Στίχοι από μαραγκού μολύβι

2816-2838-papakonstantinou-png


«Και μάλιστα μπορώ να πω ότι το παιχνίδι παίζεται στα ασήμαντα γιατί τα σημαντικά όλοι θα τα δουν και όλοι θα τα κάνουν τέχνη και βίωμα. Το ζήτημα είναι με τα ασήμαντα αυτά που δεν τους δίνει σημασία ο πολύς ο κόσμος, τα περιφρονημένα…»

Ποτέ μου δεν είχα συνειδητοποιήσει αυτήν την πλευρά της τέχνης. Ίσως η τέχνη να μην έχει και καμία άλλη έκφανση. Και σίγουρα ότι δημιουργείται από το Θανάση Παπακωνσταντίνου είναι Τέχνη. Ένα εξαιρετικό μυαλό, ένας οξύς νους, ένας άνθρωπος που μισεί την βία, που δεν γουστάρει τους μύθους, που θέλει να σπάσει αυτό το αργυρό αλλά παράλληλα απλό τσόφλι με το οποίο συχνά τον ντύνουν. 

Ζωή:  Το Βελεστίνο είναι γνώριμο μέρος για σένα έχεις εμφανιστεί άλλη μια φορά…

Θ. Παπακωνσταντίνου:  Ναι αλλά έχω έρθει και παλιότερα , επίσκεψη με ένα φίλο, κάνα δυο τρεις φορές πρέπει να έχω έρθει. Είχα ένα φίλο εδώ από τον στρατό.

Ζωή:Έχεις φανατικό κοινό εδώ και ειδικά πολλά νέα παιδιά, οι οποίοι σε ακούνε φανατικά.

Θ. Παπακωνσταντίνου: Αλήθεια με ακούνε;

από τη συναυλία αλληλεγγύης στο Βελεστίνο

από τη συναυλία αλληλεγγύης στο Βελεστίνο

«Οι περισσότεροι άνθρωποι υποδύονται ένα ρόλο»

Ζωή: Αυτό πως το ερμηνεύεις ότι στη νέα γενιά έχεις μεγάλη ανταπόκριση. Το αντιλαμβάνεσαι;

Θ. Παπακωνσταντίνου: Ε ναι βλέπω πως έρχεται πολύ νέος κόσμος. Εντάξει δεν ξέρω τι μπορεί να συμβαίνει. Βλέπουν ότι υπάρχει μια αυθεντικότητα πέρα από τη μουσική, είναι ότι δεν το παίζω κάπως και επειδή οι νέοι άνθρωποι γενικώς  έχουν μπουχτίσει με όλο αυτό το στήσιμο. Το να είναι κανείς στημένος και να δείχνει κάτι άλλο από αυτό που είναι, είναι ένα φρούτο που προέκυψε από τότε που άρχισε η ανάπτυξη στην Ελλάδα . Έχω την αίσθηση ότι από την δεκαετία του ΄50 και του ΄60 στην Ελλάδα δεν υπήρχε αυτή η ας την πούμε ποζεριά. Δεν ήταν έτσι οι άνθρωποι. Το έχω βιώσει και γω εκείνη την εποχή και το ΄70 ακόμα. Από το ΄80 και μετά άρχισε να μπαίνει αυτό το πράγμα στην ζωή μας, όπου οι περισσότεροι ,όχι τόσο  στην ύπαιθρο μπορώ να πω, κυρίως στα μεγάλα κέντρα και κυρίως στην Αθήνα, τι γίνεται…  

