Ν. Καζαντζάκης – Καποδίστριας – “Πού ακούστει αυτός που πολεμάει για την πατρίδα να θέλει πλερωμή;”

kazantzakis_kapodistriasΤο πρωί της 27ης Σεπτεμβρίου 1831 με το Ιουλιανό ημερολόγιο (δηλαδή στις 9 Οκτωβρίου 1831), έξω από την εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνος πυροβόλησαν και μαχαίρωσαν θανάσιμα τον κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια, καθώς πήγαινε να παρακολουθήσει την κυριακάτικη θεία λειτουργία.


Ένα πολύ ωραίο απόσπασμα από την τραγωδία του Ν. Καζαντζάκη “Καποδίστριας” είναι το παρακάτω:

Στη σκηνή ο Καποδίστριας και ένας παπάς που έχει έρθει να τον εξομολογήσει. Εκεί ο Κυβερνήτης λυγίζει:

Καποδίστριας: «Πολλά δεν έχω γέροντα να πω… λίγες χαρές, δουλειά πολλή, σεμνές ανάγκες. Λόγο βαρύ θα πω, ο Θεός ας με συγχωρνάει. Καμιά δεν πάτησα εντολή του, δεν θυμούμαι…

Ένα μονάχα βάρος νιώθω στην καρδιά μου. Κουράστηκα! Σιχάθηκα! Δεν τους θέλω τους Έλληνες! Συμφέροντα, ψευτιές, ατιμίες, προδοσίες…

Σιχάθηκα τους Έλληνες. Μοχθώ παλεύω πονώ και χάνομαι γι’ αυτούς, μα δεν τους θέλω. Το αθάνατο το φως μολεύουν (μολύνουν) της Ελλάδας. Γεράσαν όλοι τους στα μίση στις κλεψιές στις ατιμίες στους φόνους.

Η μόνη ελπίδα πια, η μεγάλη, τα παιδιά τους. Γι’ αυτό έχω τόσο πόθο για σχολειά. Γι’ αυτό μαζεύω απ’ τους δρόμους τα ορφανά και νοιάζομαι για τις μανάδες που βυζαίνουν τα μωρά τους.

Έλληνες ίσως να γενούν αυτοί μια μέρα».

kapodistriasΣε άλλη σκηνή είναι με τον Κολοκοτρώνη. Έξω το πλήθος φωνάζει «τύραννε».

Καποδίστριας: «Συμπάθησέ τους Θε μου. Θαρρούν η λεφτεριά πως είναι θυγατέρα της άμυαλης παλικαριάς».

Κολοκοτρώνης: «Ε κυβερνήτη, πάτα ποδάρι. Μην ξεχνάς πως είσαι αφέντης. Χτύπα! Και ας σε προγκούνε “τύραννο”. Μια μέρα θα στήσουν το κορμί σου μαρμαρένιο».
[…]
Καποδίστριας: «Αχ, δεν υπάρχει μια ψυχή μεσ’ στην Ελλάδα περήφανη κι αγνή που το άτιμο συμφέρον να το νικάει και δίχως κέρδος να δουλεύει. Μια μονάχα ψυχή να βρω συντρόφισσά μου».

kapodistrias1946

Ο Κολοκοτρώνης ζητάει πληρωμή και ανταπόδοση για τις υπηρεσίες στην πατρίδα. Ο Κυβερνήτης αντιδρά:

Καποδίστριας: «Πού ακούστει αυτός που πολεμάει για την πατρίδα να θέλει πλερωμή. Μαλώνετε όλοι σας, βογκάτε. Κι ο καθένας το δικό του συντηράει συμφέρο. Κι εγώ κι εσείς αγωνιστές και αρχόντοι νογώ στα σωθικά την γκρεμισμένη ετούτη τη ρέμπελη, τυφλή και αδερφοφάδα Ελλάδα. Όμως νογώ και τη μελλούμενη, και μόνο γι’ αυτή δουλεύω και πονώ και θα πεθάνω».

«Θαρρούν η λεφτεριά πως είναι θυγατέρα της άμυαλης παλικαριάς».

********

 ********

Το είδαμε στο facebook του Δημήτρη Αλικάκου

Ιωάννης Καποδίστριας – Κέρκυρα, 10 Φεβρουαρίου 1776 – Ναύπλιο 9 Οκτωβρίου 1831 (ή 27 Σεπτεμβρίου με το Ιουλιανό ημερολόγιο)

Αντικλείδι , https://antikleidi.com

Συναφές: 

Η ιστορία διδάσκει….

Σχετικά Άρθρα

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -


- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

4 CommentsΣχολιάστε

  • Οι σημερινοί θαρρούν πως η λευτεριά είναι θυγατέρα της άμυαλης μαγκιάς!

  • Κάθε τιμητική αναφορά στον άνθρωπο που έστησε Κράτος Ελληνικό πάνω στα ερείπια που τον περίμεναν όταν αποβιβάστηκε στο Ναύπλιο, είναι δικαιολογημένη και ευπρόσδεκτη. Ας μού συγχωρεθεί όμως μια ενόχληση για τα μνημονευόμενα τουλάχιστον αποσπάσματα τού δημιουργήματος τού Ν. Καζαντζάκη.
    Ως πρώτο να αναφέρω ότι ξενίζει η εξεζητημένη φτιαχτή γλώσσα που χρησιμοποιείται και με την οποίαν υποτίθεται ότι αποδίδεται καλύτερα η λεβεντιά τής ψυχής τού Κυβερνήτη. Όμως η διάλεκτος που μιλούσε ο Ιωάννης Καποδίστριας μάς είναι γνωστή και από ίδια κείμενά του και επομένως με το να βάζει στο στόμα του ο συγγραφέας ήχο ξένο και αυθαίρετο, υποτιμά (κατά την γνώμη μου) τον ήρωα, αφού τελικά , έτσι τον εμφανίζει ως δήθεν δικό του δημιούργημα, μολονότι αυτός είναι ιστορικό πρόσωπο, με δική του ομιλία και ίδιον λόγο. Το να κάνουμε πιο προσιτό και κατανοητό το ίσως παρωχημένο ιδίωμα , το οποίο μιλούσε τότε ο πρωταγωνιστής, δεν σημαίνει ότι μπορούμε και ν’ αυθαιρετούμε και να τον βάζουμε να μιλάει όπως θα θέλαμε ν’ ακούγονται κάποιοι ήρωές μας.
    Αλλά κυρίως θεωρώ άδικη την επιλογή τού ονόματος τού Θοδωρή Κολοκοτρώνη για να γίνει αναφορά σε ιδιοτελείς αγωνιστές και συμφεροντολόγους που βάζανε τον φιλοτομαρισμό τους πάνω από την Πατρίδα.
    Ε! δεν είναι δα και τέτοιο παράδειγμα ο Κολοκοτρώνης! Την ψυχή του έδωσε ο άνθρωπος και με δικές του θυσίες και υποχωρήσεις κόπασαν οι εσωτερικές διαμάχες που υποκινούσαν άλλοι. Τον Κολοκοτρώνη βρέθηκε να πούμε ως περίπτωση αγωνιστή που ζητάει πληρωμή και ανταπόδοση για τις υπηρεσίες στην πατρίδα;
    Δεν θα πω εδώ ονόματα άλλα που θα μπορούσαν να ταιριάξουν τέλεια στην περίπτωση αυτή, για να μην “αναβιώσω” τις αδελφοκτόνες διαμάχες εκείνης τής εποχής ˙ όμως είναι γνωστό ότι υπήρξαν καπεταναίοι που φτάσανε στο σημείο όχι απλά να ζητάνε αμοιβές, αλλά και να υποκινήσουν τ’ ασκέρια τους σε πλιάτσικο κατά Ελληνικών χωριών και πόλεων προκειμένου να βρουν φλουριά και γρόσια για “τα κόπια τους” .
    Αυτά βέβαια δεν αποδυναμώνουν τα δυνατά και θετικά σημεία που παρατίθενται στην ανάρτηση.

  • Κάθε τιμητική αναφορά στον άνθρωπο που έστησε Κράτος Ελληνικό πάνω στα ερείπια που τον περίμεναν όταν αποβιβάστηκε στο Ναύπλιο, είναι δικαιολογημένη και ευπρόσδεκτη. Ας μού συγχωρεθεί όμως μια ενόχληση για τα μνημονευόμενα τουλάχιστον αποσπάσματα τού δημιουργήματος τού Ν. Καζαντζάκη.
    Ως πρώτο να αναφέρω ότι ξενίζει η εξεζητημένη φτιαχτή γλώσσα που χρησιμοποιείται και με την οποίαν υποτίθεται ότι αποδίδεται καλύτερα η λεβεντιά τής ψυχής τού Κυβερνήτη. Όμως η διάλεκτος που μιλούσε ο Ιωάννης Καποδίστριας μάς είναι γνωστή και από ίδια κείμενά του και επομένως με το να βάζει στο στόμα του ο συγγραφέας ήχο ξένο και αυθαίρετο, υποτιμά (κατά την γνώμη μου) τον ήρωα, αφού τελικά , έτσι τον εμφανίζει ως δήθεν δικό του δημιούργημα, μολονότι αυτός είναι ιστορικό πρόσωπο, με δική του ομιλία και ίδιον λόγο. Το να κάνουμε πιο προσιτό και κατανοητό το ίσως παρωχημένο ιδίωμα που μιλούσε τότε ο πρωταγωνιστής, δεν σημαίνει ότι μπορούμε και ν’ αυθαιρετούμε και να τον βάζουμε να μιλάει όπως θα θέλαμε ν’ ακούγονται κάποιοι ήρωές μας.
    Αλλά άδικη θεωρώ και την επιλογή τού ονόματος τού Θοδωρή Κολοκοτρώνη για να γίνει αναφορά σε ιδιοτελείς αγωνιστές και συμφεροντολόγους που βάζανε τον φιλοτομαρισμό τους πάνω από την Πατρίδα. Ε! δεν είναι δα και τέτοιο παράδειγμα ο Κολοκοτρώνης! Την ψυχή του έδωσε ο άνθρωπος και με δικές του θυσίες και υποχωρήσεις κόπασαν οι εσωτερικές διαμάχες που υποκινούσαν άλλοι. Τον Κολοκοτρώνη βρέθηκε να πούμε ως περίπτωση αγωνιστή που ζητάει πληρωμή και ανταπόδοση για τις υπηρεσίες στην πατρίδα;
    Δεν θα πω εδώ ονόματα άλλα που θα μπορούσαν να ταιριάξουν τέλεια στην περίπτωση αυτή, για να μην “αναβιώσω” τις αδελφοκτόνες διαμάχες εκείνης τής εποχής ˙ όμως είναι γνωστό ότι υπήρξαν καπεταναίοι που φτάσανε στο σημείο όχι απλά να ζητάνε αμοιβές, αλλά και να υποκινήσουν τ’ ασκέρια τους σε πλιάτσικο κατά Ελληνικών χωριών και πόλεων προκειμένου να βρουν φλουριά και γρόσια για “τα κόπια τους”.
    Αυτά βέβαια δεν αποδυναμώνουν τα άλλα δυνατά και θετικά σημεία τής ανάρτησης .