Αυτογνωσία – 'Παράθυρο Johari'


Το παράθυρο Johari είναι ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται για την κατανόηση του εαυτού μας αλλά και των διαπροσωπικών σχέσεων.

Αποτελείται από τεταρτημόρια, όπως φαίνεται στην εικόνα, τα οποία είναι φτιαγμένα με βάση την οριζόντια κλίμακα “γνωστό ή άγνωστο σε εμάς” και την κάθετη κλίμακα “γνωστό ή άγνωστο στους άλλους”.

Παράθυρο johari

Στο πάνω αριστερά τεταρτημόριο, είναι η “ανοικτή περιοχή, που περιέχει χαρακτηριστικά μας που τα γνωρίζουμε και εμείς και οι άλλοι. Είναι η περιοχή στη ζωή μας που την μοιραζόμαστε με άλλους, όπως τις εμπειρίες μας, τη γνώμη μας, τα συναισθήματά μας, τις δεξιότητες, ή τα προβλήματα μας. Είναι το μέρος του εαυτού μας που αποκαλύπτουμε αβίαστα στους άλλους. Είναι η δημόσια πλευρά της ζωής μας.

Στο πάνω δεξιά, είναι η “τυφλή περιοχή”, με χαρακτηριστικά που βλέπουν οι άλλοι, αλλά δεν μπορούμε να δούμε εμείς. Είναι το κομμάτι του εαυτού μας που αγνοούμε. Η περιοχή αυτή μπορεί να γίνει μικρότερη, αν κάποιος μας μιλήσει με ειλικρίνεια για ότι βλέπει σε εμάς.

Κάτω αριστερά είναι η “κρυμμένη περιοχή” η οποία αφορά στοιχεία της προσωπικοτητάς μας και της διαπροσωπικής επικοινωνίας μας, τα οποία γνωριζουμε εμείς, αλλά δε γίνονται φανερά στους άλλους. Περιλαμβάνει κυρίως τους φόβους, τα συναισθήματα και ευαίσθητες εμπειρίες που κρατάμε κρυφές. Ο καθένας  μας  αποφασίζει για το μέγεθος της πληροφορίας που θέλει να μοιράζεται με άλλους. Η περιοχή αυτή θα γίνει μικρότερη, αν “εξομολογηθούμε” στους “άλλους”, για τα χαρακτηριστικά αυτά.

Κάτω δεξιά είναι η “άγνωστη περιοχή”, με χαρακτηριστικά μας που δεν τα γνωρίζουμε ούτε εμείς ούτε οι άλλοι. Περιλαμβάνει το  άγνωστο μέρος του εαυτού μας: καταπιεσμένα ή υποσυνείδητα συναισθήματα και εμπειρίες που αποθηκεύτηκαν στο υποσυνείδητο. Αυτή η πλευρά του εαυτού μας, αποτελεί ένα μυστήριο ακόμα και για εμάς.

Σκοπός αυτού του εργαλείου είναι να βοηθήσει τους ανθρώπους να επεκτείνουν την “ανοικτή περιοχή”, μικραίνοντας την τυφλή και την κρυμμένη περιοχή, επιτρέποντας την όσο το δυνατό καλύτερη και αποτελεσματικότερη την επικοινωνία τους με τους άλλους ανθρώπους.


Όσο μεγαλύτερο μέρος του εαυτού μας βρίσκεται στην ανοικτή περιοχή τόσο καλύτερα λειτουργούμε, η συνεργασία με άλλα άτομα διευκολύνεται,  η επικοινωνία είναι περισσότερο αποτελεσματική, και η ικανοποίηση από την ζωή αυξάνεται.

Aς δούμε δύο παραδείγματα :

Α. Σύζυγοι σε αρμονική σχέση

Οι σύζυγοι ή οι σύντροφοι στη ζωή αναπτύσσουν τη μεταξύ τους σχέση τους μέσω της κοινής ζωής. Γίνονται πιο ευάλωτοι ο ένας στον κάθε άλλο. Αποκαλύπτουν τα δυνατά σημεία τους αλλά και τις αδυναμίες στον άλλο. Ο σύζυγος είναι το πρώτο πρόσωπο με το οποίο μοιράζονται τα προβλήματα ή τις ανησυχίες για την ζωή ή την δουλειά. Αισθάνονται πιο ασφαλείς με την παρουσία του άλλου. Η “ανοικτή περιοχή” αυξάνει  οπότε η επικοινωνία μεταξύ τους βελτιώνεται και άλλο. Οικοδομείται η  εμπιστοσύνη ανάμεσα τους, αυξάνει  η αυτοπεποίθησή και η αυτογνωσία.

Β. Σύζυγοι σε διάσταση

Εφόσον  μια σχέση γίνεται προβληματική, η “ανοικτή περιοχή” αρχίζει να μειώνεται, ενώ η “κρυμμένη περιοχή” αρχίζει να αυξάνεται. Ο κάθε σύζυγος έχει την τάση να κρύβει πληροφορίες ώστε να μην δώσει επιχειρήματα στον άλλον. Έτσι, περιορίζεται η δυνατότητα του άλλου να τον καταλάβει καλύτερα. Γίνονται πιο μυστικοπαθής και ευαίσθητοι στην κριτική. Η έλλειψη συζήτησης και διαλόγου έχει σαν αποτέλεσμα, να αρχίσει να αυξάνονται  η “τυφλή περιοχή” και η “άγνωστη περιοχή”. Δεν κατανοούν πια το πρόβλημα και δεν συνειδητοποιούν ότι δεν είναι πλέον ανοιχτοί να δεχτούν κριτική. Γίνονται λιγότερο ανοιχτόμυαλοι. Οτιδήποτε πει ο άλλος για αυτούς, το εκλαμβάνουν ως  προσωπική επίθεση εναντίον τους. Η σχέση συνεχίζει να βαλτώνει,  και τελικά σβήνει.

by Αντικλείδι , http://antikleidi.wordpress.com/

Συναφές: Γιατί οι άνθρωποι αποφεύγουν την αλήθεια για τον εαυτό τους.

Σχετικά Άρθρα

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -


- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -