για το ‘χρέος’
Μια ημέρα από τη ζωή ενός αρχαίου Αθηναίου και μιας Αθηναίας.
Σοβαρά τώρα, υπάρχει καμία αναλογία της ιστορικής αυτής αναφοράς με την κοινωνικοοικονομική πραγματικότητα του “σήμερα”;!. Πόσο εύκολοι είμαστε σε επιπόλαια λογικά άλματα και παράταιρες συγκρίσεις!
Η Αθήνα του 147π.Χ. δεν ήταν σε πολύ καλύτερη κατάσταση από την Αθήνα σήμερα – όλη η Ελλάδα εξάλλου ήταν σε παρακμή τότε και υπό σταδιακή κατάκτηση από τους Ρωμαίους (η Πελοπόνησσος κατακτήθηκε το 146π.Χ., ταυτόχρονα με τη Καρχηδόνα).
Η θεωρία πίσω από το ‘λογικό άλμα’ είναι ότι αυτοί που σήμερα βάζουν στο ίδιο τσουβάλι όλους τους μετανάστες αποκαλώντας τους βρώμικους και κλέφτες υποκινούνται από ένα υπόστρωμα ρατσισμού που θα αντιδρούσε ακόμα πιό έντονα σε μία περίπτωση σαν του Κλειτόμαχου,
με όλη την υπάρχουσα παραφιλολογία για συνομωσίες Εβραίων και άλλων ξένων κατά της Ελλάδας. Ήδη σε πολλούς κακοφαίνεται το ότι Αλβανοί που έχουν μεγαλώσει στην Ελλάδα δεν μπορούν να διαχωριστούν οπτικά από τους Έλληνες. Τι εντύπωση θα προξενούσε ένας Πακιστανός ή Τούρκος πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών ή του Μετσόβειου Πολυτεχνείου, ή της ίδιας της Ακαδημίας Αθηνών?
Σταύρος (Σέλευκος)
«Ουδέν των ανθρώπων βέβαιον εστίν, αλλά πάντα φέρεται φορά τινί παραλόγω »