Στα κινέζικα υπάρχει ένα επίθετο που χαρακτηρίζει τον τσαπατσούλη, τον απρόσεκτο, αυτόν που δεν πολυνοιάζεται, δεν ενδιαφέρεται να κάνει τα πράγματα σωστά: 马虎 (mǎhu).
Η λέξη αποτελείται από δυο συλλαβές ή, καλύτερα, από δυο λέξεις: 马(mǎ) + 虎(hŭ): άλογο + τίγρη.
Πολλά κινέζικα επίθετα μπορούν να αναδιπλασιαστούν για έμφαση. Κάπως, όπως λέμε εμείς ‘ψηλός ψηλός’, ‘κόκκινος κόκκινος’, για να εννοήσουμε ‘πολύ ψηλός’ και ‘κατακόκκινος’ αντίστοιχα. Το περίεργο στα κινέζικα είναι ότι, όταν το επίθετο είναι δισύλλαβο, είναι δηλαδή σύνθεση δύο λέξεων Α+Β = ΑΒ, αναδιπλασιάζεται ως ΑΑΒΒ. Ένα ελληνικό αντίστοιχο, το κουτός + πονηρός = κουτοπόνηρος, θα αναδιπλασιαζόταν με τον κινέζικο τρόπο ως: κουτο-κουτο-πονηρο-πόνηρος. Έτσι, λοιπόν, το αναδιπλασιασμένο 马虎(mǎhu) γίνεται 马马虎虎(mǎmǎhūhū).
Kι αυτή είναι η υποτιθέμενη ιστορία του:
Κάπου τον καιρό της Δυναστείας Sòng (960-1272), ένας ζωγράφος σχεδίαζε μια τίγρη (虎). Εκείνη την ώρα μπήκε ένας πελάτης και του ζήτησε να ζωγραφίσει ένα άλογο (马). Αντί όμως ν’ αρχίσει καινούριο πίνακα, ο καλλιτέχνης πρόσθεσε ένα σώμα αλόγου στο κεφάλι της τίγρης που είχε ήδη σχεδιάσει. Όταν ο πελάτης τον ρώτησε τι ήταν αυτό που ζωγράφισε, αυτός απάντησε: 马马虎虎: “Αλολογοτίτιγρη”.
Ξαφνιασμένος ο πελάτης γύρισε την πλάτη του στο ζωγράφο κι έφυγε. Ο ζωγράφος πήρε τη ζωγραφιά και την κρέμασε στο σπίτι του. «Τι είν’ αυτό, πατέρα;», ρώτησε ο μεγάλος του γιος. «Τίγρη», είπε ο ζωγράφος. Μετά από λίγο ήρθε κι ο μικρός γιος και ρώτησε το ίδιο αλλά ο πατέρας του απάντησε: «Άλογο». Την άλλη μέρα, ο μεγάλος γιος βγήκε για κυνήγι. Είδε ένα άλογο, το νόμισε για τίγρη και το σκότωσε. Ο ανόητος πατέρας χρειάστηκε ν’ αποζημιώσει τον ιδιοκτήτη. Ύστερα, ο μικρός γιος συνάντησε μια τίγρη και, νομίζοντας ότι είναι άλογο, προσπάθησε να την καβαλήσει. Η τίγρη έκανε στον κακώς πληροφορημένο γιο αυτό που θα έκανε κάθε τίγρη που σέβεται τον εαυτό της. Περίλυπος, ο πατέρας έγραψε αργότερα ένα ποίημα:
马虎图，马虎图，
似马又似虎，
长子依图射死马，
次子依图喂了虎。
草堂焚毁马虎图，
奉劝诸君莫学吾。
Αχ ζωγραφιά της αλογότιγρης, αχ ζωγραφιά,
που μοιάζεις μ’ άλογο, μα και με τίγρη μοιάζεις,
που σκότωσε ο μεγάλος γιος το άλογο εσύ φταις
εσύ φταις και που έφαγε η τίγρη τον μικρό μου.
Στο αχυρένιο μου καλύβι μέσα έκαψα τη ζωγραφιά
και σ’ εξορκίζω, κύριε, να μη φερθείς ποτέ σου σαν κι εμένα.
************
Ευχαριστούμε τη φίλη Limao Qian που το μοιράστηκε μαζί μας
Αντικλείδι , https://antikleidi.com
Συναφές:
