Το ανθρώπινο σώμα είναι μια εξαιρετική «μηχανή» και η συμπεριφορά μας μια αστείρευτη πηγή γοητείας.
Στο βιβλίο «Curious Behavior: Yawning, Laughing, Hiccupping, and Beyond» ο καθηγητής ψυχολογίας και νευροεπιστήμης Ρόμπερτ Προβάιν αναλύει την «υποτιμημένη και μερικές φορές ανυπόληπτη ανθρώπινη συμπεριφορά» εφαρμόζοντας την λεγόμενη και ανθρωπολογικά εμπνευσμένη «Μικρή Επιστήμη» (μικρή διότι δεν απαιτεί πολύ εξοπλισμό και μεγάλο προϋπολογισμό κι όχι επειδή είναι ασήμαντη) και συνδυάζοντάς τη με έναν μεγάλο αριθμό κλινικών ερευνών στην συμπεριφορά του ανθρώπινου σώματος
Υπάρχει για παράδειγμα η επιστήμη, που ονομάζουμε «κλάμα», μια μοναδικά ανθρώπινη δυνατότητα, που αποτελείται από «φωνητικό κλάμα» ή λυγμούς και «συναισθηματικό κλάμα». Ο Προβάιν εξηγεί:
«Ένας ενήλικας κλαίει λιγότερο από ότι όταν ήταν παιδί και το κλάμα του είναι πιο υποτονικό, σε σχέση με τους επιδεικτικούς λυγμούς της παιδικής ηλικίας. Το τραύμα, που προκαλεί το κλάμα ενός ενήλικα, είναι συνήθως συναισθηματικό κι όχι σωματικό. Ωστόσο, σκόπιμα ή όχι, ένας ενήλικας ή ένα παιδί, κλαίνε για να ζητήσουν βοήθεια, είτε πρόκειται για πραγματική βοήθεια, είτε για συναισθηματική παρηγοριά. Παραδόξως το ενήλικο κλάμα για βοήθεια είναι περισσότερο ιδιωτικό παρά φασαριόζικο. Το κλάμα ενός παιδιού είναι σχεδόν μια εξαγγελία που παρατηρείται συχνά στο σπίτι καθώς εκεί υπάρχει ένα επίλεκτο ακροατήριο. Το οπτικό κλάμα – αντί του φωνητικού κλάματος – ευνοείται από τις προσωπικές συναντήσεις ή ένα οικείο περιβάλλον. Η ωρίμανση αναφορικά με τον έλεγχο των δακρύων δίνει στους ενήλικες τη δυνατότητα να επιλέγουν πότε θα κλάψουν ή αν θέλουν να κλάψουν να το σταματούν πριν συμβεί. Αυτή η επιλογή είναι πιο δύσκολη για τα παιδιά».
Για να γίνει πιο κατανοητό το κλάμα, ο Προβάιν, το αντιπαραθέτει με το γέλιο, επισημαίνοντας ότι αυτά τα δυο είναι συμπληρωματικές συμπεριφορές και η κατανόηση του ενός, βοηθάει την κατανόηση του άλλου:
«Οι ειδικοί μπορούν να διαφωνούν για το αν υπάρχει ένας τύπος κλάματος και γέλιου, αλλά αρκετά είναι ήδη γνωστά για την άρθρωση αυτών των δυο. Ο λυγμός είναι μια παρατεταμένη, φωνητική έκφραση, που συνήθως διαρκεί περίπου ένα δευτερόλεπτο ή περισσότερο (οι αναφορές ποικίλλουν), περίπου όσο η διάρκεια της εκπνοής. Σκεφτείτε το κλάμα ενός μωρού. Οι κραυγές επαναλαμβάνονται κάθε περίπου ένα δευτερόλεπτο, δηλαδή περίπου κάθε φορά που επαναλαμβάνεται ένας αναπνευστικός κύκλος. Το γέλιο αντίθετα είναι διακοπτόμενο κι όχι συνεχές και εκφράζεται με την εκπνοή (χα, χα, χα). Κάθε συλλαβή διαρκεί περίπου 1/15 του δευτερολέπτου και επαναλαμβάνεται κάθε ένα στα πέντε δευτερόλεπτα».
Κάθε άνθρωπος έχει ένα χαρακτηριστικό κλάμα και γέλιο:
«Το κλάμα και το γέλιο δείχνουν και τα δυο μια έντονη εμμονή: την τάση να διατηρούν μια συμπεριφορά από τη στιγμή που αυτή ξεκινάει. Αυτές οι ενέργειες δεν έχουν διακόπτη on-off. Αυτό είναι και το χαρακτηριστικό, το οποίο είναι υπεύθυνο για ορισμένες ιδιορρυθμίες της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Είτε για ένα μωρό είτε, για έναν ενήλικα, είναι πιο εύκολο να αποφύγει να κλάψει από το να σταματήσει τη διαδικασία του κλάματος. Το κλάμα προκαλεί κλάμα. Ομοίως, το γέλιο προκαλεί περισσότερο γέλιο. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει μεγάλος έλεγχος στο ξεκίνημα ή το σταμάτημα του γέλιου ή του κλάματος».
Αν οι λυγμοί αποτελούν ένα κάλεσμα για βοήθεια ποιος είναι ο σκοπός των βουβών δακρύων; Κατ’ αρχήν τα δάκρυα έχουν το δικό τους αντισηπτικό το οποίο απολυμαίνει και λιπαίνει το μάτι. Σύμφωνα με τον Προβάιν όμως υπάρχει και κάτι πολύ πιο ενδιαφέρον από νευροβιολογική άποψη:
«Υπάρχουν αρκετά στοιχεία, που δείχνουν ότι οι παράγοντες ανάπτυξης των νεύρων (NGF) στα δάκρυα έχουν φαρμακευτικές λειτουργίες. Η συγκέντρωση των NGF στα δάκρυα, τον κερατοειδή και στους δακρυϊκούς αδένες, αυξάνεται μετά τον τραυματισμό του κερατοειδούς, γεγονός που δείχνει ότι παίζουν σημαντικό ρόλο στην επούλωση. Παρά το γεγονός αυτό, τα δάκρυα, που φέρουν τους NGF έχουν και αντικαταθλιπτική δράση που μπορεί να ρυθμίσει τη διάθεση του ανθρώπου.
Τα μη – συναισθηματικά επουλωτικά δάκρυα σηματοδοτούν αρχικά την ύπαρξη τραύματος για να προκαλέσουν τη φροντίδα των άλλων ή να εμποδίσουν μια σωματική επίθεση. Αυτό μπορεί να εξελιχθεί σε σημάδι συναισθηματικής και σωματικής δυσφορίας. Σε αυτή την περίπτωση, τα χημικά των συναισθηματικών δακρύων μπορεί να γίνουν δευτερογενείς συνέπειες των δακρυϊκών εκκρίσεων που αρχικά δημιουργήθηκαν για την συντήρηση και θεραπεία των οφθαλμών».
«Τα συναισθηματικά δάκρυα είναι μια μοναδική ανθρώπινη και σχετικά σύγχρονη εξέλιξη της καινοτομίας του ανθρώπου. Το ανθρώπινο δακρυϊκό σύστημα, σε αντίθεση με τους προγόνους μας που δεν έκλαιγαν, μπορεί να αποκαλύψει τη συναισθηματική διαδρομή του κλάματος που πάντως περιλαμβάνει τους NGF».
________________
Πηγή: tvxs από brainpickings
Αντικλείδι , https://antikleidi.com
Συναφές:
