Διάλογος περί της δυνατότητας συμβιβασμού


Δύο φίλοι συζητούν για ένα ζήτημα που μοιάζει άλυτο, αλλά είναι το σπουδαιότερο από αυτά που μας απασχολούν

Τα τρέχοντα προβλήματα παραμένουν και ο διάλογος που άνοιξε τις προάλλες μεταξύ των δύο φίλων, του Α και του Β, συνεχίζεται.

Α: Είναι λοιπόν τόσο δύσκολος ο συμβιβασμός;

Β: Ποιος εννοείς; Ο τελευταίος που απέτυχε προ ημερών ή γενικά;

Α: Θα έλεγα πως γενικά είναι δύσκολος.

Β: Λίγο ώς πολύ ναι. Ειδικά, εδώ, στον τόπο μας.

Α: Πάλι ο τόπος μας. Δηλαδή, αλλού είναι ευκολότερος;

Β: Εξαρτάται. Στην Αγγλία, για παράδειγμα, δεν εγκαταλείπουν εύκολα την προσπάθεια να βρίσκουν σημεία ισορροπίας. Το θεωρούν μάλιστα επίτευγμα να φτάσουν εκεί, μπορεί μάλιστα να πει κανείς ότι ενισχύεται έτσι η αυτοπεποίθησή τους. Δεν νιώθουν οι αντίπαλοι ότι παραχωρώντας κάτι ο ένας στον άλλο, κινδυνεύουν στη συνέχεια να τα χάσουν όλα. Αυτό που μένει στην κατοχή τους το θεωρούν αρκετό, και η απόδειξη ότι έχουν αποθέματα δύναμης βρίσκεται ακριβώς στο γεγονός ότι μπορούν να παραχωρούν κάποια οφέλη.

Α: Μοιάζει λίγο με υπεροψία αυτό. Είναι σαν να λέει κανείς: «ό,τι και να σου παραχωρήσω, πάλι ακλόνητος θα ’μαι».

Β: Εσύ τη λες υπεροψία, εγώ αυτοπεποίθηση. Πάντως ένα είναι βέβαιο: ότι τον συμβιβασμό οι Εγγλέζοι δεν τον βλέπουν σαν ήττα.

Α: Δεν τους πολυκαταλαβαίνω, ξέρεις. Προτιμώ τους Γάλλους. Αυτοί έχουν και το «κοινωνικό τους συμβόλαιο», αλλά έχουν και τις κοινωνικές εξεγέρσεις τους. Πηγαίνουν από το ένα στο άλλο, ζουν, θυμώνουν, διεκδικούν και μετά… τα βρίσκουν.

Β: Τους αναγκάζουν οι αποτυχίες τους να τα βρουν

Α: Εστω κι έτσι.

Β: Το ζήτημα όμως είναι αν υποφέρει κανείς κατά βάθος επειδή κατέληξε στον συμβιβασμό ή αν τον βλέπει σαν μια λύση που τη βρήκε με τις ικανότητές του.


Α: Τι ικανότητες εννοείς;

Β: Να, πρώτα απ’ όλα την ικανότητα να αποκηρύσσεις εν μέρει τον προηγούμενο εαυτό σου. Είναι αυτό που στην Ελλάδα μοιάζει σχεδόν αδύνατο. Αποτελεί όμως όρο για να πετύχει ένας συμβιβασμός. Να παραδεχθούν σιωπηρά οι αντίδικοι ότι όσα σκέπτονταν και έπρατταν προηγουμένως δεν ήταν απολύτως ορθά. Κατηγορούσες τον αντίπαλο για περισσότερα απ’ όσα έπρεπε. Τώρα όμως πρέπει να διορθώσεις. Αλλά το να διορθώνεις τον εαυτό σου σημαίνει ότι του κόβεις ένα κομμάτι, και το θέμα είναι μήπως φοβάσαι ότι το υπόλοιπο που θα μείνει θα είναι πολύ μικρό.

Α: Εξακολουθείς να μιλάς πολύ εγγλέζικα. Το πολύ, το λίγο, το αρκετό, το υπόλοιπο… Την ανθρώπινη ψυχή δεν την εξετάζει κανείς με όρους cost-benefit ανάλυσης.

Β: Γιατί όχι; Ο Πλάτων δεν μιλούσε για τη «μετρητική» τέχνη; Οι ηδονές και οι λύπες κάπως πρέπει να μπαίνουν κι αυτές στη ζυγαριά. Ας μην πάμε όμως τόσο πίσω.

Α: Ας γίνουμε Ευρωπαίοι λοιπόν. Ας βάλουμε νερό στο κρασί μας και ας κάνουμε πως δεν τρέχει τίποτα. Μήπως πρέπει να μεθάμε κιόλας συναινετικά;

Β: Μην το παίζεις και τόσο αισθησιακός. Και σε ποιον δεν αρέσει να μεθάει πότε πότε; Αλλά υπάρχει και η μέθη της διαύγειας ξέρεις, το να μπορεί κανείς να είναι διορατικός, να σκέφτεται με ακρίβεια. Μια γεωμετρική επιχείρηση του μυαλού. Δεν έχεις ποτέ νιώσει την ευχαρίστηση που έρχεται όταν μπορείς να διακρίνεις σωστά τα πράγματα, να τα χωρίζεις, να τα διαιρείς;

Α: Τι σχέση έχει τώρα η διαίρεση;

Β: Εχει σχέση και μεγάλη. Για να πετύχει ένας συμβιβασμός πρέπει να φανταζόμαστε ότι το αντικείμενο της διαμάχης είναι διαιρετό. Ενα τμήμα του θα το πάρεις εσύ, ένα άλλο εγώ. Ανταγωνιζόμαστε για ένα οικόπεδο, είμαστε έτοιμοι να πάμε στα δικαστήρια ή και να σφαχτούμε. Οπότε, την τελευταία στιγμή παίρνει άλλες στροφές το μυαλό σου και δέχεται ότι το οικόπεδο μπορεί να χωριστεί και αυτό είναι το καλύτερο που μπορούσε να γίνει.

Α: Ναι, αλλά ποιος θα υπολογίσει την αξία του κάθε τμήματος;

Β: Είδες πού καταλήγουμε στην ανάγκη της μέτρησης; Δεν υπάρχει άλλος για να εκτιμήσει την αξία του κάθε μεριδίου εκτός από τους ίδιους τους αντιμαχόμενους. Ο συμβιβασμός θα δυσκόλευε εάν ανέθεταν σ’ ένα διαιτητή, σ’ έναν τρίτο τον διακανονισμό.

Α: Μα αυτό που λες είναι τι να πω… τουλάχιστον παράδοξο. Ολοι λένε πως οι μεσολαβητές διευκολύνουν.

Β: Το λένε αόριστα και χωρίς να εξετάζουν συγκεκριμένα το πρόβλημα κάθε φορά. Και στην Ελλάδα το πρόβλημα είναι ακριβώς ότι οι αντίδικοι σπάνια έρχονται σε απ’ ευθείας επαφή μεταξύ τους. Παρεμβάλλονται άλλοι ενδιαφερόμενοι κι αυτό νοθεύει τη γνησιότητα της αναμέτρησης.

Α: Μιλάς ειδικά για τις πολιτικές αναμετρήσεις;

Β: Ναι, για την πολιτική. Γιατί στην κοινωνία οι πρόσωπο με πρόσωπο συναντήσεις είναι πιο συχνές, είναι ο κανόνας σχεδόν της καθημερινής ζωής. Τη μέρα οι άνθρωποι καυγαδίζουν, αλλά τα βράδια κάπως μαλακώνουν. Με τις συναναστροφές ημερεύει η Ελλάδα, με τίποτα άλλο.

Α: Πράγμα που αποκλείεται στην πολιτική.

Β: Στην πολιτική δεν έχουμε συναναστροφές, παρά μόνο ως παρωδία. Εδώ τον πρώτο ρόλο τον παίζουν οι αποστάσεις. Το ένα κόμμα αντικρίζει το άλλο από απόσταση, ο ένας αρχηγός ανιχνεύει τον άλλο από μακριά.

Α: Και γιατί δεν αλληλοεξετάζονται από πιο κοντά;

Β: Γιατί υπάρχει πάντα η υποψία ότι ανάμεσα σε μένα και τον αντίπαλό μου παρεμβάλλεται ένας άλλος, ένας ξένος που προσπαθεί να ελέγξει την πιθανή μας προσέγγιση. Επομένως, μια και δεν έχω να κάνω τόσο με τον ντόπιο αντίπαλο όσο με τον αλλοδαπό που τον εποπτεύει, κρίνω πως το να συζητώ με τον αντίπαλο είναι σαν να κοροϊδεύω τον εαυτό μου.

