Κατηγορία -Ιστορία

Το σχολείο των δεματιών

giordano_luca_democritus… γύρω στο 464 π.χ., στα Άβδηρα…


Ο Δημόκριτος γυρίζει σπίτι του, ευτυχισμένος αλλά άφρα­γκος. Επιστρέφει από μια μεγάλη περιοδεία, που τον οδή­γησε σχεδόν έως τα πέρατα του κόσμου. Έχοντας πλέον ξοδέψει την πατρική κληρονομιά, πρέπει να ζει μια λιτή ζωή, απαλλαγμένη από ότι περιττό. Χρειάζεται, παρ’ όλα αυτά, για να συνεχίσει το έργο του, έναν νεαρό πολύ προι­κισμένο, ικανό να τον βοηθήσει. Πώς να τον διαλέξει; Ο Δημόκριτος δεν μπορεί να τον πληρώνει. Πρέπει να υπάρ­χει κάπου ένα αγόρι χωρίς εκπαίδευση, που θα μπορέσει να το μυήσει στη φιλοσοφία.

Περισσότερα

Λουκρήτιος – Εκ του μηδενός ουδέν

Periodic_table_monument


…η θεωρία πως, σε τελική ανάλυση, η φύση αποτελείται από αδιαίρετα άτομα είχε τις απαρχές της στον Λεύκιππο και αναπτύχθηκε στην Ελλάδα του πέμπτου π.Χ. αιώνα από τον Δημόκριτο. Έναν μόνον αιώνα αργότερα την υιοθέτησε ο Αθηναίος φιλόσοφος Επίκουρος, από τον οποίο προέρχεται και ο όρος «επικούρειος», για όσους πιστεύουν στις λεπτές γαστριμαργικές και σινικές απολαύσεις. Αυτή η εικόνα ενός εκλεπτυσμένου ηδονισμου δεν αντανακλά σωστά τη φιλοσοφία του Επίκουρου. Περισσότερα

Ο τελευταίος κατακτητής

napoleon-7Αυτό που πάντα με ξετρέλαινε στην ιστορία του κόσμου είναι ότι είναι αληθινή. Ότι όλα αυτά τα απίθανα πράγματα που διαβάζουμε ήταν τόσο αληθινά όσο εσύ κι εγώ σήμερα. Όσα έχουν διαδραματιστεί είναι πολύ πιο συναρπαστικά και αξιοθαύμαστα από οτιδήποτε θα μπορούσαμε να έχουμε επινοήσει. Θα σου διηγηθώ λοιπόν τώρα μία από τις πιο καταπληκτικές ιστορίες, που είναι τόσο αληθινή όσο η δική σου ή η δική μου ζωή. Δεν πάει πολύς καιρός απ’ όταν συνέβησαν όλα αυτά. Ο παππούς μου ζούσε τότε και θα ήταν περίπου στην ηλικία σου.


Περισσότερα

Σαράντος Καργάκος – Καί πάλι περί Ἀθηνῶν

ancient-athens-rhetors-politicians


Στό προηγούμενο ἄρθρο μας μιλήσαμε γιά τά θέλγητρα τῶν Ἀθηνῶν, τή γλύκα τῆς ἀθηναϊκῆς νύχτας, τά ἐξαίσια χρώματα τοῦ δειλινοῦ, ὅταν εἰδικά ὁ Ὑμηττός παίρνει ἐκεῖνο τό μή ζωγραφιζόμενο μενεξεδένιο χρῶμα. Μιλήσαμε γιά τούς ἀρχαίους Ἀθηναίους πού ἔδωσαν στόν ἑαυτό τους πρῶτα, καί σέ ὅλη τήν ἀνθρωπότητα ἀκολούθως, ἄν ὄχι τό ἰδανικώτερο, τουλάχιστον τό ἀξιοπρεπέστερο πολίτευμα. «Δοῦλος εἶναι ἐκεῖνος πού δέν μπορεῖ νά πεῖ τή σκέψη του», γράφει κάπου ὁ Εὐριπίδης. Περισσότερα

Οι 99 Νικημένοι Που Προηγήθηκαν Του Ενός

prince


«Εμένα πάντως μου φαίνεται», λέει βραχνά, «πως παρ’ όλα αυτά δεν ξέρεις παρά μια και μοναδική ιστορία, παιδί μου, την ιστορία του εκατοστού πρίγκιπα, που καταφέρνει να λύσει το αίνιγμα. Δεν ξέρεις όμως τίποτα για τις ιστορίες των προηγούμενων ενενήντα εννέα που χάθηκαν, επειδή δεν τα κατάφεραν».
Ο καθρέφτης μες στον καθρέφτη, Μίχαελ Έντε

Περισσότερα

Edith Hamilton – Τι συνέβαινε στην Ανθρωπότητα προτού φανεί η Ελλάδα; Η περίπτωση των Αιγυπτίων

study-and-genius-reveal-ancient-egypt-to-greece-by-francois-edouard-picotΌταν η Ελλάδα ανακάλυψε τη δύναμη του Νου, η υπόλοιπη ανθρωπότης ήταν γυρισμένη κι αντίκριζε τα ψυχικά ερέβη. Τότε, για μια στιγμή, η Δύση κι η Ανατολή στην Ελλάδα σμίξανε: η τάση προς τον ρασιοναλισμό πού θα γινότανε με τον καιρό το έμβλημα τής Δύσης και η βαθιά ψυχική κληρονομιά τής ’Ανατολής ενώθηκαν.


Περισσότερα

Έγκον Φρίντελ – Το χάσμα πλούσιων και φτωχών στην αρχαία Ελλάδα

Greek-Vase-Replica1Ακούμε βέβαια κάθε τόσο ότι μια από τις κυριότερες υπηρεσίες που πρόσφερε ο Αλέξανδρος στον πολιτισμό ήταν ότι εξελλήνισε τον αρχαίο κόσμο. Αλλά οι ελληνικές μορφές που διέδωσε δεν υπήρξαν ποτέ τίποτα παραπάνω από ένα επίχρισμα, ένα επιπόλαιο λούστρο, όπως περίπου οι γαλλικές τον δέκατο έβδομο και δέκατο όγδοο αιώνα. Πιο βάσιμο θα ήταν να υποστηρίξουμε ότι έκανε αλεξανδρινό τον ελληνισμό κι έτσι τον διατήρησε ζωντανό ως οικουμενικό ελληνισμό. Γιατί τον τέταρτο αιώνα ο εθνικός ελληνισμός βρισκόταν ήδη σε πλήρη αποσύνθεση.


Περισσότερα

Μια σπάνια και σαφής μαρτυρία για το φορολογικό καθεστώς των χωριών στα περίχωρα της Θεσσαλονίκης του 1801

memoirseuropeanturkeyΙερισσός 1801, Philip Hunt & Josef Dacre Carlyle 


Την άνοιξη του 1801, την εποχή που πρέσβης ήταν ο λόρδος Έλγιν, δύο από τα σημαίνοντα μέλη του διπλωματικού σώματος της αγγλικής πρεσβείας στην Κωνσταντινούπολη, ο Dr. Philip Hunt και ο Dr. Josef Dacre Carlyle, εφοδιασμένοι με σουλτανικά έγγραφα και πατριαρχικές επιστολές, περιηγήθηκαν το Άγιον Όρος και τη Χαλκιδική, φθάνοντας μέχρι τη Θεσσαλονίκη, με αντικειμενικό σκοπό τη συλλογή παλαιών χειρογράφων.

Περισσότερα

Μεγάλοι έρωτες που γράφτηκαν στην ιστορία

erotas_istoria


Υπάρχουν ιστορίες αγάπης από τις οποίες ξεκίνησαν πόλεμοι που διέλυσαν, τελικά, ολόκληρες αυτοκρατορίες. Υπάρχουν κι άλλες, που συνέβαλαν στην πρόοδο της επιστήμης, κι έκαναν τον κόσμο λίγο καλύτερο. Υπάρχουν ιστορικοί έρωτες που τέλειωσαν άδοξα, και άδοξοι έρωτες που έγραψαν ιστορία. Όπως αυτοί που ακολουθούν.
Περισσότερα

Νίκος Τσιφόρος – Η Ιστορία της Αγγλίας

queen_elizabeth_armada_portraitΌσα έγιναν μετά τον πόλεμο


Ο πόλεμος του 1914-18 ανακάτεψε όλη την Ευρώπη και την έκανε άλλο πράμα. Η Γερμανία έγινε δημοκρατία. Η Ρωσία κομμουνιστικό κράτος. Καινούργια κράτη και έθνη ξεφυτρώσανε. Όλος ο κόσμος άλλαξε και πήρε τέλεια αλλιώτικη μορφή. Η Αγγλία εκεί, το βιολί της, δεν άλλαξε τίποτα.

Περισσότερα

Τα προβλήματα υγείας που διαμόρφωσαν γεγονότα παγκόσμιας απήχησης

iisiorhhageonotaaass000


Την παγκόσμια ιστορία τείνουμε να τη θεωρούμε ως τον προνομιακό χώρο όπου κάποιοι σπουδαίοι άνθρωποι παίρνουν σημαντικές αποφάσεις που επηρεάζουν τις ζωές εκατομμυρίων.
Περισσότερα

Οι αρχαίοι έπαιζαν ντάμα, σκάκι, τρίλιζα και ζάρια

Εξάρτημα αρχαίου επιτραπέζιου παιχνιδιού

Εξάρτημα αρχαίου επιτραπέζιου παιχνιδιού


Στον χώρο της σημερινής Βουλής, όπου πολλές φορές έχει παιχτεί η τύχη του ελληνικού λαού στα ζάρια, εντοπίστηκε το αρχαίο σύμπλεγμα παικτών επιτραπέζιου παιχνιδιού τύχης και στρατηγικής, που παρουσιάζει το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην αίθουσα του Βωμού.

Περισσότερα

Ποια ήταν τα αφροδισιακά των αρχαίων Ελλήνων

ancientgreeceafro


Μερικές τροφές έχαιραν της προτίμησης των αρχαίων , γιατί, σύμφωνα με τα παραγγέλματα των γιατρών και των δειπνολόγων, είχαν… αφροδισιακές ικανότητες.

Περισσότερα

Ο Μικρός Ήρωας – Έτσι άρχισαν όλα

mikros_iroas_antikleidiΣαν σήμερα,στις 22 Μαΐου του 1917, γεννήθηκε ο Στέλιος Ανεμοδουράς. Δημοσιογράφος, εκδότης και συγγραφέας του ιστορικού αναγνώσματος και περιοδικού “Ο Μικρός Ήρως” (με το ψευδώνυμο Θάνος Αστρίτης). Ο Γιώργος Θαλάσσης, η Κατερίνα, ο Σπίθας. Ας ξαναθυμηθούμε (οι μεγαλύτεροι) τις πρώτες παραγράφους του πρώτου τεύχους αυτού του τόσο αγαπημένου αναγνώσματος χιλιάδων παιδιών κι όχι μόνο (ακολουθεί απόσπασμα από το 1ο τεύχος του περιοδικού με τίτλο “Ελεύθερος σκλάβος” )


Περισσότερα

Έγκον Φριντέλ – Το χρήμα στην αρχαία Ελλάδα. Πόσο στοίχιζαν αγαθά κι υπηρεσίες;

moneyΠλάι στις κοινωνικές ανακατατάξεις, και μαζί μ’ αυτές, έγιναν ριζικές αλλαγές στην οικονομία και στις συναλλαγές. Στις ιωνικές πόλεις καθιερώθηκε, γύρω στις αρχές του έβδομου αιώνα, το χρήμα.


Περισσότερα

Jared Diamond – Αϊτή και Δομινικανή Δημοκρατία: ένα νησί, δύο κόσμοι

cristorey_05Πώς έγινε δυνατό και η ιστορία δύο χωρών που μοιράζονται ένα νησί -της Δομινικανής Δημοκρατίας και της Αϊτής- εξελίχτηκαν τόσο διαφορετικά;


Περισσότερα

Μύθοι κι αλήθειες για το κρασί των αρχαίων

greek-ancient wineΗ άμπελος ήταν γνωστή σε όλη την ηπειρωτική Ελλάδα και σε όλους τους παράκτιους θύλακες που είχαν αποικίσει οι Έλληνες, από την Καταλονία ως την Κριμαία. Στην πραγματικότητα, η κατανάλωση οίνου θεωρείτο σύμβολο της ελληνικής πολιτιστικής ταυτότητας. Ήταν σημάδι του βαρβαρισμού τους ότι οι Βάρβαροι έπιναν μπύρα. Στις περιπτώσεις που ήξεραν το κρασί — και οι Έλληνες παραδέχονταν ότι οι άλλοι πολιτισμοί δεν το αγνοούσαν εντελώς – το κακομεταχειρίζονταν.


Περισσότερα