Προσπάθησα να το ερμηνεύσω, επειδή είναι μαζεμένη σχεδόν η μισή Ελλάδα εκεί υπάρχει πολύ  μεγάλος ανταγωνισμός, όσο αφορά την επιβίωση για να μπορέσουν οι άνθρωποι να τα βγάλουν πέρα στην δουλειά τους, πρώτα αναγκάζονται να υποδυθούν ένα ρόλο, οι περισσότεροι. Υποδύονται ένα ρόλο,  δεν είναι ο πραγματικός τους εαυτός αυτός που είναι στο σπίτι, για να μπορέσουν να τα βγάλουν πέρα, γιατί έτσι τους ζητάνε να είναι. Σιγά σιγά όμως αυτό γίνεται σα δέρμα, σα δεύτερο δέρμα και το βγάζουν και στις προσωπικές τους σχέσεις. Γι αυτό βλέπω τους ανθρώπους να είναι κάπως στημένοι. Βέβαια όταν συναντάνε την αυθεντικότητα τους συγκινεί. Και όχι μόνο για τους καλλιτέχνες. Όταν υπάρχουν 4 – 5 εκατομμύρια άνθρωποι μαζεμένοι και όλοι αυτοί έχουν τους συνανθρώπους τους ανταγωνιστές για να τους φάνε την δουλειά, αναγκάζονται να μπουν σε αυτό το παιχνίδι, να υποδυθούν ένα ρόλο στην εργασία κατά αρχήν αλλά σιγά σιγά περνώντας τα χρόνια αν είσαι στημένος έτσι 10- 15 χρόνια περνάει και στις προσωπικές τους σχέσεις.

Οπότε τα νέα τα παιδιά είναι πιο ευαίσθητα και το αντιλαμβάνονται αυτό και δεν το δέχονται. Εγώ θεωρώ ότι είμαι αυθεντικός, σας το υπογράφω,  δεν λέω πολλά λογία αλλά δεν το παίζω και κάπως. Αυτό λοιπόν το πράγμα έχω την εντύπωση ότι μπορεί να τους αγγίζει πέρα απο τη μουσική. Αλλά και η μουσική και τα τραγούδια όταν είναι καλά πιστεύω ότι είναι κάπως διαχρονικά. Δεν είναι θέμα ηλικίας.


«Eίδα μια μεγάλη γυναίκα που απολύθηκε να κλαίει και ξεκίνησα τις συναυλίες»

Ζωή: Πως πήρες φέτος την πρωτοβουλία να κάνεις συναυλίες αλληλεγγύης, κοινωνικής αλληλεγγύης;

Θ. Παπακωνσταντίνου: Φέτος ξεκίνησα με την ιδέα να μην δουλέψω καθόλου έχω κουραστεί αρκετά. Καταλαβαίνεις τι εννοώ…

Ζωή: Ναι αλλά το κοινό σου δεν κουράζεται και σίγουρα θέλει κι άλλο!

Θ. Παπακωνσταντίνου:… Είπα λοιπόν να μην κάνω τίποτα. Κάποια στιγμή δεν ξέρω, είδα ακόμη και στο χωριό μου παρότι εκεί οι άνθρωποι είναι σε καλύτερη κατάσταση, είδα και πολλή φτώχεια και δυσκολία. Είδα μεγάλη γυναίκα να κλαίει επειδή απολύθηκε από τη δουλεία. Και μου καρφώθηκε να κάνω εδώ στο χωριό κάποιες εμφανίσεις, που δεν χρειάζεται και να μετακινηθώ. Είπα  ας κάνω εδώ στο χωριό με δυο τρεις φίλους ένα σχηματάκι να παίξω τρεις φορές. Έλα όμως που το έμαθαν και άλλοι.

Ζωή:Δηλαδή ήταν κάτι που το έβλεπες, στην κοινωνία…

Θ. Παπακωνσταντίνου:… Ακόμα και στην ύπαιθρο λέγαμε δεν έχουμε πρόβλημα εμείς εδώ θα βάλουμε δύο ντομάτες όλο και κάτι θα κάνουμε αλλά δεν είναι έτσι. Η φάση είναι ότι πρέπει να επιβιώσουμε ειδικά οι προηγούμενοι από μας, οι γονείς που έχουν ζήσει κατοχές και εμφύλιους… Πρέπει να τα βγάλουμε πέρα.

«Να υπερασπιστούμε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια»

Μπάμπης: Εχεις μιλήσει πολλές φορές για την άμεση δημοκρατία, και το συνδέω τώρα με τις συναυλίες αλληλεγγύης. Δίνεις το ερέθισμα στον κόσμο να κινηθεί με τη λογική και το πνεύμα της άμεσης δημοκρατίας. Είναι μια λύση αυτό;

Θ. Παπακωνσταντίνου: Είναι όμως μια πολύ δύσκολη υπόθεση εδώ που τα λέμε γιατί προϋποθέτει ότι αυτοί που θα συμμετέχουν θα πρέπει να έχουν προχωρήσει την ύπαρξη τους και τον εαυτό τους, να μην είναι αυτό που λέμε κλασσικοί συμφεροντολόγοι. Πρέπει να είναι ανθρωπιστές  οι ίδιοι, για να μπορέσουν να υπάρξουν και να μην θέλουν να καπελώσουν τους άλλους. Δεν είναι αναγκαστικό αυτό, αλλά νομίζω ότι η συντροφικότητα, είτε με άμεση δημοκρατία είτε χωρίς άμεση δημοκρατία, μας βοηθάει. Πρέπει κατά τη γνώμη μου όπου βλέπουμε ότι πλήττεται η ανθρώπινη αξιοπρέπεια να κάνουμε το καθετί  έτσι ώστε να απαλλάξουμε από αυτό το φορτίο τους ανθρώπους. Δηλαδή όταν βλέπεις έναν άνθρωπο, η αξιοπρέπεια του να πλήττεται, είναι δραματική η κατάσταση. Δεν είναι κατ’ ανάγκη ιδεολογικό. Όντως η γνώμη μου είναι ότι μέσα από την άμεση δημοκρατία, θα μπορέσουμε να υπάρξουμε σα κοινωνία πολύ καλύτερα χωρίς όλα αυτά τα σφάλματα που έχουν γίνει με όλα αυτά τα συστήματα που έχουν υπάρξει. Είναι όμως μια ουτοπία.  

Αλλά όμως προσέξτε, μέχρι πρόσφατα δεν μπορούσα να το διαχειριστώ  μέσα μου. Λέω εντάξει πότε θα γίνει αυτό. Είναι μια ουτοπία, κάτι απραγματοποίητο. Δεν μπορούσα να το διαχειριστώ μέσα μου. Ώσπου άκουσα κάποια στιγμή ένα ποιητή, Αργεντίνος νομίζω ήταν, που είπε ότι η ουτοπία είναι όπως το τέλος του ορίζοντα. Που θέλεις να φτάσεις το τέλος του ορίζοντα, αλλά δεν το φτάνεις ποτέ γιατί δεν έχει τέλος πάει όλο και πιο μακριά. Εν τω μεταξύ στην προσπάθεια σου αυτή τι έχεις κάνει; Έχεις προχωρήσει. Έχεις κινηθεί. Η ουτοπία, μπορούμε να μην τη φτάσουμε ποτέ αλλά μας δίνει την δυνατότητα να κινηθούμε, να προχωρήσουμε . Πάμε σε αυτή την κατεύθυνση.

Νίκος: Είχα διαβάσει ένα έργο του Βυζηινού, που ντύνανε τα αγοράκια κοριτσάκια επί τουρκοκρατίας. Και όταν το παιδάκι του βγάλανε τα κοριτσίστικα τα ρούχα του λένε δεν είσαι η Γεωργία τώρα είσαι ο Γιωργής. Και επειδή το παιδί αυτό, εγκλωβισμένο πάντα μέσα στο σπίτι σαν κοριτσάκι, έβλεπε μόνο τον ορίζοντα, το πρώτο πράγμα που ήθελε να κάνει ήταν να φύγει, να πάει στον ορίζοντα. Πήγε και σταμάτησε και λέει δεν το φτάνω. Το παιδάκι σταμάτησε, εμείς που είμαστε μεγάλοι και ξέρουμε ότι δεν τον φτάνουμε θα περπατήσουμε;

Θ. Παπακωνσταντίνου:Αυτό είναι ένα ζήτημα…

IMG_2003_533x356(3)

Νίκος:… Για να συμπληρώσω, στο San Michelle, στο τέλος ο άνθρωπος αυτοκτονεί επειδή οι ίδιοι οι σύντροφοι του δεν τον γνώρισαν. Με προβληματίζει πάρα πολύ ότι πάντα κερδίζει το σύστημα. Ότι σε όλοι την ιστορία όποιον μεγάλο και να βάλεις, Τσε Γκεβάρα για παράδειγμα, παλεύουν, κάνουν τα πάντα και στο τέλος γυρνάει μπούμερανγκ. Πως γίνεται αυτό το πράγμα;

Θ. Παπακωνσταντίνου: Είναι αλήθεια ότι έχει επικρατήσει, αυτό που ξέρουμε η σκοτεινή πλευρά του ανθρώπου. Μπορεί να είναι και στη φύση μας, ξέρω εγώ,  να είμαστε έτσι.

«Είμαι ενάντι στη βία. Η Χρυσή Αυγή είναι η καρδιά του συστήματος»

Νίκος: Γιατί σε καιρούς κρίσης ο κόσμος πηγαίνει στην ακροδεξιά; Είναι θέμα μόρφωσης, παιδείας;

Θ. Παπακωνσταντίνου: Γνώμη μου είναι πως ναι, οι άνθρωποι είναι και τώρα αμόρφωτοι και τι εννοώ με αυτό. Κατ’ αρχήν η Χρυσή Αυγή δεν είναι αντισυστημικό κομμάτι. Κατά τη γνώμη μου είναι η καρδιά του συστήματος. Γι αυτό και τα έχουν πλακάκια με την αστυνομία και δεν τους πειράζει κανείς. Τους άλλους τους ρημάζουν όλους αυτούς δεν τους πειράζει κανείς. Είναι βασικό ζήτημα αυτό πως η οργή που υπάρχει στον κόσμο θα μετατραπεί  σε τι; Σε συντροφικότητα και αλληλεγγύη και όχι σε καταστροφή και σε βία. Εγώ είμαι γενικά ενάντια στη βίαΚατανοώ τη βία αυτών που είναι στη δύσκολη θέση. Με τίποτα δεν κατανοώ την βία της εξουσίας, δεν τη δέχομαι. Αλλά εγώ προσωπικά ο ίδιος πολλές φορές κάνω κουβέντες και με τα παιδιά μου και πιστεύω ότι αυτός που είναι βίαιος ακόμα και  για να κάνει την κοινωνία καλύτερη, δεν θα το καταφέρει γιατί χρησιμοποιεί λάθος εργαλείο  και γιατί μια φορά αν είσαι βίαιος θα είσαι για πάντα βίαιος. Συνέχεια θα κουβαλάς τη βία μέσα σου.

Δηλαδή, όπως νομίζω ότι το έλεγε ο Νίτσε, ότι όποιος αντιπαλεύεται θηρία στο τέλος γίνεται και αυτός θηρίο. Και άμα γίνεις θηρίο πως μετά, άντε και την άλλαξες την κοινωνία, βρίσκεις μια άλλη κατάσταση που δεν είναι αυτή που ψάχνουμε, η ουτοπία δηλαδή. Άμα έχεις περάσει δια πυρός και σιδήρου και έχεις ασκήσει βία, έχεις εκπαιδεύσει ζωές και παιδία σε αυτό το πράγμα,  πως θα διαχειριστείς την κατάσταση στην κοινωνία; Νομίζω ότι τα μέσα που χρησιμοποιείς, για να φτάσεις σε κάτι ωραίο ας πούμε , θα πρέπει αυτά τα μέσα να αντισταθμίζουν  αυτό που θες να κανείς. Δεν μπορεί να θες να φτάσεις σε μια κοινωνία όπου θα σέβεται ο ένας άνθρωπος τον άλλον και να μην σέβεσαι μέσα στην οργάνωση σου, στο κόμμα σου, να μην σέβεσαι  τους συνάνθρωπους σου. Αυτή είναι η αίσθηση μου τώρα.

αρχείο λήψης

Το μολύβι του μαραγκού και οι Portishead

Ζωή: Aπό τον πρώτο σου δίσκο μέχρι και τον τελευταίο τι σε εμπνέει, τι σε κάνει να γραφείς;

Θ. Παπακωνσταντίνου: Αυτό δεν είναι κάτι σταθερό. Μπορεί να είναι από το πιο σπουδαίο που έχω δει, ας πούμε όπως ο Φορτίνο Σαμάνο, μέχρι και το πιο ταπεινό από το μολύβι που έχουν οι μαραγκοί στο αυτί. Και το μολύβι με έχει οδηγήσει σε στίχο. Δεν χρειάζεται να είναι όλα τα σπουδαία , για να εμπνεύσουν. Και μάλιστα μπορώ να πω ότι το παιχνίδι παίζεται στα ασήμαντα γιατί τα σημαντικά όλοι θα τα δουν και όλοι θα τα κάνουν τέχνη και βίωμα. Το ζήτημα είναι με τα ασήμαντα αυτά που δεν τους δίνεις σημασία ο πολύς ο κόσμος, τα περιφρονημένα. Αυτό και μόνο να τα αναδείξεις, από μόνο του είναι σχεδόν στα όρια της ποίησης. Θα πρέπει να κάνεις ζουμ στο ασήμαντο.

Ζωή: Στίχος πρώτα και μουσική μετά; Ή το αντίθετο; Μήπως παράλληλα; Ποια διαδικασία ακολουθείς.

Θ. Παπακωνσταντίνου:Όλα γίνονται. Η καλύτερη περίπτωση είναι  όταν πάνε μαζί. Δηλαδή μπορεί να ξεκινήσω από μια περιγραφή εικόνας, δηλαδή μια φράση . Δεν είναι όμως ξεκάθαρο, είναι μια διαδικασία. Κάτι βασικά που δεν μπορείς βέβαια να το ονομάσεις διαδικασία. Έχει και πράγματα για τα οποία δεν μπορείς να μιλήσεις. Αλλά χοντρικά με μια παρατήρηση , διαπιστώνω ότι μια φράση μπορεί να δημιουργήσει ένα συναίσθημα που θα οδηγήσει σε μια μουσική. Αυτή η μουσική μπορεί να μην είναι ολοκληρωμένη, δημιουργεί όμως ένα συναισθηματικό πεδίο για να προχωρήσω παρακάτω το λόγο . Είναι σαν ένα πλέξιμο τότε είναι σίγουρα το αποτέλεσμα καλό γιατί υπάρχει συναισθηματική συνάφεια ανάμεσα στο λόγο και τη μουσική. Γιατί βγαίνουν μαζί.  Το ένα σπρώχνει το άλλο. Είναι στο ίδιο συναίσθημα.  Γιατί υπάρχουν περιπτώσεις, οπού όταν κάποιος βάζει τη μουσική και άλλος το λόγο, μπορεί από άποψη συναισθήματος και ψυχολογίας να μην συνάδουν. Πιο εύκολο μου είναι να γράφω μουσική και μετά να βάλω το λόγο, γιατί έχω μεγαλύτερη ευχέρεια στο λόγο και πολύ πιο δύσκολα μπορώ να γράψω μουσική πάνω σε λόγια.

Νίκος: Σε ορισμένες σου live εμφανίσεις έχω την εντύπωση ότι τα τραγούδια τραβιούνται και ακούγονται σαν  trip hop. Για παράδειγμα το Αερικό όταν σολάρει ο κιθαρίστας και οι άλλοι κρατάνε τον ρυθμό. Έχεις τέτοια ακούσματα; Έχεις σχέση με την μουσική σκηνή του Bristol;

Θ. Παπακωνσταντίνου: Μου αρέσουν οι Portishead πάρα πολύ.