Α: Και για να μην κοροϊδεύεις τον εαυτό σου…

Β: Ξεσπάς εναντίον του αντιπάλου. Του επιτίθεσαι με μεγαλύτερο μένος επειδή δεν μπορείς να τα βάλεις με αυτόν που θεωρείς κηδεμόνα του. Γινόμαστε αδιάλλακτοι από έλλειψη αυθεντικότητας. Θα θέλαμε να ήμασταν αυθεντικοί μονομάχοι, ο ένας αντιμέτωπος του άλλου. Να ξέραμε ότι αυτός που στέκεται απειλητικός αντίκρυ μας είναι ο εαυτός του. Και τότε να αρχίζαμε τον πόλεμο εναντίον του ή να διαλέγαμε την ειρήνη. Αλλά να ήμασταν εμείς που θα το αποφασίζαμε.

Α: Δεν καταλαβαίνω. Λες ότι έχουμε μια τάση προς τη μονομαχία, και απ’ την άλλη μια ανάγκη να δώσουμε διέξοδο μόνοι μας. Τελικά τι θέλουμε;

Β: Θέλουμε να μην είμαστε πιόνια. Πάνω κι από τη σύγκρουση, πάνω κι από την τυχόν ανακωχή, βρίσκεται η ανάγκη που έχει κανείς να είναι κύριος των πράξεών του. Αυτό έχει σημασία: να διαλέγει κανείς και να μπορεί στη συνέχεια να δέχεται τις συνέπειες της εκλογής του.

Α: Να που ήρθαμε και πάλι στις εκλογές. Οπως όμως και την προηγούμενη φορά, δεν προλάβαμε να πούμε τίποτα γι’ αυτά που μας καίνε.

Β: Μα δεν μιλήσαμε για σύγκρουση, για συμβιβασμό, για τους τρίτους; Δεν είπαμε κάμποσα;

Α: Οχι αρκετά, και όχι έτσι όπως εγώ θα ήθελα.

Β: Ε, εκεί, νομίζω ότι βρίσκεται το πρόβλημα με τον συμβιβασμό. Σ’ αυτό που λες: «όπως εγώ θα το ήθελα». Ενώ θα ’πρεπε να πεις: «αν και το ήθελα έτσι, συμβιβάζομαι με κάτι που το πλησιάζει». Δεν πετυχαίνουμε στον συμβιβασμό, γιατί δεν ξέρουμε να βρίσκουμε υποκατάστατα. Μη μου πεις ότι δεν μιλώ ούτε και τώρα για τις εκλογές…

          του κ. Βασίλη Καραποστόλη, καθηγητή Πολιτισμού και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.

news.kathimerini.gr

by Αντικλείδι , http://antikleidi.wordpress.com

Συναφές: 

Η ψυχολογία της εξουσίας

Η εξουσία είναι εθιστική

Μας τυφλώνουν οι διαμορφωμένες πολιτικές πεποιθήσεις μας

Ο εγκέφαλος καθορίζει τις πολιτικές μας αντιλήψεις

Ας φιλοσοφήσουμε…

Σχετικά Άρθρα

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -


- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

2 CommentsΣχολιάστε

  • Κύριε Καθηγητά ωραία τα λες αλλά φαίνεται ότι δεν λαμβάνεις υπόψη σου κάτι σημαντικό. Συμβιβασμοί γίνονται πάντα και θα γίνονται σε θέματα τακτικής και στρατηγικών. Συμβιβασμός δεν γίνεται ποτέ σε θέματα αρχών. Ο σοβαρότερος προβληματισμός για τις προσεχείς εκλογές είναι το γεγονός ότι μια μερίδα του Ελληνικού Λαού φαίνεται να πιστεύει ότι μέχρι τώρα δεν εξυπηρετήθηκαν οι ανάγκες του Ελληνικού Λαού αλλά όλες οι μεθοδεύσεις ( προσφυγή στο ΔΝΤ , μνημόνια ) έγιναν για να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες των ξένων πιστωτών σε βάρος των συμφερόντων των Ελλήνων. Τώρα αν αυτή η μερίδα αποδειχθεί πλειοψηφία ή μειοψηφία θα το δούμε στις 17/6.

  • Σωστό, ως προς τις αρχές αλλά και μία μερίδα του κόσμου ενδεχομένως πιστεύει ότι ακόμη και αν πρωτίστως εξυπηρετούνται οι ανάγκες των πιστωτών πρέπει να βρούμε τρόπο πράλληλα να επωφεληθούμε και εμείς και με ισχυρή διπλωματία να προσπαθήσουμε να κερδίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερα.