Yπάρχει απόλυτη αλήθεια;

“-…οι γενικοί νόμοι της λογικής είναι οι ίδιοι για τα πάντα. Η μουσική, όπως και το σκάκι, ανταποκρίνεται σε κάποιους κανόνες. Το μυστικό είναι να τη μελετήσεις ώσπου ν’ απομονώσεις ένα σύμβολο, ένα κλειδί.

– Λέτε;…Πιστεύετε στ’ αλήθεια πως όλα τα αποκρυμμένα μηνύματα μπορούν να αποκρυπτογραφηθούν; Πως πάντα είναι δυνατόν να λύσεις ένα πρόβλημα μ’ ένα συγκεκριμένο τρόπο, αν εφαρμόσεις ένα σύστημα;

– Είμαι σίγουρος για αυτό. Υπάρχει, ξέρετε, ένα παγκόσμιο σύστημα, κάποιοι γενικοί νόμοι, που μας επιτρέπουν να αποδεικνύουμε το αποδεικτέο και να απορρίπτουμε το απορριπτέο.

Ο γέροντας έγνεψε με δυσπιστία.

– Να με συγχωρείτε, όμως διαφωνώ κάθετα. Κατά τη γνώμη μου, όλοι οι διαχωρισμοί, οι ταξινομήσεις, οι καταμερισμοί και τα συστήματα που εφαρμόζουμε στο σύμπαν είναι πλασματικά και αυθαίρετα….Δεν υπάρχει ούτε ένα που να μην εμπεριέχει την ίδια του την αντιφατικότητα. Σας το λέει ένας γέρος που έχει φάει τη ζωή με το κουτάλι.

-Αυτό συζητιέται. Για  παράδειγμα, το σύμπαν είναι γεμάτο από ατελείωτα αποδείξιμα στοιχεία: τους πρώτους αριθμούς, τους συνδυασμούς στο σκάκι…

–Στ’ αλήθεια το πιστεύετε αυτό; Πως όλα είναι αποδείξιμα; Επιτρέψτε μου να σας πω, σαν μουσικός που ήμουν κάποτε …πως κανένα σύστημα δεν ολοκληρώνεται. Πως η αποδεικτικότητα είναι μια έννοια πολύ πιο αόριστη απ’ την αλήθεια.

-Η αλήθεια μοιάζει με την καλύτερη κίνηση στο σκάκι: υπάρχει αλλά πρέπει να την ψάξεις. Αν έχεις χρόνο στη διάθεσή σου, πάντα αποδεικνύεται.

Ο Μπελμόντε χαμογέλασε με χαιρεκακία σε αυτά τα λόγια.

–Εγώ θα έλεγα καλύτερα πως αυτή η τέλεια κίνηση, είτε τη λένε έτσι είτε τη λένε γυμνή αλήθεια, μπορεί και να υπάρχει. Όμως δεν μπορεί πάντα ν’ αποδειχθεί… Και μια κι είστε οπαδός των νόμων της ακρίβειας, σας υπενθυμίζω πως οι γωνίες ενός τριγώνου έχουν άθροισμα εκατόν ογδόντα μοίρες στην ευκλείδειο  γεωμετρία, όμως το άθροισμα αυτό είναι μεγαλύτερο στην ελλειπτική και μικρότερο στην υπερβολική γεωμετρία… Γιατί δεν υπάρχει ένα και μοναδικό σύστημα, δεν υπάρχουν αξιώματα. Τα συστήματα είναι ανόμοια, ακόμα κι όσα εμπεριέχονται στο ίδιο σύστημα…Σας αρέσει να αναλύετε παραδοξολογίες; Ε, λοιπόν, δεν υπάρχουν μόνο στη μουσική, στη ζωγραφική και, φαντάζομαι, στο σκάκι. Προσέξτε.

Άπλωσε το χέρι του στο τραπέζι και πήρε χαρτί και μολύβι, γράφοντας μερικές αράδες.

–Ρίξτε μια ματιά εδώ, σας παρακαλώ.

Ο σκακιστής διάβασε δυνατά:

-«Η διατύπωση που γράφω αυτή τη στιγμή είναι αυτή που εσείς διαβάζετε αυτή τη στιγμή…»

Κοίταξε ξαφνιασμένος τον Μπελμόντε.

-Και λοιπόν;

–Αυτό που βλέπετε. Αυτή η διατύπωση γράφτηκε από μένα πριν από ενάμισι λεπτό κι εσείς τη διαβάσατε πριν από σαράντα μόλις δευτερόλεπτα. Δηλαδή, αυτό που έγραψα εγώ κι αυτό που διαβάσατε εσείς αντιστοιχούν σε διαφορετικές χρονικές στιγμές. Όμως, πάνω στο χαρτί, αυτή η στιγμή και αυτή η στιγμή είναι αναμφίβολα η ίδια στιγμή…Κι έτσι, η διατύπωση αυτή είναι αληθινή απ’ τη μια, αλλά απ’ την άλλη στερείται εγκυρότητας…

Ο κόσμος είναι μια τεράστια παραδοξολογία και σας προκαλώ να αποδείξετε το αντίθετο.”

___

Aπό το βιβλίο “Ο πίνακας της Φλάνδρας” του Arturo Perez-Reverte

by Αντικλείδι , https://antikleidi.com

Σχετικά :

Πάουλο Κοέλο, Απόσπασμα από τον “Αλχημιστή”

“Τα πάντα εξισορροπούνται” ή “Η τύχη δεν έχει μνήμη”

Είναι τελικά το σ εξ ο τελικός στόχος σχεδόν κάθε ανθρώπινης προσπάθειας;

Από πού πηγάζει η ανθρώπινη κακία; Μια επιστημονική προσέγγιση της «νόσου».

‘Το Νόημα’ – Σοπενχάουερ