Λένε ότι υπάρχουν τρία πράγματα που δε θα ήθελες να δεις πώς φτιάχνονται: Τα λουκάνικα, οι νόμοι και το σαπούνι. Έχω ήδη ακούσει πάρα πολλά για τους νομοθέτες και δε θα ήθελα να μάθω για τα λουκάνικα, αλλά θα σφίξω τα δόντια και θα ρωτήσω: Πώς παρασκευάζεται το σαπούνι;
Η βρώμικη διαδικασία παρασκευής σαπουνιού δεν ανταποκρίνεται στο γεγονός ότι χρησιμοποιείται για να καθαρίζει σχεδόν τα πάντα εδώ και δύο χιλιάδες χρόνια τουλάχιστον. Ήταν πάντα εύκολο για τον άνθρωπο να φτιάξει σαπούνι από φτηνά υλικά που βρίσκονται παντού: λίπος και στάχτη ξύλου. Και από ασβέστη μερικές φορές.
Μπορείς να φτιάξεις σαπούνι όπως οι Ρωμαίοι: Ζεσταίνεις ασβεστόλιθο για να φτιάξεις ασβέστη. Ρίχνεις υγρό ασβέστη πάνω σε καυτή στάχτη ξύλου και ανακατεύεις καλά. Δημιουργείται μια γκρίζα λάσπη, την οποία ρίχνεις μέσα σε ένα καζάνι με καυτό νερό. Προσθέτεις κομμάτια κατσικίσιου λίπους και βράζεις το μείγμα για μερικές ώρες. Όταν δεις να δημιουργούνται καφετιοί σβόλοι στην επιφάνεια, οι οποίοι σκληραίνουν καθώς το μείγμα κρυώνει, το κόβεις σε πλάκες. Αυτό είναι το σαπούνι σου.
Ή, αν προτιμάς, πήγαινε απλώς στο σούπερ μάρκετ και αγόρασε μια πλάκα σαπουνιού γνωστής μάρκας χωρίς προσμείξεις. Εκτός από σαπούνι, το οποίο είναι μια χημική σύνθεση, πιθανώς περιέχει συμπληρώματα, χρώματα, αρώματα, αποσμητικά, αντιβακτηριδικούς παράγοντες, διάφορες κρέμες και λοσιόν, και πολλή διαφήμιση. Μερικές φορές περισσότερη διαφήμιση παρά σαπούνι.
Όλα τα σαπούνια παρασκευάζονται από την αντίδραση ενός λίπους με ένα αλκάλιο — μια ισχυρή, δραστική βάση. (Η βάση είναι το αντίθετο του οξέως.) Αντί για κατσικίσιο λίπος, τα σημερινά σαπούνια παρασκευάζονται από ένα από τα πολλά διαφορετικά λίπη: βοδινό και αρνίσιο λίπος, φοινικέλαιο, βαμβακέλαιο και ελαιόλαδο. (Το σκληρό σαπούνι παρασκευάζεται από ελαιόλαδο.) Το αλκάλιο που χρησιμοποιείται στα σημερινά σαπούνια είναι συνήθως σταχτόνερο (καυστική σόδα, ή υδροξείδιο του νατρίου). 0 ασβέστης είναι ένα ακόμη πρακτικό αλκάλιο, ενώ μια μικρή ποσότητα στάχτης ξύλου μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σήμερα επειδή περιέχει το αλκάλιο ανθρακικό κάλιο.
Εφόσον έχει δημιουργηθεί από την ένωση μιας οργανικής σύνθεσης (λιπικό οξύ) και μιας ανόργανης σύνθεσης (σταχτόνερο), το μόριο του σαπουνιού, περιέχει μερικά από τα χαρακτηριστικά και των δύο «γονιών». Αποτελείται από μια οργανική πλευρά που της αρέσει να κάνει παρέα με λιπαρές οργανικές ουσίες, και μια ανόργανη πλευρά που έλκεται από το νερό . Εξ ου και η ασύγκριτη ικανότητά του να σπρώχνει τη λιπαρή βρωμιά μέσα στο νερό του πλυσίματος.
Όποτε βλέπεις τα παρακάτω χημικά συστατικά να αναφέρονται στις ετικέτες ενός σαμπουάν, μιας οδοντόκρεμας, ενός αφρού ξυρίσματος, ή ενός καλλυντικού, μην πανικοβληθείς, ούτε να εντυπωσιαστείς. Είναι απλώς τα χημικά ονόματα των σαπουνιών; στεατικό νάτριο, ελαϊκό νάτριο, παλμιτικό νάτριο, μυρικό νάτριο, δαφνικό νάτριο, λιπικό νάτριο και κακαώδες νάτριο. Αν αντί για «νάτριο» περιέχει «κάλιο», το σαπούνι έχει παρασκευαστεί από καυστική ποτάσα (υδροξείδιο του καλιού) αντί από καυστική σόδα (σταχτόνερο, ή υδροξείδιο του νατρίου). Τα σαπούνια από κάλιο είναι πιο μαλακά και μπορούν να είναι ακόμη και υγρά.
~ Από το βιβλίο του Ρόμπερτ Λ. Γουόλκε “Όσα δεν ήξερε ο Αϊνστάιν – Επιστημονικές απαντήσεις σε καθημερινά ερωτήματα”
by Αντικλείδι , https://antikleidi.com
Συναφές:
Οι φυσικές χημικές ουσίες που επηρεάζουν τη διάθεση μας
