Το Άξιον Εστί

Το “Αξιον Εστί” είναι ένα από τα κορυφαία έργα που έχει να επιδείξει η παγκόσμια ποίηση.

Σύνθεση: 1961-1963, Παρίσι-Αθήνα
Λαϊκό ορατόριο σε τρία μέρη για λαϊκό τραγουδιστή, ψάλτη (βαρύτονο), αναγνώστη (ηθοποιό), λαϊκά όργανα, συμφωνική ορχήστρα και μικτή χορωδία

Μέρος Β’: Τα πάθη
Της αγάπης αίματα (χορικό)

Ποίηση: Οδυσσέας Ελύτης
Σύνθεση, ενορχήστρωση & διεύθυνση ορχήστρας: Μίκης Θεοδωράκης

Της αγάπης αίματα με πορφύρωσαν
και χαρές ανείδωτες με σκιάσανε
οξειδώθηκα μες στη νοτιά των ανθρώπων
μακρινή μητέρα ρόδο μου αμάραντο

Στ’ ανοιχτά του πελάγου με καρτέρεσαν
Με μπομπάρδες τρικάταρτες και μου ρίξανε
αμαρτία μου να ‘χα κι εγώ μιαν αγάπη
μακρινή μητέρα ρόδο μου αμάραντο

Τον Ιούλιο κάποτε μισανοίξανε
τα μεγάλα μάτια της μες στα σπλάχνα μου
την παρθένα ζωή μια στιγμή να φωτίσουν
μακρινή μητέρα ρόδο μου αμάραντο

Ελύτης Oδυσσέας

Από το ποίημα Το άξιον εστί (1949)

Γράφτηκε από τον Οδυσσέα Ελύτη το 1959 και εκδόθηκε έναν χρόνο αργότερα, ενώ εν πολλοίς ήταν αυτό που χάρισε στον δημιουργό του το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1979, κάνοντάς τον έτσι τον 2ο Έλληνα που τιμάται με το Ανώτερο Βραβείο Λογοτεχνίας, μετά τον Γ. Σεφέρη το 1963.

Το 1964, ο Μίκης Θεοδωράκης αναλαμβάνει να μελοποιήσει αποσπάσματα από το “Αξιον Εστί” σε συνεργασία με τον Οδυσσέα Ελύτη. Το αποτέλεσμα είναι ο ομώνυμος δίσκος που έμεινε στην ιστορία, με τη φωνή του Γρηγόρη Μπιθικώτση ως σολίστα και του Μάνου Κατράκη ως αφηγητή. Έκτοτε, το έργο κυκλοφόρησε στη δισκογραφία άλλες 2 φορές, πάντα με τον Μίκη Θεοδωράκη στο pontium, ενώ τη θέση του Γρηγόρη Μπιθικώτση πήραν ο Γιώργος Νταλάρας το 1988 και ο Γιάννης Κότσιρας το 2002.

Τα μέρη του “Αξιον Εστί” είναι τα ακόλουθα:

1. Η Γένεσις, Εισαγωγή – Τότε είπε
2. Ιδού εγώ λοιπόν
3. Η πορεία προς το μέτωπο
4. Ένα το χελιδόνι
5. Τα θεμέλια μου στα βουνά
6. Με το λύχνο του άστρου
7. Η Μεγάλη Έξοδος
8. Της Δικαιοσύνης Ήλιε Νοητέ
9. Ναοί στο σχήμα του ουρανού (ορχηστρικό)
10. Της αγάπης αίματα
11. Ναοί στο σχήμα του ουρανού
12. Προφητικόν
13. Ανοίγω το στόμα μου
14. Σε χώρα μακρινή
15. Το Δοξαστικόν