Κατηγορία -Φιλοσοφία

Φιλοσοφία

Ηθικό, είναι το αποκαλυπτικό. Ο Αλέξανδρος Βέλιος γράφει για τον Μακιαβέλι


Προλεγόμενα στη Μακιαβελική ηθική

Θεωρείται απευθείας επίγονος του Αριστοτέλη των «Πολιτικών» και πρόδρομος του Ανταμ Σμιθ και -βεβαίως- του Μαρξ. Περισσότερα

Ε. Μ. Σιοράν – Η κλίμακα του κενού


Είδα τους ανθρώπους να κυνηγούν ο καθένας διαφορετικό σκοπό- είδα τους ανθρώπους ενθουσιασμένους από διάσπαρτα αντικείμενα, γοητευμένους από σχέδια και όνειρα που ήταν ταπεινά και απροσδιόριστα. Αναλύοντας κάθε περίπτωση χωριστά για να εντοπίσω τις αιτίες τόσου σπαταλημένου οίστρου, κατάλαβα την ανοησία κάθε νεύματος και κάθε προσπάθειας.

Περισσότερα

Ουμπέρτο Έκο – Η απώλεια της ιδιωτικότητας


Το πρώτο πράγμα που τέθηκε σε κρίση από την παγκοσμιοποίηση των επικοινωνιών μέσω του Ίντερνετ, είναι η έννοια των συνόρων. Η έννοια των συνόρων είναι αρχαία όσο και το ανθρώπινο είδος, ή μάλλον, όσο όλα τα ζωικά είδη.

Περισσότερα

Κορνήλιος Καστοριάδης: Οι διανοούμενοι και η ιστορία


Παλαιά φιλοσοφική συνήθεια: Είμαι υποχρεωμένος να σταματήσω κατ’  αρχάς στους όρους με τούς όποιους τίθεται το πρόβλημα.

Ιστορία. Μ’ αυτή τη λέξη δεν εννοώ μόνο την ιστορία πού έχει γίνει, αλλά και την ιστορία πού γίνεται, όπως και την ιστορία πού απομένει να γίνει.

Περισσότερα

Σε ποιον ανήκει το σώμα μας;


Μια θεμελιώδης αξία για τη Βιοηθική είναι αυτή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Πρόκειται για την ιδέα ότι οι άνθρωποι, όλοι οι άνθρωποι, έχουν μια εγγενή αξία που συνδέεται με την ίδια τους τη φύση. Διαθέτουμε, δηλαδή, αυτήν την εγγενή αξία, γιατί είμαστε αυτόνομα όντα που μπορούν να επιλέγουν ελεύθερα και ορθολογικά.

Περισσότερα

Ανρί Μπεργκσόν: Η συνείδηση και η ζωή


«Αν το άτομο πάψει να έχει συνείδηση της ύπαρξής του σ’ αυτή τη ρουτίνα, η κοινωνία λησμονεί επίσης τον προορισμό της- αμφότερα, σε υπνοβατική κατάσταση, κάνουν και ξανακάνουν εις το διηνεκές το γύρο του ίδιου κύκλου, αντί να προχωρούν ευθεία μπροστά προς μια μεγαλύτερη κοινωνική αποτελεσματικότητα και προς μια πληρέστερη ατομική ελευθερία»

Περισσότερα

Ο Επικούρειος Άνθρωπος

H Επικούρεια φιλία


[…] Σε γενικές γραμμές θα μπορούσαμε να πούμε πως όλες οι φιλοσοφικές σχολές του αρχαίου κόσμου εμφανίζονται σαν ομάδες φίλων. Παρ’ όλα αυτά, ορισμένα χαρακτηριστικά διακρίνουν τους Επικούρειους «φίλους» από τους προγενέστερούς τους στην Αθήνα ή στην Ιταλία· κι είναι αυτά ακριβώς τα χαρακτηριστικά που αποκαλύπτουν τις αλλαγές που η πίεση των συνθηκών είχε επιφέρει στη σκέψη και στους τρόπους, στο τέλος του τέταρτου αιώνα. […]

Περισσότερα

Καρλ Μαρξ – Η διαφορά της δημοκρίτειας και επικούρειας φυσική φιλοσοφίας


Το πρώτο μέρος από τη διατριβή του Karl Marx με θέμα τη διαφορά της δημοκρίτειας με την επικούρεια φυσική φιλοσοφία

Περισσότερα

Ηράκλειτος, ο φιλόσοφος του αιώνιου γίγνεσθαι


«Δεν μπορείς να μπεις στο ίδιο ποτάμι για δεύτερη φορά», έλεγε ο Ηράκλειτος αποκαλύπτοντας το αρχιμήδειο σημείο της σκέψης του: τη ροή των πάντων και τη συνεχή αλλαγή.

Περισσότερα

Καρλ Πόπερ: Πρέπει να ανεχόμαστε όσους δεν ανέχονται την ελευθερία;


O Karl Popper, το 1945, έχοντας κατά νου τα ολοκληρωτικά καθεστώτα με τα οποία βρισκόταν σε πόλεμο ο ελεύθερος κόσμος, διατύπωσε το περίφημο  “παράδοξο της ανοχής”: Περισσότερα

O Επίκουρος κι η εξέλιξη της ανθρώπινης κοινωνίας


Ο Επίκουρος, στην Επιστολή προς τον Ηρόδοτο, αναφέρει τις τρεις κύριες αιτίες όπου βασίστηκε η ανθρωπότητα για να προοδεύσει δημιουργώντας τον ανθρώπινο πολιτισμό.

Περισσότερα

Φιλόσοφοι και Τεχνητή Νοημοσύνη


Στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα και κυρίως από τα τέλη της δεκαετίας του ’60 και μετά, δυο επιστημονικοί κλάδοι αναπτύχθηκαν παράλληλα συνάπτοντας μεταξύ του αμοιβαία δάνεια με αποτέλεσμα να είναι δύσκολο να αποτιμήσουμε πλέον ποιος χρωστάει σε ποιόν. Πρόκειται για τον κλάδο της Τεχνητής Νοημοσύνης και τον κλάδο των Νευροεπιστημών.

Περισσότερα

Αλέξανδρος Νεχαμάς: Η φιλοσοφία πρέπει να ξαναβρεί το ρόλο της ως «τέχνη του βίου»


Μπορεί η φιλοσοφία να βγει έξω από τα πανεπιστημιακά έδρανα και να επανέλθει στην καθημερινότητα ως «τέχνη του βίου»; Ο Αλέξανδρος Νεχαμάς (γενν. 1946), μαθητής του κορυφαίου Καθηγητή Φιλοσοφίας Gregory Vlastos στο Πρίνστον και τώρα δάσκαλος στο ίδιο πανεπιστήμιο, με μια λαμπρή ακαδημαϊκή σταδιοδρομία – πρόσφατα εξελέγη τακτικό μέλος στην Ακαδημία Αθηνών – πιστεύει ότι η φιλοσοφία έχει ένα δημόσιο ρόλο να παίξει, έξω από την «ακαδημαϊκή» πλευρά της.

Περισσότερα

Ο Νίτσε (με λίγα λόγια για όλους)


Ο άνθρωπος  αγωνίζεται  πρωταρχικά να επιβιώσει. Για να καταφέρει αυτό θα πρέπει να συντηρεί το σώμα του, να το προφυλάξει από κινδύνους και να συμβιώνει με άλλους. Αντίπαλο σ’ αυτά έχει το φόβο και την άγνοια. Ο φόβος οφείλεται στην άγνοια και η άγνοια στον φόβο. Βλέποντας τους άλλους να αγνοούν και να φοβούνται λιγότερο ή περισσότερο από αυτόν πρέπει γρήγορα κι αυτός να λάβει μια θέση ώστε να εξατομικευθεί και να ξεχωρίσει. Μια επώδυνη λύση του αίρει την ηδονή και μια ανώδυνη τη δημιουργία. Αυτό που πρέπει να κάνει τώρα είναι να βρει μια τρίτη λύση που να απαλύνει  τις άλλες δύο.
Περισσότερα

Τζον Λοκ – Ο “θεωρητικός του εμπειρισμού”

Η ζωή του.

O Τζον Λοκ (Jonh Locke – 29 Αυγούστου 1632 – 28 Οκτωβρίου 1704) γεννήθηκε στην Αγγλία, στο χωριό Ρίνγκτον της κομητείας του Μπρίστολ. 0 πατέρας του ήταν δικηγόρος, πουριτανός και οπαδός των κοινοβουλευτικών αντιλήψεων, 0 ίδιος σπούδασε ιατρική, ανατομία και φυσική ιστορία στη σχολή Γουεστμίνστερ στο Λονδίνο.


Περισσότερα