Ζωή: Κάποιο τραγούδι που εσένα σου αρέσει και δεν έχει δεχτεί την αποδοχή και την εκτίμηση που θα ήθελες;

Θ. Παπακωνσταντίνου: Δεν μπορώ να σκεφτώ κάτι. Εκείνο που όμως μου κάνει εντύπωση από την άλλη πλευρά είναι ότι όσα κομμάτια θυμάμαι ότι τα έχω γράψει κάτω από ένα φοβερό συναίσθημα τρυφερότητας για τους ανθρώπους, θα έλεγα για όλο το σύμπαν, αυτά τα κομμάτια είναι αυτά που αγαπάει περισσότερο ο κόσμος. Συγκεκριμένα, ένα είναι ο Αποσπερίτης και μετά το Κάτω από το μαξιλάρι. Είναι απλά κομμάτια, δεν είναι τίποτα το δύσκολο,  αλλά θυμάμαι ότι ήμουν σε μια υπερένταση, μια μεγάλη αγάπη για τα πάντα όταν τα έβγαλα τα κομμάτια και ο κόσμος το κατάλαβε. Όταν κάτι έχει ένταση και μεγάλη συναισθηματική φόρτιση, το καταλαβαίνει ο κόσμος.

άστρο του πρωινού στη σκηνή του Πνευματικού Κέντρου στο Βελεστίνο

«Που θα βρούμε μια πλατφόρμα;»

Μπάμπης: Η πέρδικα και η ουρά του αλόγου, όπου το έχω ακούσει βλέπω μάτια βουρκωμένα. Είναι τυχαίο;

Θ. Παπακωνσταντίνου: Εδώ μιλάμε για το στίχο. Το ένα είναι δικό μου, η ουρά του αλόγου.  Αλλά η Πέρδικα όμως, εκεί μιλάμε για τον παραδοσιακό λόγο. Λιτός και απέριττος. Τι μπορούμε να πούμε; Δεν έχει φιοριτούρες και καλολογικά στοιχεία. Είναι παρ’ τα στο κεφάλι κατευθείαν. Και όταν λέει η πέρδικα η μάνα σου και εγώ η μητριά σου. Τι άλλο να πεις; Τι άλλο να πεις;

Ζωή:  Αυτό με  το τρακτέρ πότε θα γίνει; Όπως έκανε και ο Manu Chao ( ο οποίος με καράβι πήγε στη Λατινική Αμερική και έπαιζε πάνω από το καράβι). Το έχεις υποσχεθεί!

Θ. Παπακωνσταντίνου: Με τα πόδια και με το τρακτέρ. Και με τα δύο θα το κάνω κάποια στιγμή. Όταν βάζω κάτι στο μυαλό μου, πάντα το κάνω.  Θα το κάνουμε μην ανησυχείτε!! Πρέπει όμως να ψήσω τους μουσικούς μου να το κάνουν! Που θα βρούμε όμως μια μεγάλη πλατφόρμα; 

Η αγάπη του κόσμου γεμίζει τους χώρους των Συναυλιών του για να ακούσουν τα τραγούδια του. Μικροί, μεγάλοι ακούς να τον αποκαλούν με το μικρό του όνομα: «Θανάση». Απλός, άμεσος και με σοβαρή άποψη κερδίζει αμέσως τους συνομιλητές του, όπως κέρδισε και εμάς. Ό,τι και να πούμε, ό,τι και να γράψουμε ορίζοντας τον άνθρωπο, πιστεύουμε ότι τον περιορίζουμε.

49987

 επιμέλεια: Ζωή Κουσκουρίδα

 συντακτική ομάδα: Ζωή Κουσκουρίδα, Νίκος Καραγιαννίδης, Χαράλαμπος Αραμπατζής

 Πηγή: mousikovagoni.com

Αντικλείδι , https://antikleidi.com

Συναφές: 

Θανάσης Παπακωνσταντίνου

Αλκίνοος Ιωαννίδης: Δεν έχει ανάγκη η κοινωνία μας από στείρο και τυφλό μίσος  

Γιάννης Χαρούλης – Μαγγανείες

Σχετικά Άρθρα

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -


- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -